Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên Chương 21
Mùa đông khắc nghiệt
Sáng hôm sau trời vẫn nắng và gió êm. Trời tiết có vẻ ấm hơn và nắng gắt.
- Lại một ngày trời đẹp.
Mẹ nói trong lúc ăn sáng, nhưng bố lắc đầu. Bố nói:
- Nắng gắt quá. Anh sẽ đi kéo cỏ khô về ngay để nắm chắc là mình có đủ số cỏ cần nếu một cơn bão khác kéo tới.
Và bố lật đật bước ra.
Mẹ và Laura cùng Carrie có vẻ lo ngại, thỉnh thoảng lại nhìn qua lỗ hổng trên lớp sương đọng ở cửa ra ngoài ngó về vùng trời phía tây bắc. Mặt trời vẫn chiếu sáng khi bố trở về yên ổn. Sau bữa ăn thứ hai với khoai tây, bánh mì nướng, bố ra phố ra tin tức.
Chỉ một lát sau bố đã quay về huýt gió vui vẻ bước qua phòng trước, ào vào bếp nói lớn:
- Coi bố mang thứ gì về này!
Grace và Carrie chạy tới hửi cái gói bố cầm về.
- Nó giống như… Nó giống như…
Carrie nói nhưng không dám nói hết vì sợ bị lầm.
Bố nói:
- Thịt bò đó! Bốn pao thịt bò! Để ăn với khoai tây và bánh mì của mình.
Bố đưa cái gói cho mẹ. Mẹ hỏi giống như không tin là thực:
- Charles! Bằng cách nào mà anh có thịt bò?
Bố trả lời:
- Foster hạ thịt mấy con bò đực của ông ấy. Anh đến đó vừa đúng lúc. Miếng cuối cùng xương xẩu không ngon lắm bán với giá hai mươi lăm x u một pao. Anh mua bốn pao và nó đây. Bây giờ mình sẽ sống như những ông hoàng.
Mẹ mở nhanh lớp giấy bọc ngoài miếng thịt. Mẹ nói:
- Em sẽ thui kĩ lại rồi om.
Nhìn miếng thịt, Laura ứa nước miếng. Cô nuốt xuống và hỏi:
- Mẹ, mẹ có thể làm nước xốt với nước và bột nướng không?
Mẹ mỉm cười:
- Có thể. Mình sẽ kéo dài một tuần, ít nhất để có một chút mùi vị và thời gian đó, chắc chắn xe lửa phải đến rồi, đúng không?
Mẹ nhìn bố mỉm cười. Rồi mẹ ngưng cười và hỏi nhanh:
- Có gì vậy, Charles?
Bố đáp một cách miễn cưỡng:
- Ừ, anh ghét nói ra với em.
Bố hắng giọng:
- Xe lửa không tới.
Tất cả đều nhìn bố chăm chăm. Bố nói tiếp:
- Xe lửa ngưng chạy cho tới mùa xuân.
Mẹ đưa tay lên trời và buông người xuống ghế.
- Sao lại có thể như thế, Charles? Không thể được. Không thể như thế được. Cho tới mùa xuân? Bây giờ mới chỉ là ngày đầu tháng giêng.
Bố nói:
- Họ không thể khai thông được. Họ không thể dọn xong đường sớm hơn một cơn bão ập đến và tuyết lại đổ xuống. Giữa ở đây và Tracy đã có hai đoàn xe lửa bị ngập tuyết giữa các con đường nghẽn. Mỗi lần giải tỏa chỗ bị nghẽn, người ta quăng tuyết sang hai bên và tất cả các chỗ bị nghẽn vào lúc này đều chất đầy tuyết cao tới đỉnh các bờ tuyết. Và tại Tracy, viên giám thị đã hết kiên nhẫn rồi.
- Kiên nhẫn hả?
Mẹ kêu lên.
- Kiên nhẫn! Kiên nhẫn của ông ta chính là làm cái điều mà mình đang muốn biết! Ông ta phải hiểu rằng những người đang sống ở đây đã hết thức ăn rồi. Ông ta nghĩ mình sẽ sống như thế nào cho tới mùa xuân? Việc của ông ta không phải là kiên nhẫn. Việc của ông ta là làm cho xe lửa chạy.
Bố nói:
- Này, Caroline.
Bố đặt một bàn tay lên vai mẹ. Mẹ ngưng đung đưa chiếc ghế và cuộn mấy bàn tay vào trong tấm tạp dề. Bố nói với mẹ:
- Xe lửa đã ngưng chạy hơn một tháng và mình đang kéo dài một cách ổn thỏa mà.
Mẹ nói:
- Dạ.
Bố khuyến khích mẹ:
- Chỉ còn tháng này, rồi tháng hai là một tháng ngắn và tháng ba sẽ là mùa xuân.
Laura nhìn bốn pao thịt bò. Cô nghĩ đến số khoai tây còn lại và cô ngắm túi bắp đã vơi đứng ở trong góc. Cô hạ thấp giọng hỏi:
- Bắp còn nhiều không, bố?
Bố nói một cách kì lạ:
- Bố không biết, Laura. Nhưng đừng lo. Bố đã mang về một khạp đầy và thế là hết xẩy rồi.
Laura không thể không hỏi:
- Bố, bố không thể bắn một con thỏ sao?
Bố ngồi xuống trước cửa lò bếp, đặt Grace ngồi trên đầu gối.
Bố nói:
- Tới đây, bình rượu nhỏ và con nữa, Carrie. Bố sẽ kể cho các con một câu chuyện.
Bố đã không trả lời câu hỏi của Laura. Cô biết câu trả lời là gì. Không còn một con thỏ nào ở vùng này. Chắc chúng đã rời về miền nam khi lũ chim bay đi. Bố không bao giờ mang súng theo khi kéo cỏ và nếu chỉ cần nhìn thấy không hơn một con thỏ bố đã mang súng theo rồi.
Bố vòng tay quanh người cô khi cô đứng vào Carrie đang ngồi trên đầu gối bố. Grace nép sát vào cánh tay kia của bố, cười khúc khích khi bộ râu màu hung của bố cọ trên mặt bé giống như nó vẫn cọ trên mặt Laura lúc cô còn bé. Tất cả đều ấm áp trong vòng tay của bố với hơi ấm từ trong lò bếp tỏa ra một cách dễ chịu.
Bố nói:
- Bây giờ, chú ý đây, Grace, Carrie và Laura. Cả con nữa, Mary và mẹ. Đây là một câu chuyện thú vị.
Và bố kể cho tất cả nghe câu chuyện về viên tổng giám thị.
Viên tổng giám thị là một người miền đông. Ông ta ngồi trong phòng làm việc ở miền đông và ra lệnh gửi xe lửa tới để tiếp tục chạy. Nhưng các chuyên viên báo cáo rằng bão và tuyết đã chặn các đoàn xe lại.
Viên giám thị nói:
- Bão tuyết không chặn được chúng tôi cho xe chạy khắp miền đông. Hãy giữ cho xe lửa chạy tới đoạn đường cuối cùng ở miền tây. Đó là lệnh!
Nhưng tại miền tây, xe lửa vẫn bị chặn đứng. Ông ta được báo cáo là các nơi bị nghẽn đang chất đầy tuyết.
Ông ta hạ lệnh:
- Dọn sạch ngay các chỗ nghẽn. Tăng thêm người. Giữ cho xe lửa tiếp tục chạy. Bất kể mọi tốn kém!
Người ta thêm nhân công. Chi phí cực lớn. Nhưng xe lửa vẫn không chạy nổi.
Lúc đó viên giám thị nói :
- Tôi sẽ tới đó và tự mình thông đường. Điều mà những người ở đó cần là phải có một ai đó chỉ cho thấy cách chúng ta đã làm ở miền đông.
Thế là ông ta xuất hiện ở Tracy trong một chuyến đặc biệt và tới tại chỗ trong y phục của người đô thị với găng tay, áo khoác lông thú. Và đây là điều ông ta nói:
- Tôi tới đây để lo nhiệm vụ của mình. Tôi sẽ chỉ cho các anh cách giữ cho xe lửa tiếp tục chạy.
Dù thế, ông ta không phải là người thuôc hạng dở. Ông ta nhảy lên xe sửa chữa tới đoạn nghẽn lớn ở phía tây Tracy và lao vào trong tuyết cùng với đoàn sửa chữa, chỉ huy giống như bất kì một đốc công lành nghề nào. Ông ta dời hết tuyết khỏi đọan đường nghẽn nhanh gấp đôi thời gian và chỉ trong hai ngày đã dọn sạch đoạn đường. Ông ta nói:
- Điều đó cho các anh thấy cách làm như thế nào. Bây giờ thì đường đã thông cho xe lửa chạy vào ngày mai và tiếp tục chạy luôn.
Nhưng đêm đó, một trận bão tuyết trút xuống Tracy. Chuyến xe đặc biệt của ông ta không thể chạy trong cơn bão tuyết đó và khi bão ngưng, đoạn đường nghẽn lại đóng dầy tuyết lên tới đỉnh một bờ tuyết mà ông ta cho quăng sang hai bên.
Ông ta lại có mặt ngay tại đó cùng mọi người và họ lại cùng thông đường. Công việc đó kéo dài hơn vì họ phải chuyển một lượng tuyết lớn hơn. Nhưng ông ta đưa chuyến xe sửa chữa thông đường qua đúng lúc tuyết trút xuống do một cơn bão nối sau.
Phải nhìn nhận viên giám thị là người quyết liệt kiên trì. Ông ta lại giải quyết đoạn đường nghẽn, có khai thông và thế là ông ta phải ở lại Tracy qua một cơn bão khác. Lần này ông ta huy động hai toán công nhân mới cùng hai đầu máy và một xe xúc tuyết.
Ông ta đáp đầu máy thứ nhất tới đoạn đường nghẽn ở Tracy. Chỗ nghẽn chất cao như một quả đồi. Giữa các bờ tuyết mà ông ta đã cho quăng lên, bão tuyết đã đổ xuống và tuyết đông cứng lại dầy tới một trăm bộ và kéo dài khoảng một phần tư dặm.
Ông ta nói lớn:
- Ổn thôi, các anh! Chúng ta sẽ dùng cuốc và xẻng cho tới khi có thể cho xe xúc tuyết chạy qua.
Ông ta giữ mọi người làm việc, nhanh gấp đôi, trả lương gấp đôi trong hai ngày. Trên đường sắt vẫn còn im lìm khoảng mười hai bộ tuyết nhưng ông ta nhận ra một điều. Ông ta biết rằng ông ta may mắn có được ba ngày quang đãng giữa các trận bão tuyết. Thế là sáng thứ ba, ông ta cho máy xúc tuyết chạy qua.
Ông ta ra lệnh cho hai chuyên viên điều khiển đầu máy. Họ ghép hai đầu máy lại với xe xúc tuyết ở phía trước và cho xe sửa chữa chạy qua đoạn đường nghẽn. Hai kíp thợ nhào vào và chỉ vỏn vẹn hai giờ làm việc cực nhanh, họ dồn thêm được hai bộ tuyết. Lúc đó, viên giám thị cho ngưng làm.
Ông ta lệnh cho các chuyên viên:
- Bây giờ các anh cho đầu máy xe lui xa về phía sau hai dặm và từ đó các anh phóng hết sức máy tới phía trước. Với hai dặm lấy đà tốc độ, các anh phải lao vào đoạn đường nghẽn với tốc độ mười hai cây số giờ và sẽ dọn nó sách bong.
Các chuyên viên leo vào trong đầu máy. Rồi người ở đầu máy phía trước lại bước xuống. Đám công nhân đang đứng xung quanh trong tuyết vừa dậm chân vừa vỗ tay để làm nóng. Họ tụ lại để nghe những điều mà người chuyên viên đi thẳng tới gặp viên giám thị và nói thẳng thừng:
- Tôi nghỉ việc. Tôi đã lái xe lửa mười lăm năm và không một ai chê tôi là một kẻ hèn nhát. Nhưng tôi không chấp hành những mệnh lệnh đưa mình vào chỗ tự sát. Ông muốn dùng một đầu máy để húc bật một khối tuyết đông cứng dài mười bộ với tốc độ bốn mươi dặm một giờ, ông giám thị. Xin ông kiếm người khác lái. Ông nghỉ ngay lúc này và tại đây.
Bố ngưng lại và Carrie nói:
- Con không trách ông ấy.
Laura nói:
- Chị thì khác. Ông ta không nên nghỉ việc. Ông ta cần tính toán lấy một cách nào khác để vượt qua nếu ôn ta thấy cách kia ông thể làm được. Chị nghĩ ông ta sợ.
Mary nói:
- Ngay cả khi ông ta sợ, ông ta phải làm như ông ta được nhắc. Viên giám thị phải biết rõ điều gì hoặc ông ta cần là người giám thị thế nào?
Laura phản đối:
- Ông ta không hiểu biết tốt hơn.
Grace nài nỉ:
- Kể tiếp đi, bố, kể tiếp đi!
Mẹ nhắc:
- Im đi, Grace!
Grace nói:
- Con nài nỉ mà! Kể tiếp đi bố! Chuyện gì đã xảy ra sau đó?
Mary hỏi:
- Bố, lúc đó ông giám thị làm gì?
Laura nói:
- Bắn ông ta, phải không bố?
Bố kể tiếp:
- Ông giám thị ngắm người chuyên viên kia rồi ngắm những người đang xúm quanh nghe ngóng và ông ta nói “Tôi sẽ lái đầu máy xe. Tôi không ra lệnh cho bất cứ ai làm điều gì mà bản thân tôi không làm được. Tôi sẽ điều khiển nó.”
Ông ấy leo lên đầu máy xe, cho nó lùi lại và hai chiếc đầu máy xe chạy lui trên đường sắt.
Ông giám thị giữ cho các đầu máy xe lui khoảng hai dặm cho tới khi chúng ở thật xa trên đường sắt và giống như chỉ còn hơn một ngón tay cái. Rồi ông ấy kéo còi ra hiệu cho người chuyên viên ở phía sau và cả hai đều mở máy.
Những đầu máy đó lao tới từ hai dặm đường thẳng mở hết ga để tăng tốc tối đa từng giây một. Một luồng khói than đen kịt cuốn dài về phía sau, những vệt đen dài pha lóe sáng lớn hơn trong ánh nắng, những vành bánh quay mù mịt rầm rập phóng tới với tốc độ năm mươi cây số giờ đâm thẳng vào đống tuyết đóng cứng.
Carrie nín thở hỏi:
- Điều gì… điều gì xảy ra… lúc đó, bố?
- Lúc đó cả một suối tuyết bay lên vỡ tung thành nhiều mảnh văng ra tới bốn mươi thước khắp xung quanh. Khoảng một phút hoặc hai phút, không ai thấy khai thông được cái gì và không ai biết điều gì đã xảy ra. Nhưng khi mọi người chạy tới thì chiếc đầu máy thứ hai bị vùi kín một nửa trong tuyết và người chuyên viên đang trườn ra từ phía hông. Ông kinh hoàng tột độ nhưng không bị chấn thương nặng lắm.
Tất cả hỏi người chuyên viên “Ông giám thị đâu? Ông ấy ra sao rồi?” Tất cả điều người chuyên viên nói được chỉ là “Tôi biết thế quái nào được? Tất cả điều tôi biết là tôi không chết”. Ông ta nói thêm “Tôi không bao giờ làm lại việc này nữa. Dù để lấy một triệu đồng đô-la bằng vàng”.
Người đốc công hô mọi người xúm lại với cuốc, xẻng. Họ đào lớp tuyết xốp bao quanh chiếc đầu máy xe thứ hai và xúc đi. Người chuyên viên cho nó chạy lui lại trên đường sắt trong lúc tất cả điên cuồng bới tuyết tiến về phía trước để tới chiếc đầu máy thứ nhất và ông giám thị. Qua một hồi cực nhọc họ đối mặt với khối băng cứng ngắt.
Chiếc đầu máy thứ nhất chạy hết tốc độ lao thẳng vào đám tuyết đó lấn sâu vào phía trong. Hơi nước và sức nóng của nó làm tan lớp tuyết xung quanh và lớp tuyết này chảy xuống đông cứng lại. Thế là ông giám thị nổi điên hơn một con ong bắp cày bị nhốt trong một chiếc đầu máy xe bị đông cứng giữa một khối băng!
Grace, Carrie và Laura đều bật cười lớn. Ngay cả mẹ cũng mỉm cười. Mary nói :
- Tội nghiệp ông ấy. Chị không nghĩ đây là một câu chuyện buồn cười.
Laura nói:
- Em lại thấy buồn cười. Lúc này em đoán là lúc này ông ấy không còn nghĩ rằng mình biết nhiều nữa.
Mẹ nói:
- Trèo cao thì ngã đau.
Carrie nài nỉ:
- Kể tiếp đi, bố! Người ta có đào lôi được ông ấy ra không?
- Có, họ đào xuống, phá băng đục một lỗ xuyên tới đầu máy xe và kéo ông ấy ra. Ông ấy không bị thương và đầu máy xe cũng không bị hư hao gì. Chỉ có xe xúc tuyết là lãnh đủ. Ông giám thị leo ra khỏi đoạn đường nghẽn đi bộ tới chỗ người chuyên viên thứ hai và nói:
- Anh có thể lấy đầu máy ra chứ?
Người chuyên viên nói ông ta nghĩ là có thể được.
Ông giám thị nói:
- Được, làm đi.
Ông ấy đứng ngắm cho tới khi chiếc đầu máy được đưa ra. Lúc đó, ông ấy nói với tất cả mọi người:
- Tập hợp lại, mình sẽ trở về Tracy. Phân xưởng đóng cửa cho tới mùa xuân.
Bố nói:
- Các con thấy đó. Ông ấy không còn đủ kiên nhẫn do sự rắc rối như thế.
Mẹ nói:
- Thiếu tính bền bỉ.
Bố đồng ý:
- Thiếu bền bỉ. Chỉ vì ông ấy không thể thông đường bằng xẻng và xe xúc tuyết nên ông ấy cho rằng không thể thông đường nổi và ngưng cố gắng. Đành thôi, ông ấy là một người miền đông. Cần có nhẫn nại và kiên trì để vượt qua những chuyện xảy ra ở miền tây này.
Laura hỏi:
- Ông ấy ngưng việc khi nào, bố?
Bố đáp:
- Sáng nay. Tin tức truyền tới bằng điện báo và nhân viên điện đài ở Tracy đã kể cho Woodworth chuyện xảy ra thế nào. Thôi, bố phải đi lo công việc thường lệ trước khi tối quá.
Cánh tay bố xiết lại, ôm ghì Laura một chút trước khi bố đặt Carrie và Grace xuống khỏi đầu gối. Laura biết bố muốn nói gì. Lúc này cô đã đủ lớn để đứng bên cạnh bố mẹ trong gian đoạn khó khăn. Cô cần không lo lắng và phải vui vẻ giữ vững tinh thần cho tất cả.
Thế là mẹ khẽ hát ra bé Grace trong lúc thay quần áo cho bố đi ngủ, Laura liền hát nối theo:
- Ôi, đất hứa Canaan, Canaan ngời sáng
Con đã sẵn sàng…..
Cô nói thật nhanh:
- Hát, Carrie!
Thế là Carrie bắt đầu hát rồi giọng nữ cao ngọt ngào của Mary nhập cuộc:
Đứng chênh vênh giữa bão bùng đất lạ
Mắt mỏi mòn nhìn về hướng xa xăm
Bờ đất Canaan đang chan hòa ánh sáng
Nhắc nhở bao gắn bó ân cần
Ôi, đất hứa Canaan, Canaan ngời sáng
Con đã sẵn sàng đi tới Canaan.
Nắng chiều đỏ rực nhuốm trên những ô kính cửa sổ đóng sương giá. Một làn sáng màu hồng nhạt hắt vào nhà bếp, nơi mọi người đang ngồi hơ ấm bên lò bếp. Nhưng Laura nghĩ đã có một chuyển đổi trong tiếng gió với một âm thanh man dại ki nh hoàng.
Sau khi mẹ xem xét coi tất cả đã nằm gọn trên giường chưa và bước xuống tầng dưới, tất cả đều lắng nghe và cảm thấy bão tuyết đang ào tới căn nhà. Dồn sát lại bên nhau và run rẩy dưới những lớp mền, các cô tiếp tục lắng nghe. Laura nghĩ tới những căn nàh lạc lõng, trơ vơ đứng đơn độc, tối tăm và chúi xuống trong cơn cuồng nộ của bão táp. Thị trấn có rất nhiều nhà nhưng ngay cả mọi tia sáng từ nhà này cũng không thể soi thấu tới nhà khác. Và thị trấn cũng hoàn toàn đơn độc trên đồng cỏ vô tận đông cứng dưới những lớp tuyết chồng chất và tiếng gió gào hú cùng với các cuộn bão quay cuồng dập tắt các vì sao và mặt trời.
Laura cố nghĩ tới hương vị đậm đà của món thịt bò trong bữa ăn trưa mai, nhưng cô không thể nào quên rằng vào lúc này, mọi căn nhà và thị trấn đều hoàn toàn đơn độc cho tới mùa xuân. Còn nửa khạp bắp để các cô nghiền thành bột và còn một ít khoai tây, nhưng không có gì ăn cho tới khi xe lửa đến. Bắp và khoai tây không có đủ.