Máu có thể ung thư không?
Có và không. Thực ra, không phải là các tế bào máu bị ung thư, mà là các tế bào tủy xương. Bệnh bạch cầu bắt nguồn từ hiện tượng phong bế sự phân hóa của các tế bào gốc: chưa thành thục đã trở nên bất tử, những tế bào này tích tụ ở tủy, máu, lách, gan và các hạch. Tùy theo giai đoạn bị phong bế, có nhiều loại bệnh bạch cầu. Ngoài ra, chúng đã có một vai trò quan trọng để giúp hiểu được các cơ chế của ung thư. Phần lớn các khuyết tật gen có liên quan với bệnh ung thư lúc đầu đã được xác định đặc điểm trong bệnh bạch cầu. Vì vậy ta hiểu tại sao người ta chữa các bệnh bạch cầu giống như chữa các u rắn (liệu pháp hóa học hoặc chiếu xạ). Biện pháp bổ sung để thành công là khả năng thay tủy bị bệnh bằng tủy ghép.
Vai trò hoa tiêu của bệnh bạch cầu trong ung thư học được tiếp nối bằng gen học. Việc nghiên cứu nhiễm sắc thể và lập “chứng minh thư” phân tử của các bệnh này có thể giúp xác định khuyết tật sinh học chịu trách nhiệm và cách chữa đặc hiệu. Một ví dụ điển hình là bệnh bạch cầu có tiền tủy bào. Nó bắt nguồn từ biện tượng sửa đổi nhiễm sắc thể, xích hai gen lại gần nhau một cách bất thường, dẫn tới tổng hợp một loại protein dung hợp. Một trong hai gen này mã hóa cho chất nhận của dẫn xuất vitamin A là axit retinoic. Do đó người ta có ý định để người bệnh dùng axit retinoic nhằm tiêu hủy protein dung hợp và khôi phục khả năng phân hóa của tế bào tủy. Vì vậy chỉ cách đây vài năm đã ra đời cách chữa đầu tiên và duy nhất có hiệu quả nhằm vào một loại ung thư.
