SỰ THAY ĐỔI 4 MÙA
Một năm 4 mùa, Đông qua Xuân về, hết lạnh hết nóng. Sự thay đổi 4 mùa là hiện tượng tự nhiên con người quen thuộc nhất.
Tại sao lại có sự thay đổi tuần hoàn 4 mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông như vây?
Đó là nói từ sự quay quanh Mặt trời của Trái đất. Trái đất, đồng thời với việc nó tự quay xung quanh mình nó, nó còn quay quanh Mặt trời. Quay quanh Mặt trời chu kỳ, đó là 1 năm. Trong quá trình quay quanh Mặt trời, đường Trái đất và quỹ đạo quay quanh Mặt trời có mặt nghiêng một góc là 66033'. Hướng nghiêng của đường Trái đất là không thay đổi hướng chỉ đầu, cuối Bắc Cực gần sao Bắc Cực. Như vậy, Mặt trời có lúc trực tiếp chiếu vào Nam bán cầu có lúc trực tiếp chiếu trên đường Xích Đạo, có lúc trực tiếp chiếu vào Bắc bán cầu, điểm chiếu trực tiếp của ánh sáng Mặt trời luôn luôn di động qua lại giữa đường chí tuyến Nam, Bắc. Khi Mặt trời chiếu trực tiếp, tầng khí quyển mà ánh sáng Mặt trời xuyên qua tương đối mỏng, lượng nhiệt mất đi tương đối nhỏ, mà diện chiếu thì lại hẹp, nhiệt lượng tập trung, tốc độ tăng nhiệt độ nhanh chóng, nhiệt độ của không khí sẽ cao; khi Mặt trời chiếu lệch đi tình hình sẽ hoàn toàn ngược lại, nhiệt độ sẽ xuống thấp. Thế là, hình thành 4 mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông.
Trái đất vận hành men theo quỹ đạo quay quanh Mặt trời, đến ngày Hạ chí (ngày 22 tháng 6), ánh sáng Mặt trời chiếu thẳng vào Đường chí tuyến Bắc, lúc này Bắc bán cầu nhận được nhiệt lượng nhiều nhất, ban ngày dài nhất, thời tiết nóng nực, thuộc vào mùa Hạ. Và cũng thời điểm ấy ở Nam bán cầu thì ngược lại thuộc vào mùa Đông giá lạnh.
Trái đất tiếp tục vận hành, điểm chiếu trực tiếp của Mặt trời cũng dần dần di chuyển sang phía Nam. Đến ngày Thu Phân (ngày 23 tháng 9), ánh sáng Mặt trời trực tiếp chiếu trên Đường Xích đạo. Lúc này, lượng nhiệt Mặt trời mà Bắc bán cầu và Nam bán cầu nhận được ngang nhau. Ngày đêm bằng nhau, nhiệt độ vừa phải, Bắc bán cầu là mùa Thu, Nam bán cầu là mùa Xuân.
Trái đất tiếp tục vận hành về phía Nam, điểm chiếu của Mặt trời cũng dần dần di chuyển sang phía Nam, đến ngày Đông chí (ngày 22 tháng 12), ánh sáng Mặt trời trực tiếp chiếu trên đường chí tuyến Nam; lúc này, lượng nhiệt Bắc bán cầu nhận được ít nhất, ban ngày ngắn nhất, thời tiết lạnh nhất, thuộc về mùa Đông. Nam bán cầu thì ngược lại thuộc về mùa Hạ.
Trái đất tiếp tục vận hành về phía trước. Điểm chiếu của Mặt trời bắt đầu di chuyển theo hướng Bắc, đến ngày Xuân Phân (ngày 21 tháng 3), ánh sáng Mặt trời lại trực tiếp chiếu trên Đường Xích đạo, lúc này Bắc bán cầu là mùa Xuân, Nam bán cầu là mùa Hạ.
Trái đất không ngừng vận hành, điểm chiếu của Mặt trời tiếp tục di chuyển theo hướng Bắc, sau ngày Xuân Phân lại quay lại ngày Hạ chí. Như vậy vòng quay liên tục, cứ hết chu kỳ này lại đến chu kỳ khác, năm lại năm, 4 mùa của Trái đất không hề chuyển đổi.