FUEIK LƯU LẠI CÂU CHÂM NGÔN DƯỚI GIÁ TREO CỔ
''Hỡi mọi người! Tôi yêu mến mọi người! Mọi người hãy cảnh giác!” Đó là câu châm ngôn của Julius Fueik người chiến sĩ cộng sản ưu tú, vị anh hùng dân tộc Tiệp Khắc trước khi lên giá treo cổ, đã mang nặng một tình cảm nhiệt thành sâu sắc khích lệ mọi người đập tan thế giới cũ xây dựng một ngày mai tốt đẹp hơn.
Fueik (1903 - 1943) sinh ra trong một gia đình công nhân ở thành phố Praha, được sự cổ vũ của cách mạng tháng Mười vĩ đại, vừa đầy 18 tuổi đã gia nhập đảng Cộng sản Tiệp Khắc vừa mới thành lập, từng làm biên tập báo. Quyền lợi đỏ cơ quan trung ương của đảng, là một phóng viên, nhà văn và nhà bình luận cách mạng. Năm 1938, Hiệp định Munich (Munchen) đã bán rẻ tổ quốc ông, Fueik với tình cảm yêu nước nồng nàn, đã viết rất nhiều bài báo vạch trần dã tâm xâm lược của nước Đức Nazi. Tháng 3 năm 1939, nước Đức Hitler chiếm toàn bộ nước Tiệp Khắc, Fueik tham gia đấu tranh bí mật chống phát xít. Tháng 2 năm 1941, Bàn chấp hành trung ương bí mật của đảng Cộng sản Tiệp Khắc bị phá, hầu như toàn bộ uỷ viên trung ương bị bắt, chỉ có Fueik may thoát được, ông đã tổ chức Ban chấp hành trung ương bị mật thứ hai, xuất bản báo Quyền lợi đỏ, tiến hành xuất sắc công tác tuyên truyền cổ vũ động viên nhân dân đấu tranh.
Ngày 24 tháng 4 năm 1942, Fueik bị phát xít bắt. Trong tù ông bị đánh đập tra khảo cực kỳ tàn khốc, nhiều lần đã cận kề cái chết. Nhưng ông trước sau như một, cùng nghị lực kiên cường tổ chức và lãnh đạo cuộc đấu tranh tập thể trong nhà tù. Với sự giúp đỡ của một người gác ngục có lòng tốt, ông dùng đầu bút chì viết trên những trang giấy rách bản Viết dưới giá treo cổ nổi tiếng thế giới. Trong bản báo cáo tràn đầy tinh thần lạc quan cách mạng này, Fueik viết rằng: “tôi yêu cuộc sống và chiến đấu vì nó''. ''Chúng ta sống để vui sướng, chiến đấu để vui sướng, chúng ta cũng sẽ chết cho sự vui sướng. Do đó vĩnh viễn không được để cho sự bi ai gắn với tên tuổi của chúng ta.” Cuối cùng ông hô to: ''Mỗi một người trung thực với tương lai, hy sinh vì tương lai tốt đẹp, đều là một pho tượng đá.''
Ngày 8 tháng 9 năm 1943, Fueik anh dũng hy sinh ở Berlin. Tháng 5 năm 1945 sau khi phát xít Đức thất bại, vợ ông thu nhặt được những mảnh bản thảo của bài Viết dưới giá treo cổ dấu rải rác các nơi trong nhà tù. Hiện nay, cuốn sách này đã được dịch ra hơn 80 thứ tiếng lưu truyền rộng rãi trên thế giới, trở thành của cải tinh thần của cả loài người.
