TẠI SAO ''KÍNH THẤU QUANG'' ĐỜI TÂY HÁN
LẠI CÓ THỂ THẤU QUANG?
Thời xưa vẫn chưa có kính được chế tạo từ thuỷ tinh. Người Trung Quốc thông minh sau khi đánh bóng đồ đồng đã dùng nó làm kính để chụp ra ảnh. Trong rất nhiều kính đồng, có một loại kính đặc biệt nhất, đó là kính thấu quang.
Kính thấu quang được chế tạo giữa thời kỳ nhà Hán, nhìn nó không khác gì so với những kính đồng khác, nó cũng có bề mặt nhẵn bóng và sáng, mặt sau có khắc những đường vân, có thể chụp rõ ảnh người. Nhưng kính thấu quang có một hiện tượng kỳ lạ: khi một tia sáng mạnh chiếu lên mặt kính, ánh sáng mà mặt kính phản xạ lại sẽ chiếu lên mặt tường, trên mặt tường lúc đó sẽ phản ánh ra những hình ảnh và chữ viết ở mặt sau kính. Nhìn giống như ánh sáng xuyên qua từ mặt sau. Vì vậy, con người gọi loại kính đồng này là ''kính thấu quang''.
Rõ ràng là ánh sáng không thể xuyên qua đồng nhưng tại sao lại xảy ra hiện tượng kỳ lạ này? Vấn đề này đã khiến nhiều người nghi ngờ khó hiểu trong suốt vài trăm năm.
Ngày nay người ta đã phát hiện ra rằng, mặt kính của kính thấu quang thời Tây Hán có một chỗ lồi rất nhỏ, chỗ lồi này mắt thường không thể nhìn thấy được; các nhà khoa học đã phải lợi dụng sự can thiệp của ánh sáng và phân tích tia X-quang mới phát hiện ra được sau khi tiến hành đo đạc mắt kính một cách tỉ mỉ.
Do chỗ lồi vô cùng bé này của mặt kính nên chúng ta có thể coi mặt kính do vô số kính lồi và kính lõm cấu tạo thành. Khi một tia sáng chiếu lên mặt kính, ánh sáng phản xạ lại qua tác dụng phát tán của kính lồi và tác dụng hội tụ của kính lõm sẽ hình thành nên những hình ảnh có độ tối sáng khác nhau trên mặt tường; còn chỗ lồi nhỏ bé trên mặt kính lại tương ứng với những hoa văn vào mặt sau kính thấu quang. Vì vậy, ảnh được phản xạ ra của kính thấu quang sẽ hiện ra những bức ảnh có độ sáng tối tương ứng với những hoa văn ở mặt sau kính và tạo ra hiện tượng ''thấu quang''.
Các nhà khoa học và các thợ kỹ thuật lành nghề của Trung Quốc cổ đại đã gặp phải những hạn chế về điều kiện lúc đó, tuy họ chưa giải thích rõ về nguyên nhân thấu quang của kính thấu quang nhưng trong thực tiễn sản xuất, họ đã nắm vững công nghệ chế tạo ra kính thấu quang, đồng thời còn chế tạo ra một cách rất hiệu quả, đây quả là một kỳ tích.
