VÌ SAO TÍNH TOÁN CÓ THỂ THAY THẾ CHO DIỄN TẬP QUÂN SỰ?
Toán học có thể mô phỏng rất nhiều hiện tượng. Ví dụ phân số thị chính là mô phỏng quá trình ''chia bánh'', phép nhân và cộng của số, là mô hình dùng tài khoản để mua bán sản phẩm. Vậy thì, toán học có thể mô phỏng được chiến tranh không? Thử nghiệm mô phỏng chiến tranh sớm nhất là cờ tướng. Dù có là cờ tướng Trung Quốc hay cờ tướng quốc tế thì đều hoàng đế là tướng, quân thì có xe, mã; bắt các quân đối phương. Năm 1996, máy tính khổng lồ Deepblue chiến thắng quán quân cờ tướng thế giới. Điều này có nghĩa là theo quy tắc ''chiến tranh'' của cờ tướng quốc tế, máy tính đã ''thắng'' rồi.
Biện pháp thường dùng để mô phỏng hoạt động quân sự là diễn tập quân sự, nhưng diễn tập có người thật, súng thật cần tiêu tốn rất nhiều sức người sức của, hơn nữa chỉ cần dùng đồ giả, thì sẽ không có ''thương vong'' thật. Thập kỷ 70 của thế kỷ 19, trong trận chiến giữa Pháp và Đức, Đức đã dùng sa bàn làm mô hình. Sa bàn chỉ cung cấp địa hình cảnh vật, cách bố trí lực lượng của ta và địch. Chỉ huy của 2 bên có thể dựa trên mô hình này mà suy đoán, chứ không có ''quá trình chiến tranh'' thật. Số lượng thương vong, tổn hao vũ khí cũng không có cách nào biểu thị ra được. Từ rất lâu rồi, các nhà quân sự hy vọng có thể giống các môn khoa học khác, có một ''phòng thí nghiệm quân sự, với mô hình chiến trường thật. Sau năm 1950, dùng máy tính mô phỏng các hoạt động quân sự đã làm cho ước mơ này trở thành hiện thực, các bước tiến hành mô phỏng chiến tranh là:
1. Các nhà quân sự đặt ra kế hoạch chiến đấu, các nhà toán học tạo ra mô hình.
2. Nhập vào các số liệu: binh sĩ, vũ khí, đạn, hậu cần.
3. Theo hiệu lệnh của người chỉ huy, 2 bên tiến hành kiểm soát, tính toán theo thực tế, quan sát kết quả tính toán.
4. Phân tích kết quả, đưa ra các ý kiến cải tiến.
Rất nhiều bạn nhỏ đã chơi trò ''chiến tranh'' do 2 người điều khiển trên máy vi tính, phần mềm này và mô phỏng chiến tranh có và điểm giống nhau.
Năm 1944, J. P. Norman và S. Wulamu trong kế hoạch chế tạo bom nguyên tử đã dùng máy tính mô phỏng kỹ thuật trong hoạt động nghiên cứu quân sự.
Mọi người đều biết, các vụ nổ thử nghiệm bom nguyên tử hiện nay đã bị cấm trên toàn thế giới, nếu muốn tiến hành nghiên cứu, chế tạo, phân tích vũ khí nguyên tử, chỉ còn cách thông qua kỹ thuật mô phỏng trên máy vi tính. Cho đến nay, từ việc thiết kế ô tô đến việc phóng thử tên lửa, từ luyện thép đến phân tích môi trường, đều dùng mô phỏng trên máy vi tính để thay thế cho đa số các thí nghiệm thực tế. Ngày nay, máy bay Bổng 777 mới nhất đang bay trên bầu trời, quá trình thiết kế dùng phần lớn mô phỏng trên máy vi tính mới hoàn thành được, giảm bớt rất nhiều tiền bạc và thời gian thiết kế. Tính toán đã trở thành phương pháp khoa học thứ ba tiếp sau ''chỉ đạo lý luận và thực nghiệm khoa học''.
