CÓ THỂ MIÊU TẢ THẾ NÀO BUỔI ĐẦU
CỦA TOÁN HỌC VIẾT BẰNG TIẾNG Ả RẬP
Công cuộc nghiên cứu toán học của người Ả Rập hình như bắt đầu vào đầu Thế kỷ IX. Lúc bấy giờ, tại Baghdad, phong trào dịch các tác phẩm vĩ đại của Hy Lạp lên đến đỉnh cao. Ví dụ, Al – Hajjaj Ibn Matar dịch hai lần tác phẩm Nguyên lý của Euclides và Almageste của Ptolémée; Hilal lbn Hilal al - Himsi dịch sang tiếng Ả Rập bốn cuốn đầu trong tập Cônic của Apollonius. Cũng trong Thế kỷ đó, nhiều tác phẩm của Archimèdes, Pappus và Diophante cùng nhiều tác giả khác được dịch sang tiếng Ả Rập.
Công trình lớn lao ấy có hai đặc điểm rất quan trọng: công việc dịch do những nhà toán học hàng đầu thực hiện và được thúc đẩy bởi công cuộc nghiên cứu tiên tiến nhất thời đó. Ví dụ: chính nhà toán học vĩ đại Thabit lbn Qurra (mất năm 901) đã dịch các cuốn V và VII trong tập Công của Apollonius. Ngoài ra, mọi dấu hiệu cho thấy điều thúc đẩy Qurra lbn Lupa dịch cuốn Số học của Diophante vào khoảng năm 870 là do lúc bấy giờ đã có những công trình nghiên cứu về giải tích vô định[1].
Có thể dẫn ra nhiều ví dụ khác nói lên các mối liên hệ chặt chẽ giữa một bên là công việc dịch thuật với một bên là những bước tiến trong toán học. Nói vắn tắt, dịch thuật chính là một cao trào trong sự phổ biến của toán học Hy Lạp trong Thế giới Ả Rập.
