THẦN ÁI TÌNH ÊRÔX
Theo truyền thuyết gốc thì thần ái Tình Êrôx là con trai của thần Hỗn Mang Khaôx và là một trong những vị thần khởi nguyên đem lại sinh khí cho vạn vật. Nhưng về sau, do quyền năng reo rắc tình cảm yêu đương của thần mà thần Êrôx lại được người đời coi là con trai của nữ thần Aphrôđitê. Truyền thuyết sau này kể rằng thần Êrôx chính là sứ giả của nữ thần Aphrôđitê có nhiệm vụ ban phát những nỗi đam mê ái tình cho mọi người trần và cho cả các vị thần linh. Thần Êrôx được mô tả như là một cậu bé con xinh xắn hiếu động, ranh mãnh và đôi khi tàn nhẫn. Chàng bay bằng đôi cánh vàng rực rỡ vượt qua biển cả núi non, nhanh như tên bắn và nhẹ nhàng như gió. Trên tay chàng cầm cây cung nhỏ bằng vàng, còn sau lưng chàng đeo chiếc ống đựng tên. Không ai có thể thoát khỏi được những mũi tên của chàng. Khi chàng đã bật dây cung thì mũi tên phóng ra không bao giờ trật đích. Ngay cả thần Apôlô tóc vàng cũng không thắng được chàng. Khi mũi tên của chàng bắn trúng đích thì đôi mắt chàng rạng rỡ niềm vui và chàng kiêu hãnh ngẩng cao chiếc đầu có mái tóc xoăn và cất tiếng cười nắc nẻ ròn tan.
Những mũi tên của thần Êrôx có hai loại: Một loại thức tỉnh tình yêu và một loại giết chết tình yêu trong trái tim người nào bị mũi tên găm phải. Nhưng ngay cả loại thứ nhất không phải lúc nào cũng đem lại niềm vui và hạnh phúc, mà nhiều khi nó cũng gây ra những nỗi khổ đau, dằn vặt, thậm chí chết chóc.
Dớt đã biết từ trước rằng cậu con trai này của nữ thần Aphrôđitê sẽ gieo rắc nhiều điều bất hạnh cho loài người, và thần đã muốn cho nó phải chết khi mới sinh ra. Nhưng có bà mẹ nào lại chấp thuận một điều như vậy? Và thế là Aphrôđitê liền đem cậu bé Êrôx mới sinh vào rừng sâu để giấu. Tại đó cậu được hai con sư tử cái hung dữ cho bú sữa. Cứ thế cậu trưởng thành và giờ đây với bộ cung tên thần của mình, cậu bay đi khắp đó đây để gieo rắc niềm vui và bất hạnh cho loài người.
Thế nhưng chính thần Êrôx cũng mắc phải nỗi đam mê tình ái. Truyện kể rằng ở dưới trần có một cô gái nổi tiếng xinh đẹp tên là Pxikhê. Sắc đẹp của nàng đã làm cho thần Êrôx mê mẩn và làm cho cả nữ thần sắc đẹp Aphrôđitê phải ghen ghét. Có một thầy tiên tri phán rằng cha mẹ Pxikhê sẽ phải gả nàng cho một con quái vật. Thế là cha mẹ nàng liền đem bỏ nàng trên một quả núi cao. Quả nhiên Pxikhê đã bị một làn gió cuốn mang đến một cung điện xa xôi. Tại đây có một người lạ mà nàng không biết mặt - bởi vì người đó chỉ về gặp nàng vào ban đêm - đã sống với nàng như vợ chồng và cho nàng làm chủ một kho tài sản giàu có vô giá. Pxikhê đã sống hạnh phúc như vậy một thời gian. Nhưng điều kiện của niềm hạnh phúc này là không bao giờ nàng được tìm cách xem mặt chồng. Vì tò mò, Pxikhê đã trái lời hẹn ước. Một đêm, lừa lúc chồng ngủ say, nàng lén thức dậy thắp một ngọn nến để xem mặt chồng. Thay cho nỗi hoài nghi về một con quái vật khủng khiếp, nàng được nhìn thấy một chàng trai vô cùng tuấn tú nằm ngủ bên cạnh mình. Đó chính là thần ái Tình Êrôx. Nhưng một giọt nến đã nhỏ xuống vai Êrôx làm chàng thức giấc. Thấy mình bị phát giác, Êrôx tức giận bay về trời. Tuyệt vọng, Pxikhê đi khắp nơi để tìm chồng. Nàng đi mãi đi mãi và cuối cùng lạc vào cung điện của Aphrôđitê. Tại đây, nữ thần ghen tuông đã bắt nàng phải trải qua bao nhiêu thử thách, cho đến khi thần Êrôx thương tình đưa nàng về núi Ôlympôx xin phép thần Dớt cho nàng trở thành bất tử và hai người sống hạnh phúc bên nhau mãi mãi (Trong thần thoại La Mã, thần Êrôx được đồng nhất với thần Amo hoặc Cupiđô, gọi theo tiếng Pháp là Cuypiđôn).
