Nơron có thay đổi trong đời người không?
Trong trường hợp bị tổn thương, sợi trục của tế bào sống sót có thể tách thành nhiều nhánh gọi là các sợi bên; những sợi này thiết lập các mối tiếp xúc mới với các sợi nhánh của tế bào đích. Ở trạng thái bình thường, mạng nơron cũng thường xuyên thay đổi. Các khớp thần kinh luôn luôn hình thành hoặc biến mất. Hiệu quả của chúng phát triển không ngừng một cách tinh vi hơn. Chẳng hạn, một sợi trục lúc đầu có thể liên kết tương đối vô nghĩa với một nơron thứ hai và chỉ hơi làm thay đổi tập tính của nơron này. Dần dần, nó có thể ngày càng quan trọng và ngẫu nhiên trở thành nguồn thông tin chủ yếu của nơron đích. Ngược lại, một khớp thần kinh cũng có thể thường xuyên bị giảm bớt tầm quan trọng. Quá trình linh hoạt này, độc lập với tai nạn hoặc sự tổn thương, gắn liền với các cơ chế tập dượt và chủ yếu thuộc loại phản xạ có điều kiện kiểu Pavlov[1]. Ví dụ, việc tiếp thu các phản xạ có điều kiện ở chuột hoặc chim bồ câu có thể tương ứng với giảm bớt một số kết nối và làm tăng thêm một số khác. Nhưng tính linh hoạt được nhận xét ở đây có thật sự liên quan với những thay đổi tập tính không, hay chỉ là đồng thời với những thay đổi này? Vì không có giả thuyết khác, và mặc dù chưa được chứng minh rõ, sự liên quan giữa tính linh hoạt và trí nhớ vẫn được phần lớn các nhà khoa học chấp nhận, cho dù ít nhiều công khai.
Năm 1949, Donald Hebb, ở Trường Đại học McGill, Montreal, Canada, đã đưa ra một sơ đồ lý thuyết về những biến đổi này. Về đại thể, sự kết nối nơron A với nơron B làm tăng cường độ nếu hoạt động của chúng là đồng bộ, và có thể giảm bớt trong trường hợp ngược lại. Quan niệm này đã tỏ ra rất phong phú. Phần lớn các nghiên cứu về tính linh hoạt/dẻo dai không phụ thuộc vào chấn thương đều ít nhiều dựa vào mô hình này. Nó cũng được phổ cập hóa bằng các mô phỏng tin học. Vì vậy hiện nay cả một lĩnh vực tin học đã chú ý đến các mạng nơron, trong đó các kết nối tiến hóa theo sơ đồ Hebb.
