TẠI SAO TÀU VŨ TRỤ PHẢI TIẾN HÀNH
GHÉP NỐI TRONG KHÔNG GIAN?
Xe ô tô phải đưa vào gara, tàu thuyền phải đưa về cảng, ''cảng'' của tàu vũ trụ và máy bay vũ trụ chính là trạm không gian.
Trạm không gian thường được xây dựng trên quỹ đạo gần trái đất. Từ năm 1971 ~ 1982, Liên Xô trước đây đã phóng lên không trung 7 trạm không gian ''Pháo mừng''; Năm 1973, Mỹ đã phóng trạm không gian có tên là ''Phòng thực nghiệm vũ trụ''; Năm 1986, Liên Xô trước đây lại phóng trạm không gian ''Hoà bình''. Hiện nay, Mỹ, Nga, Nhật bản, Canada, Braxin và 11 nước thành viên của Cục hàng không vũ trụ châu Âu đang cùng nhâu xây dựng công trình hàng không vũ trụ lớn nhất trong lịch sử hàng không vũ trụ thế giới - Trạm không gian quốc tế.
Các nhà khoa học xây dựng những cảng không gian này với mục đích là tiến hành y học sinh vật, vật lý thiên thể, quan trắc thiên văn và xây dựng nhà máy vũ trụ. Do vậy, có rất nhiều nhà khoa học phải làm việc một thời gian trong trạm không gian, các thiết bị trong trạm không gian phải tu sửa, bổ sung, nhân viên của trạm cũng phải thay mới.. những công việc này đều không thuận tiện như đưa ô tô vào gara và tàu vào cảng do môi trường vũ trụ rất khắc nghiệt, do vật phải tiến hành ghép nối trên vũ trụ.
Tháng 6/1995, tàu vũ trụ Atlantic của Mỹ và trạm không gian ''Hoà bình'' của Nga lần đầu tiên tiến hành ghép nối thành công. Tàu vũ trụ với trọng lượng 100 tấn và trạm không gian có trọng lượng là 124 tấn đã ghép nối trong môi trường không trọng lực, bất kỳ một sai sót nào cũng có thể gây nên sự va đập lẫn nhau và thất bại. Do vậy, quá trình ghép nối phải rất chậm chạp, tốc độ tương đối của hai cái là khoảng 2,5cm/s. Hệ thống ghép nối sử dụng kết cấu song trọng do hai vòng tròn hợp thành, vòng tròn tầng trên có thể thụt vào, lắp đặt máy treo nối dạng 3 cánh quạt; Tầng dưới là tầng cơ sở, lắp đặt 12 nhóm móc nối và khoá cắm.
Ngày 6/12/1998, tàu vũ trụ ''Phấn tiến'' của Mỹ mang theo ''Tàu đoàn kết'' - Một bộ phận của trạm không gian quốc tế lên vũ trụ, thực hiện ghép nối với ''Tàu ánh sáng'' của Nga. Lần ghép nối này đã hoàn thành giai đoạn thứ nhất của trạm không gian quốc tế, hình thành hạt nhân của trạm không gian quốc tế.
Sau khi tàu ''ánh sáng'' thực hiện ghép nối với ''Tàu đoàn kết'', các phi công vũ trụ đã hoàn thành công trình ghép nối của 40 đôi đầu nối điện giữa hai tàu vũ trụ trong trạm không gian, từ đó làm điện và số liệu có thể lưu động giữa hai tàu.
Tháng 5/1999, tàu vũ trụ ''Discovery'' của Mỹ lại mang theo 7 phi công vũ trụ lên trạm không gian quốc tế, họ mang theo 1.630kg các loại vật tư lên trên trạm không gian quốc tế, bao gồm máy tính, tủ thuốc cấp cứu và một chiếc máy dùng trong xây dựng, cần thiết cho việc xây dựng trạm không gian quốc tế.
Lần ghép nối này được tiến hành khi tàu vũ trụ và trạm không gian đều bay qua bầu trời của trạm mặt đất của Nga, tính toán rất tỉ mỉ, đồng thời ghép nối đúng thời gian dự định.
