Bông Hồng Vàng Và Bình Minh Mưa Chương 23
Chương 23
Có một cái gì đó thật là đẹp đẽ trong sự giao tiếp của những con người dũng cảm trong phút hiểm nguy, trong cơn hoạn nạn.
Trên vùng biển trời lặng gió, sương chiều tỏa mờ. Những ngọn đèn tín hiệu đung đưa nhịp nhàng trên nước ở gầm những mỏm đá bên bờ. Đêm mùa thu đến rất chậm, mỗi bước đi nó lại dừng lại và mãi không sao dồn hết được những tia nắng cuối cùng của buổi chiều tà ra khỏi vùng biển sâu.
Nhưng khi ánh sáng trên tuần dương hạm vừa lóe lên bóng tối ồn ào đã ập xuống ngay. Nó chứa đầy âm thanh của mặt nước đã xao động. Tiếng sóng vỗ, tiếng nước róc rách, réo sôi.
Người ta bắt đầu nghe thấy cái tất bật của thành phố cảng: Tiếng mái chèo vội vã, tiếng máy nổ, tiếng gọi vang xa của những người lái tàu, tiếng rú khoái trá của còi tàu, tiếng sóng vỗ lớp lớp chạy trên mặt biển về khắp các ngả.
Những âm thanh ấy từ bờ biển đổ về phía tuần dương hạm, nơi tiếng sáo phagốt bất ngờ vang lên trong dàn nhạc. Những chiếc canô vội phóng ngay lại phía đó. Bóng cờ hiệu trên mũi phấp phới trong nước.
Tachiana Xônxeva phải đóng vai Viôleta. Cô đang hóa trang trong phòng của hạm trưởng, nơi các chiến sĩ thợ điện hải quân đỏ đã mắc những ngọn đèn một trăm nến, cô cài lên ngực bông hoa sơn trà và thoa phấn lên khuôn mặt gày sút đi. Biểu diễn lúc này thật khó khăn - cô để lại ở Matxcơva một chú em bé bỏng bị ốm nặng. Chú đang chờ một cuộc mổ xẻ nặng nề.
Xônxeva đang lo lắng nên không nhận ra điều gì xung quanh. Cả thành phố xôn xao tiếng lá khô và gió - cả vô số những đốm lửa chạy đi chạy lại khắp đó đây trên bến tàu với tiếng vo vo như một đàn ong, cả cái không khí kỳ lạ tỏa khắp đường phố, mùi đá ẩm ướt và mùi cỏ đắng - cuộc phẫu thuật phải tiến hành sáng hôm nay, nhưng đến giờ phút này vẫn chưa có điện báo từ Matxcơva tới.
Xônxeva bước ra boong tàu hai bên chăng vải bạt. Những chiếc cần viôlông xen gác trên những tháp pháo màu xanh. Âm nhạc Vécđi rung lên trong sự yên tĩnh của con tàu bọc thép. Hàng trăm thủy thủ trẻ trung nín thở lắng nghe tiếng hát buồn thảm của Viôleta. Tiếng nhạc vang xa đến tận các bờ biển lân cận.
Những chiếc xuồng nhấp nhô bên boong tàu. Người xem ngẩng đầu nhìn lên boong. Những bác lái thuyền cố gắng không làm mái chèo phát ra tiếng động và khi thuyền va vào nhau họ chỉ yên lặng giơ nắm đấm lên, thay cho những trận đấu khẩu thường ngày, người trợ lý của đạo diễn lo lắng đứng ở đằng sau tháp súng như ở sau cánh gà, trong tay anh ta cầm bức điện. Anh cũng không biết nên bóc ra xem hay cứ để vậy đưa cho Xônxeva sau vở diễn. Anh thì thầm trao đổi với người quản lý nhà hát, ông này giằng bức điện khỏi tay anh và bóc ra:
- Không có gì đặc biệt - ông ta vừa nhai nhai cái tẩu vừa nói, - Cuộc phẫu thuật phải đình lại vì bệnh nhân mệt nặng, giờ nghỉ anh có thể nói với cô ấy.
Người trợ lý đạo diễn nhăn mặt rồi gật đầu. Anh thợ lò Vaxia Tsukhốp mang cái biệt hiệu như mọi anh thợ đốt lò khác là “con quỷ dưới đất” được giao việc kéo chiếc màn khâu lại từ những mảnh cờ hiệu.
Vaxia nhỏ bé, chắc nịch, mặt đỏ gay vì gắng sức, không rời mắt nhìn người trợ lý đạo diễn. Cái anh chàng gày xương nôn nóng này phải giơ tay ra hiệu cho Vaxia khi cần kéo màn. Vaxia đã nghe cả câu chuyện ở bên tháp pháo. Nụ cười to rộng từ từ tắt trên môi anh.
Sang màn hai Xônxeva bước ra sân khấu quá vội vàng. Cô vừa đọc bức điện lúc giải lao. Cô thấy choáng váng chóng mặt.
Khi Anfrết quì phục dưới chân cô, cô cúi xuống hôn vào thái dương non trẻ của anh. Một mạch máu xanh nổi lên thái dương, giống hệt như đứa em cô.
Xônxeva nuốt ực không khí và khóc. Nước mắt trào ra. Nhưng cô vẫn hát. Giọng cô run run. Cô nhìn thấy những đốm sáng mờ ướt át và không nhận ra đó là ánh đèn sân khấu, những vì sao trong nước, hay gương mặt mờ nhạt của các chiến sĩ hải quân.
Lúc đó Vaxia Tsukhốp hạ màn, bất chấp tiếng kêu giận dữ ở phía sau tháp pháo. Anh đã tự ý làm việc đó, không tuân theo sự điều khiển của người trợ lý đạo diễn. Đáp lại tiếng thì thào phẫn nộ của anh ta, anh trả lời giận dữ và cộc lốc:
- Anh ra mà nói với tư lệnh tuần dương hạm, tôi sẽ báo cáo mọi việc với đồng chí ấy.
Boong tàu vang lên tiếng vỗ tay. Những khán giả chất phác cho vở kịch dừng lại lúc này là hoàn toàn hợp lý, nhất là sau cái cảnh đầy đau khổ như vậy, sau những giọt lệ của Viôleta. Không ai biết là vở kịch bị “con quỷ dưới đất” cắt ngang lúc mới bắt đầu.
Tsukhốp lại gần chỉ huy tàu ngồi ở hàng đầu và báo cáo với ông về sự việc xảy ra. Tư lệnh trưởng đứng dậy. Đó là một người tóc bạc, ít nói. Trong đời mình ông đã nhiều lần nhìn thấy cái chết trong các cuộc vật lộn của cách mạng, nhiều phong ba và sự hy sinh của bao đồng đội. Ông đã từng biết sự tàn khốc trong chiến đấu, sự quyết đoán của các mệnh lệnh. Ông cô đơn. Tất cả những gì ông có trước cách mạng đều đã tan biến trong màn sương ảm đạm - cả cái xóm thợ ở mỏ Đônet cái trường làng bẩn thỉu, và những con người của thời xa xưa ấy để lại cái ấn tượng của một đám đông hoang mang mệt mỏi. Cách mạng đã xóa bỏ quá khứ bằng bàn tay cứng rắn, mang lại cho tiềm thức sự giản dị và rõ ràng. Ông trung thành với cách mạng như một người lính, một người thợ mỏ cũ, một người có trí tuệ trong sáng và chính xác.
Tư lệnh đứng dậy đi lên sân khấu. Boong tàu vẫn vang dậy tiếng gót giày và vỗ tay của các thủy thủ.
Ở hậu trường, người phụ trách nhà hát tái mặt đi vì tức giận gặp tư lệnh.
- Xin đồng chí yên tâm, - Ông ta nói vội vã, - chúng tôi sẽ thu xếp ổn thỏa ngay bây giờ. Chuyện vớ vẩn, sự yếu đuối thường tình của phụ nữ đó thôi. Cô ấy sẽ hát.
- Cô ấy sẽ không hát nữa - Tư lệnh trưởng khoan thai nói - các đồng chí cho ngừng buổi diễn lại.
Người phụ trách nhà hát nhún vai, cười méo mó:
- Không thể được. Nhà hát chúng tôi làm việc theo kiểu tiên tiến không thể vì tâm trạng diễn viên mà đình vở diễn được. Cuối cùng có gì cần phải nói? Cô ấy đã trấn tĩnh và hoàn toàn có thể diễn tiếp được.
Tư lệnh trưởng nhìn Xônxeva. Cô không nhìn ông, gật đầu.
- Đồng chí cũng thấy là cô ấy đồng ý đấy, - người phụ trách nhà hát nói và vứt mẩu thuốc xuống boong tàu.
Câu chuyện này bắt đầu làm ông khó chịu. Vừa khó xử, vừa xấu hổ.
Tư lệnh thoáng nhìn mẩu thuốc và Vaxia Tsukhốp tức khắc gạt khẽ nó xuống biển.
- Các đồng chí đang ở trên hạm đội của hải quân đỏ. - Tư lệnh nói, bên má có vết sẹo của ông khẽ giật giật. - Xin lỗi đồng chí, nhưng ở đây tôi là người chỉ huy, nên tôi cho phép mình can thiệp vào công việc của các đồng chí. Về công việc theo kiểu tiên tiến đồng chí quan niệm hoàn toàn sai lầm - Sự đồng ý của diễn viên không có ý nghĩa - Tôi ra lệnh hoãn buổi diễn này lại. Thế thôi. Không bàn cãi gì nữa.
Tư lệnh giơ tay và Vaxia Tsukhốp kéo màn. Các khán giả im lặng.
- Các chiến sĩ hải quân đỏ! - Vị tư lệnh điềm đạm nói - nữ diễn viên Xônxeva có chuyện không may trong gia đình. Cô biểu diễn lúc này khó khăn.
Tiếng xì xào khe khẽ lan trong hàng thủy thủ. Mọi người đứng cả dậy. Vị tư lệnh không kịp nói vở kịch hoãn lại đến một thời gian tốt đẹp hơn. Điều đó các chiến sĩ đều hiểu, không cần lời giải thích của người chỉ huy.
- Cho ca nô lại đây - chỉ huy tàu khẽ ra lệnh.
- Cho ca nô lại gần tàu! Ca nô lại gần tàu, mệnh lệnh được truyền dần cho đến khi tắt đi ở boong dưới.
Mấy phút sau tư lệnh cùng Xônxeva xuống ca nô. Các chiến sĩ đỡ cho Xônxeva xuống thang. Anh thượng sĩ cao lớn vạm vỡ trân trọng đặt lên chỗ Xônxeva ngồi một bó hoa, đỏ mặt và khẽ kêu lên:
- Hết tốc lực, tiến!
Chiếc ca nô làm sủi lên trước mũi những thác nước đầy ánh lửa và bọt trắng, phóng về phía bến tàu, chỉ huy tàu ngồi trong ca nô nói:
- Tôi đã liên lạc với tổng tư lệnh hạm đội. Cô được dành một chỗ cho tàu tốc hành đi Matxcơva. Chúng ta sẽ kịp. Còn bốn mươi phút nữa cơ.
Xônxeva cúi đầu. Cô lần lần những bông hoa và không nói lên lời.
- Thưa đồng chí chỉ huy. Tôi thấy báo chí nói là ở Matxcơva có một giáo sư mổ tim dễ như mổ gà ấy thôi. Giá mà tìm được ông ta! - Anh thượng sĩ nói.
- Im lặng, Kuzmenkô! - Tư lệnh nói.
Khoảng một giờ sau tàu tốc hành nhả khói ầm ầm lao ra khỏi đoạn đường hầm cuối cùng. Ánh lửa thành phố và bến tàu lùi ra sau những bờ đá dựng đứng.
Xônxeva ngồi vào phòng trong toa xe không bỏ áo rét và khăn quàng. Cô loáng thoáng nhớ lại ánh đèn nhà ga, tuyết trên các nóc toa chở hàng. Matxcơva chìm trong bóng đêm cực đới. Chiếc xe tắc xi cũ kỹ, ánh sáng trắng đục trong hành lang bệnh viện, cô cũng nhớ loáng thoáng khuôn mặt của cậu em mỉm cười với cô trên giường bệnh.
- Tất cả đã diễn ra thật may mắn. - Vị giáo sư có bộ râu nhọn nom dữ tướng nói với Xônxeva. - Thật là một trường hợp may mắn hiếm có.
Xônxeva khi hôn lên thái dương ướt đẫm non trẻ của em, một đường ven xanh mảnh nổi lên mờ mờ và mấy giờ sau lại là đêm, là nhà ga, người phu khuân vác mặt rỗ, chiếc vé xe lửa khó nhọc mới kiếm được, tiếng loảng xoảng rầm rầm của những nhịp cầu sắt, tuyết, hoàng hôn u ám trên thảo nguyên ngoài Kharcốp. Và cuối cùng là màn sương lam trên những vũng biển sâu, mặt trời mọc cao và không khí dịu dàng của mùa thu ven biển.
Xônxeva nhảy lại gần cửa sổ - kia chiếc tuần dương hạm vẫn đậu đó, chưa rời bến! Xônxeva vội vã dứt dây chằng cửa sổ. Cô muốn thò đầu ra ngoài, vươn bàn tay tới tận con tàu vẫy nó rối rít bằng chiếc khăn tay trắng. Nhưng cửa sổ không mở ra được, và Xônxeva nhớ ra rằng đang là mùa đông và mặt trời chiếu sáng ở đây, trên những vĩ tuyến ở tít miền Nam tuyệt đẹp này, là kỷ niệm cuối cùng của mùa hè. “Mong sao đoàn chưa kịp đi nơi khác, chỉ mong đến kịp với họ” - Xônxeva nghĩ thầm.
Cô gặp lại các bạn bè trong thành phố trên bờ biển.
Một ngày sau trên chiến hạm trình diễn lại vở kịch bị bỏ dở. Khi “con quỷ dưới đất” kéo màn và Xônxeva bước ra sân khấu, các chiến sĩ hải quân đứng cả dậy và tiếng vang của những tràng vỗ tay chưa từng thấy dội đến khắp cả vùng bờ chung quanh. Những bông hoa đồng nội giản dị rơi tới tấp xuống chân Xônxeva và hòa lẫn với đám nhung lụa bộ trang phục cổ thành Vơnidơ. Tư lệnh đứng ở hàng đầu và thân ái mỉm cười.
Xônxeva cúi đầu. Cô cảm thấy mi mắt nặng trĩu những giọt lệ như lần trước, nhưng đây là những giọt lệ của tình bạn, của lòng biết ơn và cô dằn lòng, ngẩng đầu lên, mỉm cười. Ngay lúc đó dàn nhạc lên tiếng và âm nhạc truyền cảm của Vécđi đã át cả tiếng sóng vỗ.
Xônxeva rút bông sơn trà cài trên ngực ném xuống sàn. Thay vào đó cô cài bông hoa màu tím nhạt bám đầy bụi và khô héo. Đó là bông hoa vùng đất ngoại thành mà Vaxia Tsukhốp đã ném lên tặng cô.
Cô đã hát một buổi tuyệt vời - giọng hát lanh lảnh trầm bổng trên vùng biển. Những người đánh cá già ngồi ở trên bờ, sát mạn nước. Họ nghe và phải kinh ngạc vì sức mạnh của tuổi trẻ con người. Chỉ huy trưởng lắng nghe và thầm nghĩ là không có gì làm cho tài năng nảy nở bằng tình bạn và sự quan tâm giản dị của những người đồng chí.
Tưởng chừng như Viôleta đang hát giữa quê hương Vơnidơ của cô, ánh sao tỏa mờ trên những tảng đá bên bờ. Ánh đèn rung rinh tỏa tới tận đáy vịnh. Nước trong đến như vậy. Không khí rung rinh vì những dòng nước nóng không nhìn thấy. Chân trời trên biển cả tuy đã về đêm, vẫn sáng lên hàng chục hải lý như hoàng hôn mới vừa đổ xuống.
Sau vở kịch các chiến sĩ hải quân vây quanh Xônxeva nhưng bỗng nhiên họ kính cẩn nhanh chóng dãn ra. Một người cao lớn tay áo có những vòng viền vàng rộng lại gần Xônxeva. Vị tư lệnh của toàn hạm đội.
- Tôi muốn thay mặt toàn hạm đội cảm ơn đồng chí. - Ông nói. - Đồng chí đã mang lại niềm vui cao quý cho chúng tôi - Thế còn cậu em, đã khỏi rồi chứ?
Xônxeva muốn nói rằng: không phải cô, mà chính là những chiến sĩ trẻ tuổi sạm nắng này - khi thì đùa cợt, khi thì nghiêm trang, nhưng bao giờ cũng bình tĩnh và đầy thiện ý - đã cho cô được hưởng một niềm hạnh phúc thực sự. Cô nghĩ rằng, với những khán giả như thế, thì đến cả Môda, cả Betôven cũng phải ghen tỵ. Nhưng cô không nói được gì, cô chỉ siết chặt, siết mạnh đến đau cả tay vị tư lệnh hạm đội.
Gió mới từ biển thổi vào, nơi những ngọn hải đăng xa nhấp nhánh trong bóng tối, trong tiếng rì rầm của những lớp sóng bạc đầu.
Có một cái gì đó thật là đẹp đẽ trong sự giao tiếp của những con người dũng cảm trong phút hiểm nguy, trong cơn hoạn nạn.
Trên boong tàu bọc thép của chiếc tuần dương hạm, đoàn kịch từ Matxcơva tới trình diễn vở Traviata ở ngoài trời.
Những bác lái đò râu bạc tụ lại ở bến thuyền lát gỗ trên những chiếc xuồng cũ kỹ rao lên bằng cái giọng khàn khàn như thúc giục:
- Ai muốn lên tàu đây? Ai muốn nghe nhạc nào? Chúng tôi sẽ đứng sát ngay bên boong tàu cho tới khi diễn xong nhé! Không chòng chành gì hết - xin cam đoan! Thế này mà bảo là chòng chành à, bà con!
Những chiếc xuồng va vào nhau lủng củng gật gù hối hả chào bờ biển - Sóng nhẹ đung đưa chúng. Những con ngựa thồ gày yếu thường có cái lối gật đầu lia lịa như vậy.
Trên vùng biển trời lặng gió, sương chiều tỏa mờ. Những ngọn đèn tín hiệu đung đưa nhịp nhàng trên nước ở gầm những mỏm đá bên bờ. Đêm mùa thu đến rất chậm, mỗi bước đi nó lại dừng lại và mãi không sao dồn hết được những tia nắng cuối cùng của buổi chiều tà ra khỏi vùng biển sâu.
Nhưng khi ánh sáng trên tuần dương hạm vừa lóe lên bóng tối ồn ào đã ập xuống ngay. Nó chứa đầy âm thanh của mặt nước đã xao động. Tiếng sóng vỗ, tiếng nước róc rách, réo sôi.
Người ta bắt đầu nghe thấy cái tất bật của thành phố cảng: Tiếng mái chèo vội vã, tiếng máy nổ, tiếng gọi vang xa của những người lái tàu, tiếng rú khoái trá của còi tàu, tiếng sóng vỗ lớp lớp chạy trên mặt biển về khắp các ngả.
Những âm thanh ấy từ bờ biển đổ về phía tuần dương hạm, nơi tiếng sáo phagốt bất ngờ vang lên trong dàn nhạc. Những chiếc canô vội phóng ngay lại phía đó. Bóng cờ hiệu trên mũi phấp phới trong nước.
Tachiana Xônxeva phải đóng vai Viôleta. Cô đang hóa trang trong phòng của hạm trưởng, nơi các chiến sĩ thợ điện hải quân đỏ đã mắc những ngọn đèn một trăm nến, cô cài lên ngực bông hoa sơn trà và thoa phấn lên khuôn mặt gày sút đi. Biểu diễn lúc này thật khó khăn - cô để lại ở Matxcơva một chú em bé bỏng bị ốm nặng. Chú đang chờ một cuộc mổ xẻ nặng nề.
Xônxeva đang lo lắng nên không nhận ra điều gì xung quanh. Cả thành phố xôn xao tiếng lá khô và gió - cả vô số những đốm lửa chạy đi chạy lại khắp đó đây trên bến tàu với tiếng vo vo như một đàn ong, cả cái không khí kỳ lạ tỏa khắp đường phố, mùi đá ẩm ướt và mùi cỏ đắng - cuộc phẫu thuật phải tiến hành sáng hôm nay, nhưng đến giờ phút này vẫn chưa có điện báo từ Matxcơva tới.
Xônxeva bước ra boong tàu hai bên chăng vải bạt. Những chiếc cần viôlông xen gác trên những tháp pháo màu xanh. Âm nhạc Vécđi rung lên trong sự yên tĩnh của con tàu bọc thép. Hàng trăm thủy thủ trẻ trung nín thở lắng nghe tiếng hát buồn thảm của Viôleta. Tiếng nhạc vang xa đến tận các bờ biển lân cận.
Những chiếc xuồng nhấp nhô bên boong tàu. Người xem ngẩng đầu nhìn lên boong. Những bác lái thuyền cố gắng không làm mái chèo phát ra tiếng động và khi thuyền va vào nhau họ chỉ yên lặng giơ nắm đấm lên, thay cho những trận đấu khẩu thường ngày, người trợ lý của đạo diễn lo lắng đứng ở đằng sau tháp súng như ở sau cánh gà, trong tay anh ta cầm bức điện. Anh cũng không biết nên bóc ra xem hay cứ để vậy đưa cho Xônxeva sau vở diễn. Anh thì thầm trao đổi với người quản lý nhà hát, ông này giằng bức điện khỏi tay anh và bóc ra:
- Không có gì đặc biệt - ông ta vừa nhai nhai cái tẩu vừa nói, - Cuộc phẫu thuật phải đình lại vì bệnh nhân mệt nặng, giờ nghỉ anh có thể nói với cô ấy.
Người trợ lý đạo diễn nhăn mặt rồi gật đầu. Anh thợ lò Vaxia Tsukhốp mang cái biệt hiệu như mọi anh thợ đốt lò khác là “con quỷ dưới đất” được giao việc kéo chiếc màn khâu lại từ những mảnh cờ hiệu.
Vaxia nhỏ bé, chắc nịch, mặt đỏ gay vì gắng sức, không rời mắt nhìn người trợ lý đạo diễn. Cái anh chàng gày xương nôn nóng này phải giơ tay ra hiệu cho Vaxia khi cần kéo màn. Vaxia đã nghe cả câu chuyện ở bên tháp pháo. Nụ cười to rộng từ từ tắt trên môi anh.
Sang màn hai Xônxeva bước ra sân khấu quá vội vàng. Cô vừa đọc bức điện lúc giải lao. Cô thấy choáng váng chóng mặt.
Khi Anfrết quì phục dưới chân cô, cô cúi xuống hôn vào thái dương non trẻ của anh. Một mạch máu xanh nổi lên thái dương, giống hệt như đứa em cô.
Xônxeva nuốt ực không khí và khóc. Nước mắt trào ra. Nhưng cô vẫn hát. Giọng cô run run. Cô nhìn thấy những đốm sáng mờ ướt át và không nhận ra đó là ánh đèn sân khấu, những vì sao trong nước, hay gương mặt mờ nhạt của các chiến sĩ hải quân.
Lúc đó Vaxia Tsukhốp hạ màn, bất chấp tiếng kêu giận dữ ở phía sau tháp pháo. Anh đã tự ý làm việc đó, không tuân theo sự điều khiển của người trợ lý đạo diễn. Đáp lại tiếng thì thào phẫn nộ của anh ta, anh trả lời giận dữ và cộc lốc:
- Anh ra mà nói với tư lệnh tuần dương hạm, tôi sẽ báo cáo mọi việc với đồng chí ấy.
Boong tàu vang lên tiếng vỗ tay. Những khán giả chất phác cho vở kịch dừng lại lúc này là hoàn toàn hợp lý, nhất là sau cái cảnh đầy đau khổ như vậy, sau những giọt lệ của Viôleta. Không ai biết là vở kịch bị “con quỷ dưới đất” cắt ngang lúc mới bắt đầu.
Tsukhốp lại gần chỉ huy tàu ngồi ở hàng đầu và báo cáo với ông về sự việc xảy ra. Tư lệnh trưởng đứng dậy. Đó là một người tóc bạc, ít nói. Trong đời mình ông đã nhiều lần nhìn thấy cái chết trong các cuộc vật lộn của cách mạng, nhiều phong ba và sự hy sinh của bao đồng đội. Ông đã từng biết sự tàn khốc trong chiến đấu, sự quyết đoán của các mệnh lệnh. Ông cô đơn. Tất cả những gì ông có trước cách mạng đều đã tan biến trong màn sương ảm đạm - cả cái xóm thợ ở mỏ Đônet cái trường làng bẩn thỉu, và những con người của thời xa xưa ấy để lại cái ấn tượng của một đám đông hoang mang mệt mỏi. Cách mạng đã xóa bỏ quá khứ bằng bàn tay cứng rắn, mang lại cho tiềm thức sự giản dị và rõ ràng. Ông trung thành với cách mạng như một người lính, một người thợ mỏ cũ, một người có trí tuệ trong sáng và chính xác.
Tư lệnh đứng dậy đi lên sân khấu. Boong tàu vẫn vang dậy tiếng gót giày và vỗ tay của các thủy thủ.
Ở hậu trường, người phụ trách nhà hát tái mặt đi vì tức giận gặp tư lệnh.
- Xin đồng chí yên tâm, - Ông ta nói vội vã, - chúng tôi sẽ thu xếp ổn thỏa ngay bây giờ. Chuyện vớ vẩn, sự yếu đuối thường tình của phụ nữ đó thôi. Cô ấy sẽ hát.
- Cô ấy sẽ không hát nữa - Tư lệnh trưởng khoan thai nói - các đồng chí cho ngừng buổi diễn lại.
Người phụ trách nhà hát nhún vai, cười méo mó:
- Không thể được. Nhà hát chúng tôi làm việc theo kiểu tiên tiến không thể vì tâm trạng diễn viên mà đình vở diễn được. Cuối cùng có gì cần phải nói? Cô ấy đã trấn tĩnh và hoàn toàn có thể diễn tiếp được.
Tư lệnh trưởng nhìn Xônxeva. Cô không nhìn ông, gật đầu.
- Đồng chí cũng thấy là cô ấy đồng ý đấy, - người phụ trách nhà hát nói và vứt mẩu thuốc xuống boong tàu.
Câu chuyện này bắt đầu làm ông khó chịu. Vừa khó xử, vừa xấu hổ.
Tư lệnh thoáng nhìn mẩu thuốc và Vaxia Tsukhốp tức khắc gạt khẽ nó xuống biển.
- Các đồng chí đang ở trên hạm đội của hải quân đỏ. - Tư lệnh nói, bên má có vết sẹo của ông khẽ giật giật. - Xin lỗi đồng chí, nhưng ở đây tôi là người chỉ huy, nên tôi cho phép mình can thiệp vào công việc của các đồng chí. Về công việc theo kiểu tiên tiến đồng chí quan niệm hoàn toàn sai lầm - Sự đồng ý của diễn viên không có ý nghĩa - Tôi ra lệnh hoãn buổi diễn này lại. Thế thôi. Không bàn cãi gì nữa.
Tư lệnh giơ tay và Vaxia Tsukhốp kéo màn. Các khán giả im lặng.
- Các chiến sĩ hải quân đỏ! - Vị tư lệnh điềm đạm nói - nữ diễn viên Xônxeva có chuyện không may trong gia đình. Cô biểu diễn lúc này khó khăn.
Tiếng xì xào khe khẽ lan trong hàng thủy thủ. Mọi người đứng cả dậy. Vị tư lệnh không kịp nói vở kịch hoãn lại đến một thời gian tốt đẹp hơn. Điều đó các chiến sĩ đều hiểu, không cần lời giải thích của người chỉ huy.
- Cho ca nô lại đây - chỉ huy tàu khẽ ra lệnh.
- Cho ca nô lại gần tàu! Ca nô lại gần tàu, mệnh lệnh được truyền dần cho đến khi tắt đi ở boong dưới.
Mấy phút sau tư lệnh cùng Xônxeva xuống ca nô. Các chiến sĩ đỡ cho Xônxeva xuống thang. Anh thượng sĩ cao lớn vạm vỡ trân trọng đặt lên chỗ Xônxeva ngồi một bó hoa, đỏ mặt và khẽ kêu lên:
- Hết tốc lực, tiến!
Chiếc ca nô làm sủi lên trước mũi những thác nước đầy ánh lửa và bọt trắng, phóng về phía bến tàu, chỉ huy tàu ngồi trong ca nô nói:
- Tôi đã liên lạc với tổng tư lệnh hạm đội. Cô được dành một chỗ cho tàu tốc hành đi Matxcơva. Chúng ta sẽ kịp. Còn bốn mươi phút nữa cơ.
Xônxeva cúi đầu. Cô lần lần những bông hoa và không nói lên lời.
- Thưa đồng chí chỉ huy. Tôi thấy báo chí nói là ở Matxcơva có một giáo sư mổ tim dễ như mổ gà ấy thôi. Giá mà tìm được ông ta! - Anh thượng sĩ nói.
- Im lặng, Kuzmenkô! - Tư lệnh nói.
Khoảng một giờ sau tàu tốc hành nhả khói ầm ầm lao ra khỏi đoạn đường hầm cuối cùng. Ánh lửa thành phố và bến tàu lùi ra sau những bờ đá dựng đứng.
Xônxeva ngồi vào phòng trong toa xe không bỏ áo rét và khăn quàng. Cô loáng thoáng nhớ lại ánh đèn nhà ga, tuyết trên các nóc toa chở hàng. Matxcơva chìm trong bóng đêm cực đới. Chiếc xe tắc xi cũ kỹ, ánh sáng trắng đục trong hành lang bệnh viện, cô cũng nhớ loáng thoáng khuôn mặt của cậu em mỉm cười với cô trên giường bệnh.
- Tất cả đã diễn ra thật may mắn. - Vị giáo sư có bộ râu nhọn nom dữ tướng nói với Xônxeva. - Thật là một trường hợp may mắn hiếm có.
Xônxeva khi hôn lên thái dương ướt đẫm non trẻ của em, một đường ven xanh mảnh nổi lên mờ mờ và mấy giờ sau lại là đêm, là nhà ga, người phu khuân vác mặt rỗ, chiếc vé xe lửa khó nhọc mới kiếm được, tiếng loảng xoảng rầm rầm của những nhịp cầu sắt, tuyết, hoàng hôn u ám trên thảo nguyên ngoài Kharcốp. Và cuối cùng là màn sương lam trên những vũng biển sâu, mặt trời mọc cao và không khí dịu dàng của mùa thu ven biển.
Xônxeva nhảy lại gần cửa sổ - kia chiếc tuần dương hạm vẫn đậu đó, chưa rời bến! Xônxeva vội vã dứt dây chằng cửa sổ. Cô muốn thò đầu ra ngoài, vươn bàn tay tới tận con tàu vẫy nó rối rít bằng chiếc khăn tay trắng. Nhưng cửa sổ không mở ra được, và Xônxeva nhớ ra rằng đang là mùa đông và mặt trời chiếu sáng ở đây, trên những vĩ tuyến ở tít miền Nam tuyệt đẹp này, là kỷ niệm cuối cùng của mùa hè. “Mong sao đoàn chưa kịp đi nơi khác, chỉ mong đến kịp với họ” - Xônxeva nghĩ thầm.
Cô gặp lại các bạn bè trong thành phố trên bờ biển.
Một ngày sau trên chiến hạm trình diễn lại vở kịch bị bỏ dở. Khi “con quỷ dưới đất” kéo màn và Xônxeva bước ra sân khấu, các chiến sĩ hải quân đứng cả dậy và tiếng vang của những tràng vỗ tay chưa từng thấy dội đến khắp cả vùng bờ chung quanh. Những bông hoa đồng nội giản dị rơi tới tấp xuống chân Xônxeva và hòa lẫn với đám nhung lụa bộ trang phục cổ thành Vơnidơ. Tư lệnh đứng ở hàng đầu và thân ái mỉm cười.
Xônxeva cúi đầu. Cô cảm thấy mi mắt nặng trĩu những giọt lệ như lần trước, nhưng đây là những giọt lệ của tình bạn, của lòng biết ơn và cô dằn lòng, ngẩng đầu lên, mỉm cười. Ngay lúc đó dàn nhạc lên tiếng và âm nhạc truyền cảm của Vécđi đã át cả tiếng sóng vỗ.
Xônxeva rút bông sơn trà cài trên ngực ném xuống sàn. Thay vào đó cô cài bông hoa màu tím nhạt bám đầy bụi và khô héo. Đó là bông hoa vùng đất ngoại thành mà Vaxia Tsukhốp đã ném lên tặng cô.
Cô đã hát một buổi tuyệt vời - giọng hát lanh lảnh trầm bổng trên vùng biển. Những người đánh cá già ngồi ở trên bờ, sát mạn nước. Họ nghe và phải kinh ngạc vì sức mạnh của tuổi trẻ con người. Chỉ huy trưởng lắng nghe và thầm nghĩ là không có gì làm cho tài năng nảy nở bằng tình bạn và sự quan tâm giản dị của những người đồng chí.
Tưởng chừng như Viôleta đang hát giữa quê hương Vơnidơ của cô, ánh sao tỏa mờ trên những tảng đá bên bờ. Ánh đèn rung rinh tỏa tới tận đáy vịnh. Nước trong đến như vậy. Không khí rung rinh vì những dòng nước nóng không nhìn thấy. Chân trời trên biển cả tuy đã về đêm, vẫn sáng lên hàng chục hải lý như hoàng hôn mới vừa đổ xuống.
Sau vở kịch các chiến sĩ hải quân vây quanh Xônxeva nhưng bỗng nhiên họ kính cẩn nhanh chóng dãn ra. Một người cao lớn tay áo có những vòng viền vàng rộng lại gần Xônxeva. Vị tư lệnh của toàn hạm đội.
- Tôi muốn thay mặt toàn hạm đội cảm ơn đồng chí. - Ông nói. - Đồng chí đã mang lại niềm vui cao quý cho chúng tôi - Thế còn cậu em, đã khỏi rồi chứ?
Xônxeva muốn nói rằng: không phải cô, mà chính là những chiến sĩ trẻ tuổi sạm nắng này - khi thì đùa cợt, khi thì nghiêm trang, nhưng bao giờ cũng bình tĩnh và đầy thiện ý - đã cho cô được hưởng một niềm hạnh phúc thực sự. Cô nghĩ rằng, với những khán giả như thế, thì đến cả Môda, cả Betôven cũng phải ghen tỵ. Nhưng cô không nói được gì, cô chỉ siết chặt, siết mạnh đến đau cả tay vị tư lệnh hạm đội.
Gió mới từ biển thổi vào, nơi những ngọn hải đăng xa nhấp nhánh trong bóng tối, trong tiếng rì rầm của những lớp sóng bạc đầu.
Chưa có phản hồi