TẠI SAO PHẢI XÂY DỰNG TRẠM KHÔNG GIAN QUỐC TẾ?
Bầu trời là môi trường thứ tư của con người ngoài lục địa, biển và không khí. Với mới trường mới này, loài người đang nghiên cứu và khai thác nó. Còn ''Căn phòng nhỏ'' trên vũ trụ - trạm không gian, lại là một nơi đặc biệt tốt để con người tìm kiếm thăm dò, khai thác và lợi dụng nguồn tài nguyên vũ trụ. Trạm không gian trở thành cơ sở thí nghiệm cho loài người sinh sống trong một thời gian dài ngoài vũ trụ, có thể rèn luyện khả năng thích ứng của con người đối với môi trường vũ trụ, chuẩn bị tốt cho việc đưa con người di dân ra sống ở vũ trụ trong tương lai lâu dài.
Từ năm 1971 đến năm 1982, Liên Xô trước đây phóng vào vũ trụ 7 trạm không gian có tên là ''Pháo mừng'', năm 1973, Mỹ cũng phóng một trạm không gian có tên là ''Phòng thực nghiệm vũ trụ'', một số các nhà du hành vũ trụ đã tiến hành nghiên cứu về thiên văn học, y học, sinh vật học trong những trạm không gian này, và cũng khảo sát nguồn tài nguyên tự nhiên, thu được không ít thành tích. Nhưng tuổi thọ của những trạm vũ trụ này trên quỹ đạo không dài, số lượng các nhà du hành vũ trụ ở đó cũng có hạn, do vậy nó được gọi là trạm không gian đời thứ nhất và thứ hai.
Tháng 2/1986, Liên Xô trước đây đã phóng trạm không gian ''Hoà bình'' đời thứ ba, đến nay vẫn vận hành trong vũ trụ. 10 năm trở lại đây, tất cả có hơn 10 nước với hơn 100 nhà du hành vũ trụ đã đến thăm ''Chiến hạm mẹ của vũ trụ'' dài hơn 50m, trọng lượng là 123 tấn này. Các nhà du hành vũ trụ của Nga và Mỹ còn còn lần lượt lập kỷ lục về thời gian sống liên tục trong vũ trụ của các nhà du hành vũ trụ nam và nữ là 439 và 188 ngày. Trên sân khấu đặc biệt này, các nhà du hành vũ trụ đã biểu diễn một tiết mục giành được sự ngưỡng mộ của mọi người, đó là thu được nhiều kết quả quan trọng trong việc quan trắc thiên văn, thực nghiệm y học sinh vật, thực nghiệm công nghệ vật liệu và thăm dò nguồn tài nguyên trên trái đất.
Nhưng trải qua hơn 10 năm hoạt động, trạm Hoà bình ngày càng xuất hiện nhiều dấu hiệu hỏng hóc. Những năm gần đây, các loại sự cố liên tiếp xảy ra, trạm thường xuyên làm việc trong trạng thái hỏng hóc. Thế là việc ra đời một trạm không gian quốc tế mới là điều cần thiết.
Trạm không gian quốc tế được bắt đầu hoạt động từ năm 1993 do Mỹ, Nga, Nhật bản, Canada, Braxin và 11 nước thành viên của cục hàng không châu Âu xây dựng, là công trình hàng không vũ trụ lớn nhất đầu tiên trong lịch sử hàng không vũ trụ thế giới do nhiều nước cùng hợp tác xây dựng.
Theo kế hoạch, trạm không gian quốc tế được hoàn thành theo 3 giai đoạn. Giai đoạn thứ nhất từ năm 1995 đến năm 1998, tàu vũ trụ của Mỹ và trạm không gian ''Hoà bình'' của Nga sẽ tiến hành ghép nối 9 lần, dùng kinh nghiệm sống và làm việc lâu năm trong vũ trụ của các nhà du hành vũ trụ trên trạm không gian để giảm rủi ro về kỹ thuật khi lắp ráp và vận hành trạm không gian quốc tế; Giai đoạn thứ hai là từ năm 1998 đến năm 1999, một số thiết bị chủ yếu của trạm không gian quốc tế sẽ được phóng lên vũ trụ, và cấu thành một trạm không gian có tính quá độ trong vũ trụ, ở trong trạng thái có người trông nom nhiên liệu; Giai đoạn thứ ba là từ năm 2000 đến năm 2004, hoàn thành toàn bộ việc lắp đặt các thiết bị phần cứng. Toàn bộ quá trình lắp đặt sẽ phải dùng 47 lần phóng vệ tinh của Nga và Mỹ, một lượng lớn các nhà du hành vũ trụ sẽ tiến hành làm việc ở trên vũ trụ.
Trạm vũ trụ quốc tế sau khi hoàn thành sẽ do 6 khoang thực nghiệm, 1 khoang ở, 2 khoang ghép nối, hệ thống phục vụ và hệ thống vận chuyển cấu thành, tổng chiều dài là 88m, là một vật thể to lớn nặng khoảng 430 tấn. Nó vận hành ở độ cao 400 km trên không trung, có 4 tấm pin năng lượng mặt trời rộng 108m cung cấp lượng điện năng có công suất là 110kW, dung tích của khoang ở trong trạm vũ trụ là 120ma, áp suất không khí luôn được duy trì ở mức áp suất không khí tiêu chuẩn. So sánh với trạm không gian ''Hoà bình'', đây có thể coi là ''Súng bắn chim so với đại bác''.
Con người không thể rời xa trạm không gian, vũ trụ cần trạm không gian. Trạm không gian quốc tế là cột mốc quan trọng trong sự phát triển của kỹ thuật vũ trụ, nó sẽ tiếp tục có những cống hiến mới trong quá trình thành phục vũ trụ của loài người.
