PLASMA LÀ GÌ?
Vào giữa thế kỷ XIX, người ta bắt đầu gọi phần không mầu của máu (không có các tiểu cầu đỏ và trắng) và chất lỏng chứa đầy các tế bào sống là plasma tức huyết tương. Vào năm 1929 các nhà vật lý Mỹ Irving Langmuir (1881 - 1957) và Levi Tonks (1897 - 1971) đã gọi khí ion hóa trong ống khí phóng điện là plasma.
Nhà vật lý người Anh William Crookes (1832 - 1919) khi nghiên cứu sự phóng điện trong các ống cọ không khí loãng đã viết: ''Các hiện tượng trong các ống được rút khí mở ra cho khoa học vật lý một thế giới mới mà ở đó vật chất có thể tồn tại ở trạng thái thứ tư''.
Tùy thuộc vào nhiệt độ mọi chất đều biến đổi trạng thái của mình. Chẳng hạn nước ở các nhiệt độ âm (theo thang Celsius) sẽ ở trạng thái rắn trong khoảng từ 0 đến l000C nó ở trạng thái lỏng, cao hơn 1000C thì ở thể khí. Nếu nhiệt độ tiếp tục tăng các nguyên tử và phân tử bắt đầu mấu các electron của mình: chúng bị ion hóa, và chất khí biến thành plasma. Ở nhiệt độ trên 1.000.000oC plasma bị ion hóa tuyệt đối nó chỉ gồm các electron và các ion dương. Plasma là trạng thái phổ biến nhất của vật chất trong thiên nhiên, chiếm gần 99% khối lượng của Vũ trụ. Mặt Trời, phần lớn các ngôi sao các tinh vân đều là plasma bị ion hóa hoàn toàn. Phần trên của khí quyển Trái Đất (tầng điện ly) cũng là plasma.
Các đai phóng xạ chứa plasma còn nằm cao hơn nữa. Các cực quang, các tia chớp, trong đó có cả các sét hòng tất cả những hiện tượng đó đều là những dạng khác nhau của plasma, chúng có thể được quan sát trong các điều kiện tự nhiên trên Trái Đất. Và chỉ một phần không đáng kể của Vũ trụ là vật chất ở trạng thái rắn: các hành tinh các tiểu hành tinh và các tinh vân bụi.
