Tài liệu: Ireland - Thời kỳ trung cổ

Tài liệu

Tóm tắt nội dung

Kể từ khoảng năm 800 trở đi Ireland đã bị những nhóm cướp Viking tấn công. Việc cướp phá này tiếp tục trong suốt thế kỷ thứ 9, và đến thế kỷ thứ 10 lại bắt đầu một làn sóng cướp phá khác nữa
Ireland - Thời kỳ trung cổ

Nội dung

THỜI KỲ TRUNG CỔ

Kể từ khoảng năm 800 trở đi Ireland đã bị những nhóm cướp Viking tấn công. Việc cướp phá này tiếp tục trong suốt thế kỷ thứ 9, và đến thế kỷ thứ 10 lại bắt đầu một làn sóng cướp phá khác nữa. Những tu viện, đóng vai trò là các trung tâm của sự thịnh vượng, đã là mục tiêu chính của người Viking. Người Ireland đã bị cướp đoạt sách vở và những đồ quí giá, và nhiều thứ đã bị thiêu đốt. Những cuộc tấn công này, cùng với những cuộc tấn công của chính người Ireland, đã góp phần vào sự suy thoái lớn của truyền thống tu viện trong thời kỳ này. Người Viking là những nhà buôn lớn và đã làm nhiều thứ để phát triển thương mại ở Ireland vào thời kỳ Trung cổ. Họ đã thành lập nhiều thị trấn lớn như Dublin, Cork, Umerick và Waterford. Sự thiếu thống nhất về chính  trị của đất nước này đã làm cho người ta khó lòng kháng cự với những cuộc tấn công của Viking. Tuy nhiên, sức mạnh của các vị vua Ui Neill ở nửa phía Bắc của đất nước đã ngăn chặn không cho người Viking định cư tại đó.

Cho đến cuối thế kỷ thứ 10 một triều đại mới đã nổi lên ở Munster tại miền Nam Ireland. Dưới sự cai trị của vua Brian Boru, triều đại này đã có thể sánh ngang với Ui Neill ở phía Bắc. Brian Boru đã đánh bại quân Viking năm 999, và đến năm 1002 ông đã được công nhận là vua của toàn xứ Ireland. Nhưng người Viking luôn luôn can thiệp vào các cuộc tranh chấp giữa các vị vua của Ireland. Sự hỗ trợ của họ cho cuộc nổi dậy của Leinster chống lại Brian Boru đã làm cho vị vua này bại trận ở Clontarf vào năm 1014. Sau đó lực lượng của Brian Boru đã bị hạn chế trong một vai trò thứ yếu trong lịch sử chính trị của Ireland.

Thế kỷ 11 và 12 là kỷ nguyên của sự phục hưng và tiến bộ ở Ireland. Các hoạt động văn hóa và nghệ thuật nở rộ. Đây là một kỷ nguyên tuyệt vời cho sự cải cách tôn giáo, và một nỗ lực lớn đã được thực hiện để đưa nhà thờ tới gần hơn với tính chất chính thống La Mã. Hai khuôn mặt chính của phong trào này là Thánh Malachy ở Armagh và Thánh Laurence O’Toole ở Dublin. Về chính trị, các vị vua tìm cách theo gương của Brian Boru để biến họ thành vua của toàn cõi Ireland. Vào những thời kỳ khác nhau trong khoảng thời gian từ 1014 đến 1169, những vị vua của Munster, Ulster, Connacht và Leinster đã thành công trong mục đích này. Khuynh hướng chung của mọi người và hướng tới việc phát triển một chế độ quân chủ tập trung hùng mạnh theo mô hình châu Âu.

Nhưng khuynh hướng này đã bị gián đoạn bởi sự có mặt của người Norman vào thời gian 1167-1169. Những người Norman đầu tiên đã đến Ireland từ miền Nam xứ Wales theo lời mời của Diarmait Mac Murchada, vua xứ Leinster, để hỗ trợ cho tham vọng của ông ta là trở thành vua của toàn cõi Ireland. Mac Murchada đã được thủ lĩnh của người Norman là Richard de Clare kế vị ngôi vua tại Leinster, gọi là Strongbow. Năm 1171 lãnh chúa của người Norman là Henry II, vua của nước Anh, đã đến Ireland, và đã được cả người Ireland lẫn người Norman coi như lãnh chúa của đất nước họ. Từ đó bắt đầu việc can thiệp chính trị của Anh Quốc ở Ireland, vốn chi phối lịch sử đất nước này trong những thế kỷ tiếp theo.

Người Norman nhanh chóng kiểm soát được ba phần tư đất đai ở đây. Trong khi đó, họ đã đồng hóa với người dân địa phương cho đến khi mang những đặc tính của Ireland còn hơn cả chính những người Ireland nữa. Những người Norman đã có những tác động rất lớn trên đất nước này. Trong suốt thế kỷ 13 họ đã phát triển quốc hội, luật pháp và hệ thống hành chính giống như dạng ở Anh Quốc.

Tuy nhiên, những người Ireland bản xứ đã tạo áp lực đối với chế độ thực dân của người Norman. Bên ngoài thì lại có những nỗ lực nhằm tái thiết lập vương quyền tại đây. Edward Bruce, anh của vua Robert ở Scotland, đã thất bại trong lần cố gắng vào năm 1315, nỗ lực cuối cùng nhằm lật đổ sự cai trị của người Norman. Đến cuối thế kỷ 15, do các gia đình cầm đầu của người Norman cướp phá đối với người Ireland và người Xen-tơ, lãnh thổ mà người Anh cai trị ở Ireland đã thu hẹp lại chỉ còn một khu vực chung quanh Dublin, gọi là Pale.

s




Nguồn: bachkhoatrithuc.vn/encyclopedia/2093-02-633492121617031250/Lich-su/Thoi-ky-trung-co.htm


Chưa có phản hồi
Bạn vui lòng Đăng nhập để bình luận