Sundarbans
Khu rừng lớn nhất thế giới
Sundarbans có nghĩa là “rừng đẹp”, có diện tích 10.269km2 nằm ở tam giác châu thổ lớn nhất trên thế giới. Giống như nhiều vùng đất ẩm thấp khác nhau trên thế giới, nó cũng chịu sự khai phá quá mức, không ngừng bị loài người chiếm cứ và hủy hoại dần cảnh sinh thái tự nhiên. Nhưng gần đây, thế giới đã có sự nhận thức đáng kể về vùng tam giác châu thổ, Ấn Độ tuyên bố tất cả đất đai của rừng Sundarbans là khu bảo tồn loài cọp trong 1.295km2, lệnh cấm khai phá các loại thú rừng. Đồng thời nước Bengale coi khu này là rừng bảo hộ, bao gồm khu cấm săn bắn 3 loài thú rừng trên diện tích 324km2.
Chung quanh tam giác châu thổ là khu rừng vẹt rất lớn che phủ diện tích 5.957km2, là khu rừng vẹt có đầm ao liên tục lớn nhất trên thế giới, nơi ở duy nhất của cọp. Có thể tra cứu 33 giống cây cỏ lớn lên trong khí hậu ấm áp và ẩm thấp; 27 hoại cây vẹt và cây sundari đẹp, đã khiến người ta yêu thích và lấy tên nó đặt cho khu rừng. Khí hậu vùng biển nhiệt đới ẩm thấp, mọc lên bao cây cỏ hỗn tạp lạ thường. Những hoại cây ở Đông Nam Á, Polynesia, Ethiopia và Australia cùng sống chung mà khòng có nơi nào có thể sánh được!
Người bản xứ khai phá nguồn cây gỗ tự nhiên, rừng cây vẹt đang không ngừng bị đe dọa. Lâm nghiệp là nghề chính của dân sống trong vùng, người ta cần gỗ làm bột giấy và tham củi nấu nướng, họ vào rừng cưa chặt cây cối. Nhờ vùng nước của châu thổ ẩn khuất mà nghề đánh cá cũng rất quan trọng, hàng năm lưới hơn 149.000 tấn cá. Những vùng nước đó không chỉ có nguồn thức ăn phong phú cho rất nhiều loại cá khác nhau, nó còn là môi trường sinh sôi nảy nở chính cho loài tôm. Rừng còn cung cấp vô số mật ong và sáp ong cho người bản xứ.
Dù rừng đã bị cưa đốn đại qui mô, nhưng Sundarbans vẫn nảy sinh những giống cây cỏ phong phú đa dạng, ít nhất có 35 giống bò sát, hơn 40 loài có vú và hơn 270 loài chim. Tuy đáng được vui mừng những con số này nhưng còn che giấu một số sai lầm đáng kể như tê giác Java, hươu đầm ao và trâu Á châu... mà giống ở bản xứ đã hết sạch. Tê giác Ấn Độ cỡ lớn, hiện đã được liệt vào danh sách động vật sắp diệt chủng, 1.700 động vật còn sót lại đã rút về bình nguyên sông Brahmaputra ở Đông Bắc Ấn Độ và dải đất đầm ao miền Trung xứ Népal.
Sundarbans được coi là đại bản doanh cuối cùng còn lại của giống cọp Bengale, có trên 700 con, dù trên thực tế một số mồi săn quen thuộc của cọp Bengale đã tụt giảm rất lớn, nhưng vẫn đủ nuôi loài cọp. Cọp rất khó tránh tiếng bắt người ăn thịt, nên chúng vẫn không ngừng bị đe dọa săn lùng.
Vùng ven bờ đầm ao, rừng cây vẹt và đường nước cửa sông, đan xen phức tạp giống như mê cung, và quê hương của bao loài bò sát và động vật có vú sinh sống gồm ba giống cá sấu, cá nóc Hằng hà, cá nóc Ilovati, cá nóc Ấn Độ và cá nóc không vây.
Sundarbans cũng là trạm trung chuyển và nơi trú đông quan trọng của nhiều loài chim biển như hải âu, yến âu. Nó làm mồi cho khá lớn chim săn mồi (hơn 30 loài chim) gồm diều hâu biển bụng trắng, diều hâu rắn, diều hâu biển đai ngọc.
Hệ thống cân bằng sinh thái rừng vẹt tuyệt điệu này đang bị đe dọa không ngừng trước sự khai phá tràn lan và ô nhiễm nặng, đồng thời cũng đang có nguy cơ hàm lượng muối tăng lên mà nước ngọt chảy vào ngày càng giảm nên cây vẹt và họ của nó cứ tàn héo dần. Người Ấn Độ và người Bengale cần có hành động tích cực để bảo tồn khu rừng độc đáo và quan trọng này.
