TẠI SAO KHI NHÌN NGHIÊNG VÀO CHẬU NƯỚC ĐẦY
LẠI CẢM THẤY NƯỚC NÔNG HƠN?
Khi đổ đầy nước vào chậu rửa rồi nhìn nghiêng từ bên cạnh, bạn sẽ cảm thấy độ sâu từ mặt nước đến đáy chậu dường như trở nên nông hơn. Hiện tượng kỳ lạ này rốt cục là như thế nào?
Muốn làm rõ một cách triệt để chân tướng của nó thì phải biết rõ một số đặc tính của ánh sáng. Thực ra trong cùng một dạng giới chất, ánh sáng luôn chạy rất nhanh - nó truyền theo một đường thẳng. Nhưng khi nó từ một giới chất này xuyên vào một giới chất khác, ví dụ từ không khí tới nước và từ nước tới không khí, do tốc độ truyền trong hai giới chất của ánh sáng khác nhau nên ở trên mặt phân giới của hai giới chất này nó sẽ bị cong đi và truyền về phía trước theo đường gấp khúc. Hiện tượng khúc xạ này của ánh sáng được gọi là triết xạ ánh sáng. Chậu nước mà bạn nhìn thấy trở nên nông hơn chính là do triết xạ của ánh sáng tạo thành.
Bạn nhìn xem, trong suối nước có một con cá nhỏ, tia sáng phản xạ trên cơ thể cá khi tới nước và mặt phân giới của không khí sẽ thay đổi phương hướng truyền thẳng, nó sẽ bị gấp khúc một góc hướng theo mặt nước. Cái mà mắt chúng ta nhìn thấy chính là tia sáng đã thay đổi phương hướng, nhưng mắt chúng ta không phát hiện ra mà vẫn cứ ngỡ rằng tia sáng này phát xạ ra theo một đường thẳng, hơn nữa lại cho rằng ảnh ảo được hình thành đo tia sáng đã thay đổi phương hướng, nhưng mắt chúng ta không phát hiện ra mà vẫn cứ ngỡ rằng tia sáng này phát xạ ra theo một đường thẳng, hơn nữa lại cho rằng ảnh ảo được hình thành do tia sáng đã thay đổi phương hướng. Như vậy, vị trí của con cá trong nước nhìn có vẻ ở gần mặt nước hơn. Nguyên nhân mà chậu nước đầy trở nên nông hơn cũng chính là như vậy.
Trò chơi mà tia sáng diễn cũng giống như trò chơi của các nhà ảo thuật. Khi chúng ta đã nhận biết rõ đặc tính của ánh. sáng, chúng ta sẽ không bị nó ''lừa gạt'' nữa. Những ngư dân có kinh nghiệm khi dùng cái chọc cá để bắt cá, họ sẽ không chọc thẳng vào con cá bởi vì đây chỉ là ảnh ảo của nó. Chắc chắn ông ta sẽ chọc vào chỗ sâu hơn và xa hơn một chút. Như vậy, một con cá đang bơi lượn tung tăng sẽ bị cắm chặt lại. Đây quả là kinh nghiệm phong phú được tích luỹ trong thực tiễn lâu dài của những ngư dân.
