THỜI KỲ TIỀN HIỆN ĐẠI
Thời kỳ Tiền Hiện đại vào thế kỷ 16 bắt đầu với sự tái chinh phục Ireland của những chế độ quân chủ Tudor. Henry VIII đã xưng là quốc vương của Ireland vào năm 1541, là chế độ quân chủ đầu tiên của người Anh đã xưng vương ở đây. Dòng họ Tudor đã đưa thêm người Anh đến định cư tại đây và tiến hành một loạt các chiến dịch quân sự chống lại người Ireland gốc Xen-tơ và những vị chúa tể người Anglo-Norman đã không còn trung thành với ngai vàng nước Anh. Khi quân đội của Elizabeth đánh bại quân Ireland tại trận Kinsale năm 1601, một trật tự mới đã bắt đầu. Hệ thống chính trị bản xứ đã bị lật đổ và lần đầu tiên toàn đất nước Ireland bị cai trị bởi chính quyền trung ương hùng mạnh của Anh Quốc.
Từ thế kỷ 16 trở đi chính quyền Anh Quốc đã có nhiều nỗ lực để bắt người Ireland theo đạo Tin lành. Tuy nhiên, giáo phái được cải cách này đã không thể bén rễ ở đây, một phần là do sự liên quan chặt chẽ của nó với các chính sách bạo ngược của chính quyền Anh. Chỉ có một ngoại lệ là ở vùng Ulster, nơi chính quyền Anh tiến hành thành công việc thực dân hóa bằng những người mới nhập cư, hầu hết là người theo giáo hội trưởng lão của Scotland.
Tôn giáo đã góp thêm phần phức tạp cho tình hình chính trị. Những người thực dân mới theo đạo Tin lành và hình thành một nhóm người tách biệt với những người Anh cũ, tàn dư còn sót lại của thuộc địa Anglo-Ireland, vốn vẫn theo đạo Thiên chúa và ngày càng ít chịu tác động của chính quyền. Ở một qui mô lớn, quyền lực chính trị đang nằm trong tay của những người thực dân, tức là những người Anh mới. Khi những người Ireland gốc Xen-tơ ở Ulster nổi dậy chống chính quyền vào năm 1641, chẳng bao lâu sau những người Anh cũ vốn cùng tôn giáo với họ cũng đã tham gia. Năm 1642 một hội đồng của người nổi dậy đã nhóm họp, nhưng chẳng bao lâu sự chia rẽ đã bắt đầu xuất hiện vì Ireland trở nên lúng túng trong cuộc nội chiến ở Anh giữa quốc vương và quốc hội. Sau đó cuộc nổi đậy đã bị Oliver Cromwell và quốc hội của ông ta đàn áp một cách thô bạo.
Cuộc thực dân hóa của người Tin lành tiếp tục được tiến hành dưới thời Cromwell. Lần này việc tịch thu đất đai ở qui mô lớn và trục xuất những người chủ sở hữu ra những vùng nghèo đói hơn đã đảm bảo là tài sản và quyền lực chính trị đã về tay những người thực dân mới. Việc lên ngôi của vua James II theo đạo Thiên chúa chỉ làm thay đổi tình hình một cách tạm thời. Lập trường ủng hộ Thiên chúa giáo của ông không được phổ biến lắm ở Anh và Scotland, cũng như đối với những người Scotland ở Ulster. Khi William của vùng Orange mưu chiếm ngai vàng của James II, cả đất nước Ireland, ngoại trừ vùng Ulster, đã ủng hộ James. Cả hai vị vua cùng tranh giành ngai vàng ở Ireland, và William đã chiến thắng sau một loạt trận đánh, trong đó trận nổi tiếng nhất là ở Boyne năm 1690. Chiến thắng của William đã làm cho những người Ireland theo đạo Thiên chúa rơi vào thế tuyệt vọng về chính trị và giúp cho đạo Tin lành phát triển. Nhiều người lãnh đạo theo Thiên chúa giáo như Patrick Sarsfield (tổng tư lệnh của James) đã ra nước ngoài phục vụ cho quân đội của lục địa.
