QUYẾT ĐỊNH CỦA BỘ TRƯỞNGBỘ TÀI CHÍNH

Về việcban hành Chế độ kế toán công ty chứng khoán

BỘ TRƯỞNG BỘ TÀI CHÍNH

Căn cứ Pháp lệnh Kế toán vàThống kê được công bố theo Lệnh số 06 LCT/HĐNN8 ngày 20/05/1988 của Hội đồngNhà nước và Điều lệ tổ chức Kế toán Nhà nước ban hành theo Nghị định số 25 HĐBTngày 18/03/1989 của Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ);

Căn cứ Nghị định số 15/CP ngày02/03/1993 của Chính phủ về Nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm quản lý Nhà nướccủa Bộ, cơ quan ngang Bộ;

Căn cứ Nghị định số 178/CP ngày28/10/1994 của Chính phủ về Nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy Bộ Tài chính;

Căn cứ Quyết định số1141/QĐ/TC/CĐKT ngày 01/11/1995 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc ban hành Chếđộ kế toán doanh nghiệp.

Sau khi có ý kiến thoả thuậnvới Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước tại công văn số 09/UBCK ngày 28/02/2000;

Theo đề nghị của Vụ trưởng VụChế độ kế toán,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1 Ban hành kèm theo Quyết định này "Chế độ kế toán Công ty chứngkhoán", gồm:

Chế độ chứng từ kế toán; Hệthống tài khoản kế toán và giải thích nội dung; kết cấu, phương pháp ghi chépcác tài khoản kế toán;

Chế độ sổ kế toán;

Hệ thống báo cáo tài chính.

Điều 2 Chế độ kế toán Công ty chứng khoán áp dụng cho tất cả các công ty chứngkhoán hoạt động tại Việt Nam.

Điều 3 Quyết định này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/2000.

Điều 4 Vụ trưởng Vụ Chế độ kế toán, Chánh Văn phòng Bộ Tài chính, Vụ trưởng VụTài chính các ngân hàng và tổ chức tín dụng chịu trách nhiệm thi hành Quyếtđịnh này./.

CHẾ ĐỘ KẾ TOÁN

CÔNG TY CHỨNG KHOÁN

(Ban hànhtheo Quyết định số 99/2000/QĐBTC ngày 13 tháng 06 năm 2000 của Bộ Tài chính)

PHẦN THỨ NHẤT

CHẾ ĐỘ CHỨNG TỪ KẾ TOÁN

A QUY ĐỊNH CHUNG

Điều 1 Chứng từ kế toán là những chứng minh bằng giấy tờ về nghiệp vụ kinh tếtài chính đã phát sinh và thực sự hoàn thành. Mọi số liệu ghi trong sổ kế toánbắt buộc phải được chứng minh bằng chứng từ kế toán hợp pháp và hợp lệ.

Điều 2 Mọi nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh trong hoạt động giao dịch,kinh doanh chứng khoán hoặc môi giới chứng khoán đều phải lập chứng từ. Chứngtừ phải lập theo đúng quy định trong chế độ này và các quy định hiện hành kháccó liên quan (của UBCKNN, hoặc Công ty chứng khoán) đối với chứng từ kế toán vàghi chép đầy đủ, kịp thời, đúng với sự thực nghiệp vụ kinh tế tài chính phátsinh.

Điều 3 Chế độ chứng từ kế toán gồm 2 hệ thống:

1 Hệ thống chứng từ kế toánthống nhất bắt buộc;

2 Hệ thống chứng từ kế toánmang tính chất hướng dẫn.

Hệ thống chứng từ kế toán thống nhất bắt buộc: Là hệ thống chứng từ phảnánh các quan hệ kinh tế giữa các pháp nhân hoặc có yêu cầu quản lý chặt chẽmang tính chất phổ biến rộng rãi. Đối với loại chứng từ này Nhà nước tiêu chuẩnhoá về quy cách, biểu mẫu, chỉ tiêu phản ánh, phương pháp lập và áp dụng thốngnhất.

Hệ thống chứng từ kế toán mang tính hướng dẫn: Là những chứng từ kế toánsử dụng trong nội bộ đơn vị. Nhà nước hướng dẫn các chỉ tiêu đặc trưng để đơnvị trên cơ sở đó vận dụng vào từng trường hợp cụ thể thích hợp. Công ty chứngkhoán có thể thêm, bớt một số chỉ tiêu đặc thù, hoặc thay đổi thiết kế mẫu biểucho thích hợp với việc ghi chép và yêu cầu nội dung quản lý hoạt động kinhdoanh, nhưng phải đảm bảo tính pháp lý cần thiết của chứng từ.

Điều 4 Nội dung của hệ thống chứng từ kế toán gồm 7 chỉ tiêu:

1 Lao động tiền lương;

2 Hàng tồn kho;

Vật tư tồn kho;

Chứng khoán chứng chỉ;

Chứng khoán lưu ký.

3 Vốn bằng tiền;

4 Tài sản cố định;       

5 Chứng từ giao dịch mua, bánchứng khoán;

6 Thanh toán bù trừ mua, bánchứng khoán;

7 Bán hàng.

Hệ thống chứng từ kế toán mangtính chất đặc thù sử dụng trong hoạt động kinh doanh của Công ty chứng khoán doUỷ ban Chứng khoán Nhà nước quy định (nếu có bổ sung) sau khi có sự thoả thuậncủa Bộ Tài chính.

Điều 5 Chứng từ kế toán phải có đầy đủ các yếu tố sau đây:

1 Tên gọi của chứng từ (Hoáđơn, Phiếu thu, Phiếu chi,...);

2 Ngày, tháng, năm lập chứngtừ;

3 Số hiệu của chứng từ;

4 Tên gọi, địa chỉ của đơn vịhoặc cá nhân lập chứng từ;

5 Tên, địa chỉ của đơn vị hoặccá nhân nhận chứng từ;

6 Nội dung nghiệp vụ kinh tếphát sinh;

7 Các chỉ tiêu về số lượng vàgiá trị;

8 Chữ ký của người lập và ngườichịu trách nhiệm về tính chính xác của nghiệp vụ. Những chứng từ phản ánh quanhệ kinh tế giữa các pháp nhân phải có chữ ký của người kiểm soát và người phêduyệt (Giám đốc Công ty chứng khoán), đóng dấu.

Đối với những chứng từ liênquan đến cung cấp dịch vụ cho người đầu tư hoặc cho khách hàng khác của Công tychứng khoán thì ngoài những yếu tố đã quy định phải có thêm chỉ tiêu: Thuế suấtvà số thuế phải nộp về thuế GTGT. Nếu được phép chưa thực hiện thuế GTGT (Theoquyết định của Chính phủ tạm thời chưa áp dụng luật thuế GTGT đối với hoạt độngkinh doanh chứng khoán) thì phần ghi thuế suất và số thuế GTGT phải nộp sẽ gạchchéo và số tiền thanh toán sẽ không gồm thuế GTGT.

Những chứng từ dùng làm căn cứtrực tiếp để ghi sổ kế toán phải có thêm chỉ tiêu định khoản kế toán.

Điều 6 Chứng từ kế toán phải được lập đầy đủ số liên theo qui định. Ghi chépchứng từ phải rõ ràng, trung thực, đầy đủ các yếu tố, gạch bỏ phần để trống.Không được tẩy xoá, sửa chữa trên chứng từ. Trường hợp viết sai cần huỷ bỏ,không xé rời ra khỏi cuống.

Điều 7 Chứng từ kế toán được lập và lưu trên hệ thống máy tính phải đảm bảophản ánh đầy đủ các thông tin kinh tế tài chính theo các chỉ tiêu quy định vàcác chứng từ này phải được in ra để lưu đúng theo quy định.

Điều 8 Nghiêm cấm:

Giám đốc và kế toán trưởng Côngty chứng khoán ký trên chứng từ trắng, mẫu in sẵn;

Chủ tài khoản và kế toán trưởngký séc trắng;

Xuyên tạc nội dung kinh tế củachứng từ;

Sửa chữa, tẩy xoá trên chứng từkế toán;

Huỷ bỏ chứng từ trái quy địnhhoặc chưa hết thời hạn lưu trữ;

Giả mạo chứng từ kế toán;

Sử dụng chứng từ không hợp lệ,không hợp pháp.

Điều 9 Trình tự luân chuyển chứng từ kế toán:

Trình tự và thời gian luânchuyển chứng từ kế toán do Kế toán trưởng Công ty chứng khoán qui định. Chứngtừ gốc do Công ty chứng khoán lập ra hoặc từ bên ngoài vào đều phải tập trungvề bộ phận kế toán của Công ty chứng khoán, hoặc về các phòng, bộ phận có chứcnăng, nhiệm vụ quản lý, theo dõi số hiện có và tình hình biến động của vật tư,tài sản hoặc các giao dịch kinh tế tài chính, kinh doanh chứng khoán (như phònggiao dịch chứng khoán, phòng theo dõi chứng khoán lưu ký tại TTGDCK). Các Bộphận này phải kiểm tra, kiểm soát chứng từ kế toán theo đúng các quy định củahệ thống kiểm soát nội bộ và chỉ sau khi kiểm tra và xác minh là đúng và chínhxác thì mới dùng những chứng từ đó để ghi sổ kế toán.

Trình tự luân chuyển chứng từkế toán bao gồm các bước sau:

1 Thu thập chứng từ kế toán;

2 Kiểm tra, soát xét chứng từkế toán;

3 Ghi sổ kế toán;

4 Lưu trữ, bảo quản chứng từ kếtoán.

Điều 10 Nội dung của việc kiểm tra chứng từ kế toán, gồm:

1 Kiểm tra tính rõ ràng, trungthực, đầy đủ của các chỉ tiêu phản ánh trên chứng từ;

2 Kiểm tra tính hợp pháp, hợplệ của nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh;

3 Kiểm tra tính chính xác củasố liệu, thông tin trên chứng từ kế toán;

4 Kiểm tra việc chấp hành quichế kiểm soát nội bộ của những người lập, kiểm tra, xét duyệt đối với từng loạinghiệp vụ kinh tế;

Khi kiểm tra chứng từ kế toánnếu phát hiện có hành vi vi phạm chính sách, chế độ, thể lệ kinh tế, tài chính,kế toán của Nhà nước, phải từ chối thực hiện (xuất quỹ, thanh toán, xuấtkho...), đồng thời báo ngay cho kế toán trưởng hoặc giám đốc công ty chứngkhoán biết để xử lý kịp thời theo đúng pháp luật hiện hành.

Đối với những chứng từ kế toánlập không đúng thủ tục, nội dung và con số không rõ ràng, số liệu có sự chênhlệch thì người chịu trách nhiệm kiểm tra hoặc ghi sổ phải trả lại hoặc báo chonơi lập chứng từ biết để xử lý, làm thêm thủ tục và điều chỉnh, sau đó mới dùnglàm căn cứ ghi sổ.

Điều 11 Lưu trữ bảo quản chứng từ kế toán:    

Chứng từ kế toán đã sử dụngphải được sắp xếp, phân loại, bảo quản và lưu trữ theo qui định hiện hành củachế độ lưu trữ chứng từ, tài liệu kế toán.

Mọi trường hợp mất, thất lạcchứng từ gốc đều phải báo cáo với kế toán trưởng hoặc giám đốc công ty chứngkhoán biết để có biện pháp xử lý kịp thời. Riêng trường hợp mất hoá đơn bánhàng, biên lai, séc trắng phải báo cáo cơ quan thuế hoặc cơ quan công an địa phươngsố lượng hoá đơn mất, hoàn cảnh bị mất để có biện pháp xác minh, xử lý theoluật pháp. Sớm có biện pháp thông báo và vô hiệu hoá chứng từ bị mất.

Điều 12 Quy định về sử dụng và quản lý biểu mẫu chứng từ kế toán:

Công ty chứng khoán phải ápdụng theo đúng quy định của chế độ chứng từ kế toán. Trong quá trình thực hiện,Công ty chứng khoán không được sửa đổi biểu mẫu đã quy định trong chế độ này.Trường hợp muốn bổ sung, sửa đổi biểu mẫu cho phù hợp với hoạt động đặc thù củaCông ty chứng khoán phải có sự thoả thuận bằng văn bản của Uỷ ban Chứng khoánNhà nước và Bộ Tài chính.

Ngoài việc áp dụng theo cácBiểu mẫu chứng từ được quy định trong Chế độ chứng từ kế toán này, Công tychứng khoán còn được sử dụng thêm các chứng từ kế toán được ban hành ở các vănbản pháp quy khác do Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước quy định ở một số chỉ tiêu: Lưuký chứng khoán, giao dịch chứng khoán và thanh toán bù trừ chứng khoán.

Mẫu in sẵn chứng từ phải đượcbảo quản cẩn thận, không được để hư hỏng mục nát.

Điều 13 In và phát hành biểu mẫu chứng từ:

1 Công ty chứng khoán khi incác biểu mẫu chứng từ kế toán phải theo đúng nội dung thiết kế biểu mẫu quiđịnh trong chế độ này và ở các văn bản pháp quy do UBCKNN quy định.

Biểu mẫu chứng từ kế toán thuộcchỉ tiêu phí dịch vụ, thu nộp Ngân sách Nhà nước do Bộ Tài chính thống nhấtphát hành, hoặc được Bộ Tài chính chấp thuận mẫu tự in chứng từ thu phí dịch vụhoạt động chứng khoán.

2 Các nhà in không được tự độngthay đổi nội dung các biểu mẫu, không được nhận in các biểu mẫu chứng từ kếtoán trái với qui định trong chế độ này.

Điều 14 Xử lý các vi phạm:

1 Mọi hành vi vi phạm qui địnhtrong chế độ này, tuỳ theo tính chất và mức độ vi phạm, được xử lý theo đúngqui định của Pháp lệnh Kế toán và thống kê, Pháp lệnh về Xử phạt hành chính vàcác văn bản pháp qui khác của Nhà nước.

2 Trường hợp có hành vi lợidụng mua, bán, cho mượn, làm chứng từ giả nhằm tham ô hoặc làm ăn phi pháp thìtuỳ theo tính chất và mức độ vi phạm có thể bị phạt và truy cứu trách nhiệmhình sự.

B. DANH MỤC CHỨNG TỪ KẾTOÁN

PHẦN THỨ HAI

HỆ THỐNG TÀI KHOẢN KẾTOÁN VÀ GIẢI THÍCH NỘI DUNG,

KẾT CẤU, PHƯƠNG PHÁPGHI CHÉP CÁC TÀI KHOẢN KẾ TOÁN