Thời kỳ Azuchi-Momoyama (1573 - 1903)
Oda Nobunaga đã kiểm soát được tỉnh Owari (quanh thành phố Nagoya hiện tại) vào năm 1559. Cũng như nhiều daimyo khác ông ta rất quan tâm đến việc thống nhất nước Nhật. Ông đã thành công trong việc chiếm được thủ đô vào năm 1568.
Sau khi định vị ở Kyoto, Nobunaga tiếp tục truy quét quân thù. Trong số đó có các trường phái Phật giáo tham chiến, đặc biệt là trường phái Ikko đã trở thành rất mạnh ở nhiều tỉnh. Nobunaga đã phá hủy toàn bộ tu viện Enryakuji ở gần Kyoto năm 1571. Cuộc chiến của ông với trường phái Ikko kéo dài đến năm 1580.
Điều may mắn hơn nữa là Nobunaga đã thanh toán được hai kẻ thù nguy hiểm nhất ở phía Đông: Takeda Shingen và Uyesugi Kenshin. Cả hai đều chết trước khi đối đầu với Nobunaga. Sau khi Shingen chết, Nobunaga đánh bại thị tộc Takeda trong trận chiến ở Nagashino năm 1575.
Đến năm 1582 tướng Akechi giết Nobunaga và chiếm thành Azuchi của ông ta. Lúc đó Toyotomi Hideyoshi, một viên tướng chiến đấu cho Nobunaga, đã đến ngay và đánh bại Akechi, nắm lấy quyền kiểm soát. Hideyoshi tiếp tục truy quét các kẻ thù. Ông ta chinh phục các tỉnh phía Bắc và Shikoku năm 1583 và Kyushu năm 1587. Sau khi ông đánh bại gia đình Hojo ở Odawara năm 1590, nước Nhật đã được thống nhất trở lại.
Để có thể kiểm soát đất nước một cách tuyệt đối, Hideyoshi đã cho phá hủy nhiều thành trì đã được xây dựng trong thời kỳ nội chiến. Năm 1588 ông đã tịch thu tất cả vũ khí của nông dân và của các cơ sở tôn giáo. Ông cấm những người samurai làm việc như các nông dân và đẩy họ vào các thành trì trong thị trấn. Một sự phân biệt rõ ràng các giai cấp sẽ làm tăng sự kiểm soát của chính quyền đối với dân chúng. Ngoài ra, một cuộc khảo sát đất đai được bắt đầu năm 1583, và một cuộc điều tra dân số được tiến hành năm 1590. Cùng năm đó, thành trì lớn của Hideyoshi, Thành Osaka, được hoàn tất.
Năm 1587 Hideyoshi ban hành chỉ dụ trục xuất những nhà truyền giáo đạo Cơ đốc. Tuy nhiên những người dòng Francis vẫn được vào Nhật năm 1593 và những người thuộc dòng Tên vẫn hoạt động ở phía Tây. Năm 1597 Hideyoshi tăng cường ngược đãi những nhà truyền giáo đạo Cơ đốc, cấm mọi người cải giáo theo đạo này và xử tử 26 người dòng Francis. Đạo Cơ đốc được coi như một chướng ngại vật cản trở việc thiết lập sự kiểm soát tuyệt đối ở đây, hơn nữa nhiều người dòng Tên và dòng Francis đã có những hành động hung hãn đối với những cơ sở Thần đạo và Phật giáo.
Sau khi thống nhất đất nước, mục tiêu tiếp theo của Hideyoshi là chinh phục Trung Hoa. Năm 1592 đội quân của Nhật đã xâm lăng Triều Tiên và chiếm Seoul trong vòng mấy tuần lễ, tuy nhiên họ đã bị các lực lượng Trung Hoa và Triều Tiên đẩy lùi vào năm sau. Hideyoshi cương quyết không nhượng bộ mãi cho đến cuộc rút lui khỏi Triều Tiên năm 1598, cùng năm đó ông qua đời.
Togugawa Ieyasu, đã từng là người cộng sự thông minh của Hideyoshi và Nobunaga, lên kế vị Hideyoshi như một người quyền lực nhất của Nhật Bản.
