GIẢI THƯỞNG TOÁN HỌC CÓ UY TÍN
NHẤT TRÊN THẾ GIỚI LÀ GÌ?
Giải thưởng Nobel là giải thưởng có uy tín nhất của ngành khoa học kỹ thuật. Nó dùng một phần di sản của nhà hoá học nổi tiếng Nobel làm cơ sở để xây dựng nên. Hạng mục của giải thưởng Nobel cũng rất nhiều, gồm vật lý, hoá học, sinh học hoặc y học, văn học, hoà bình, kinh tế học, nhưng lại không có giải thưởng toán học.
Chúng ta cảm thấy ngành toán học dù sao cũng phải có giải thưởng để thưởng cho nhà toán học ưu tú. Thế là Fields liền thiết lập nên một giải thưởng toán học.
Fields là nhà toán học Canada, sinh năm 1863, mất năm 1932. Fields tuy không có những cống hiến xuất sắc trong nghiên cứu, nhưng trong việc tổ chức nghiên cứu toán học và giao lưu thì ông lại có những cống hiến quan trọng. Năm 1924, trong Đại hội các nhà toán học quốc tế lần thứ 7 tổ chức tại Toronto, Fields đã từng đề nghị lấy kinh phí còn lại của hội nghị để xây dựng giải thưởng toán học. Trước khi ông qua đời, ông lập di chúc lấy một phần tài sản của mình để làm giải thưởng. Fields còn đề nghị giải thưởng toán học này không cần lấy tên bất kỳ một quốc gia hay cá nhân nào. Nhưng đại hội các nhà toán học quốc tế vẫn quyết định đặt tên cho nó là ''Giải thưởng Fields'' để kỷ niệm và khen thưởng đối với Fields.
Năm 1936, trong đại hội toán học quốc tế lần thứ 10 họp tại Oxlo, giải thưởng Fields lần đầu tiên được trao cho nhà toán học Mỹ Dagedas và nhà toán học Phần lan quốc tịch Mỹ Aephus. Từ đó về sau, mỗi lần họp của đại hội toán học quốc tế, chương trình làm việc đầu tiên chính là tuyên bố danh sách những người được giải toán học Fields, các báo đều tranh nhau phỏng vấn để đăng báo về đại hội toán học quốc tế và về giải thưởng Fields. Đến nay, mọi người đã thống nhất cho rằng Fields là một trong những giải thưởng có uy tín cao nhất của ngành toán học, có người gọi đó là ''Giải Nobel toán học''.
Ngày nay đã có vài chục người giành được giải Fields, một trong những người đó là Tân Thành Đồng, một nhà toán học Mỹ gốc Hoa. Tân thành Đồng là người cùng tuổi với nước Trung quốc mới. Anh sinh năm 1949 tại Quảng đông, không lâu theo nhà chuyển đến Hương Cảng, năm 1965 thi đỗ khoa Toán học trường đại học trung văn Hương Cảng. Khi đến năm thứ 3, tài năng toán học của anh được giáo sư Trần Tỉnh Thân - một nhà toán học nổi tiếng phát hiện. Sau đó Khâu Thành Đồng theo Trần Tỉnh Thân đến đại học bang California phân hiệu Barkeley làm nghiên cứu sinh. Dưới sự bồi dưỡng và huấn luyện tỉ mỉ của Trần Tỉnh Thân, Khâu Thành Đồng tiến bộ rất nhanh, 22 tuổi đã đạt được học vị tiến sĩ, 28 tuổi trở thành giáo sư. Với thành tích kiệt xuất của anh, năm 1978, đại hội các nhà toán học quốc tế mời anh làm báo cáo 1 tiếng đồng hồ tại đại hội. Năm 1981, anh nhận được phần thưởng Phạm Hy Luân, năm 1982 anh vinh dự nhận được phần thưởng Fields.
Ngoài phần thưởng Fields ra, trên thế giới còn có phần thưởng toán học danh tiếng do Wolf và gia tộc của ông quyên góp lập quỹ thành lập ''Giải thưởng Wolf'' năm 1976. Giải thưởng Wolf phân thành 5 loại giải thưởng: Vật lý, Hoá học, Y học, Nông nghiệp và Toán học. Năm 1981 lại tăng thêm giải thưởng nghệ thuật. Uỷ ban bình xét khen thưởng do các nhà khoa học nổi tiếng thế giới tổ chức thành, mỗi năm phát thưởng một lần. Bắt đầu trao thưởng từ năm 1978 đến năm 1985, nhà khoa học nhập được phần thưởng Wolf có 74 người, nhận được phần thưởng toán học có 15 người. Giáo sư Trần Tình Thân, nhà toán học nổi tiếng người Hoa, quốc tịch Mỹ nhận gìải thưởng toán học Wolf năm 1984.
