CÔNG VÀ NĂNG LƯỢNG
Trong vật lý học công có bao hàm một ý nghĩa đặc biệt. Khi người ta đẩy xe, lực tay đẩy xe về phía trước, dưới tác dụng của lực đẩy, xe sẽ dời chỗ về phía trước một đoạn đường nào đó. Chỉ với tình huống này vật lý học mới cho răng người ta đã sản ra một công. Nếu lực tay dùng để đẩy càng lớn thì xe càng chuyển động xa hơn, tác dụng của lực sẽ còn thể hiện rõ, người sẽ sinh ra công càng lớn.
Lực và phương hướng cũng như độ dài chuyển động do lực tác động là hai yếu tố tạo ra công, thiếu một yếu tố sẽ không sản ra công. Khi bạn dùng tay nâng một thùng nước, dưới tác dụng của lực, thùng nước sẽ di chuyển lên phía trên một đoạn, bạn đã sản cho thùng nước một công. Nhưng nếu bạn đã dùng hết sức để nâng thùng nước nhưng thùng nước không chuyển động, bạn đã phí sức, thùng nước không chuyển động người ta gọi là đã “bỏ sức vô ích”. Ở đây việc dùng tay không lay chuyển được thùng nước và thùng nước vốn treo trên móc không có gì khác nhau.
Việc sinh ra công là hiện tượng thường thấy trong sản xuất và trong cuộc sống. Không chỉ có người sinh ra công mà khi vật thể chuyển động cũng sinh ra công. Khi một quả cầu thép lăn xuống theo một mặt phẳng nghiêng đập vào tấm gỗ, có thể làm tấm gỗ' địch chuyển đi một đoạn. Một viên đạn bay đi và xuyên vào một vật nào đó viên đạn cũng sinh ra công. Quả cầu thép cũng như viên đạn đã thắng sức cản mà tạo nên công.
Các vật ở trên cao cũng có thể sinh ra công. Búa hơi rơi từ trên cao xuống có thể đóng trụ gỗ xuyên sâu vào đất; mưa đá rơi từ trên cao xuống cũng sinh ra công nên làm dập nát hoa màu.
Khi một chiếc lò xo co giãn cũng sinh ra công. Dây cót đồng hồ giãn ra từ từ cũng sinh ra công và kim đồng hồ chạy tích tắc không ngừng.
Một vật thể có khả năng sinh ra công, tức có năng lượng. Vật thể có năng lượng lớn thì khả năng sinh công cũng lớn. Gió có năng lượng người ta làm bánh xe gió là tận dụng gió để sản ra công. Nước các dòng sông lớn chảy xiết cũng có khả năng sản ra một lượng công lớn. Người ta đắp đập đặt các tua bin thuỷ lực, sức nước chảy từ trên cao xuống sẽ đẩy tua bin quay máy phát điện và sinh dòng điện.
