VÌ SAO HẠT CÁT XẾP THÀNH HÌNH VẼ ĐẸP?
Nhà khoa học Đức Kranj được coi là cha đẻ của thanh học kinh điển, có một đợt ông ham mê nghiên cứu nguyên lý phát âm của nhạc đàn dây. Để công bố quy luật rung động, ông đã tiến hành hàng loạt các thí nghiệm thú vị trên một mặt phẳng hình vuông đơn giản. Kranj lấy một mặt phẳng hình vuông, cố định tâm của mặt phẳng, trên mặt phẳng rải một lớp cát, dùng ngón tay kẹp ở một điểm hay hai điểm một bên nào đó của bảng, một tay còn lại dùng dây đàn có bôi nhựa thông kéo từ trên xuống dưới của một bên thành hình vuông, khiến cho bảng rung động. Sau mỗi lần ma sát, lập tức tách dây đàn ra khỏi mặt phẳng, và tiếp tục chà sát vào cùng một vị trí trên bảng đến khi mặt phẳng phát ra âm thanh, sau đó giảm lực ma sát để giữ tiếng kêu của mặt phẳng. Lúc này có thể quan sát những chuyển động của hạt bụi trên mặt phẳng, và dần dần tập trung lại và hình thành hoa văn đẹp, gọi là hình vẽ Kranj. Vị trí và số điểm của ngón tay kẹp mặt phẳng khác nhau thì hình vẽ mà hạt bụi hình thành khác nhau. Mà mỗi loại hình vẽ đều có quan hệ với một loại âm điệu đặc biệt. Những thí nghiệm trên mặt phẳng hình tròn, hình tam giác, hình ngũ giác, cũng cho kết quả tương tự.
Hình Kranj trên thực tế là hình ảnh sóng dừng. Hạt bụi trên mặt phẳng luôn tập trung ở chỗ nhịp sóng không rung động. Một số nhịp sóng này là do nhiều điểm đoạn liên kết thành, gọi là đoạn đường, cũng chính là đường vân sóng trong hình vẽ Kranj. Đối với mặt phẳng hình vuông hoặc hình tròn, hình dạng và vị trí của một số đường vân sóng có thể dùng phương pháp toán học tính toán chuẩn xác. Nhưng những nhạc cụ như viôlông, cồng chiêng, la, chuông, không đơn giản như vậy, đặc tính âm nhạc của chúng không chỉ được quyết định ở hình dạng lớn nhỏ, mà còn có quan hệ với nhiều loại nhân tố, chất liệu, kỹ thuật làm vì vậy chỉ có thể đo được bằng thử nghiệm. Có thể thấy, để tạo ra một chiếc đàn viôlông có chất lượng cao thì người chế tạo cần có một kỹ thuật cao siêu.
Từ xưa đến nay, con người dùng tai để nghe âm thanh, ngày nay âm thanh có thể thể hiện qua những hạt cát. Thật là hết sức kỳ diệu. Khi Kranj trên mặt phẳng kim loại tạo ra nhiều hình vẽ Kranj phong phú nhiều màu sắc, Napoleon vui mừng nói: ''Tôi đã nhìn âm thanh của Kranj rồi''.
