VÌ SAO ÁP TAI GẦN TRÊN ĐƯỜNG RAY CÓ THỂ NGHE THẤY
TIẾNG TÀU HOẢ TỪ RẤT XA?
Chúng ta biết, truyền âm thanh có tốc độ nhất định. Nhưng trong cuộc sống thường ngày, ví dụ, bạn và mọi người mặt đối mặt nói chuyện, xem ti vi, dường như âm thanh vừa phát ra thì bạn đã nghe thấy. Đó là do nguồn sóng vật thể phát ra âm thanh cách chúng ta rất gần. Nếu một số nguồn sóng cách chúng ta xa, ví dụ, nhìn máy thi công đóng cọc ở xa, thì bạn khó có thể phát hiện được, sau khi búa may đóng xuống một thời gian nhất định, bạn mới có thể nghe được âm thanh của búa máy và cọc gỗ va đập vào nhau.
Truyền âm thanh không những có tốc độ nhất định, mà trong các môi trường truyền khác nhau thì tốc độ truyền âm cũng khác nhau. Ví dụ: Âm thanh trong không khí mỗi giây có thể đi khoảng 340m, tốc độ truyền âm thanh trong nước đạt tới 1440m/s, tốc độ truyền âm trên đường ray càng nhanh, khoảng 5000m/s. Mà tốc độ thông thường của tàu là 100 - 200 âm, tức là, tốc độ thông thường của tàu đạt 60m/s, so với tốc độ truyền âm thanh trong đường ray thì chậm nhiều. Nếu chúng ta cách đoàn tàu hỏa chạy là 5000m, để tàu hỏa đến trước mặt chúng ta thì mất thời gian cần thiết là hơn 80 giây, nếu đứng nghe thì sau gần 15 giây mới có thể nghe được âm thanh của tàu hỏa, nếu áp tai gần đường ray thì chỉ cần trong vòng 1 giây có thể nghe được tiếng tàu hỏa ầm ầm.
Vả lại, cường độ âm thanh trong quá trình truyền sẽ giảm dần đi. Âm thanh truyền trong không khí, âm thanh bay khắp nơi, giảm yếu rất nhanh. Khi bạn nghe được tiếng tàu hỏa, tàu hỏa đã đến gần, dễ gây tai nạn. Mà do đường ray có tác dụng định hướng âm thanh vì vậy âm thanh trong dường ray giảm sút tương đối chậm. Khi tai bạn áp gần đường ray thì nghe được tiếng vang của tàu hỏa, bạn biết được tàu hỏa đang chạy đến, lúc đó cách bạn còn rất xa, bạn rất an toàn.
Như vậy, nếu nhìn bằng mắt, ánh sáng chạy so với âm thanh nhanh hơn nhiều, khoảng cách 5000m, ánh sáng chỉ cần 0,000017 giây thì chạy đến rồi, nhưng, do sự che khuất của chân trời, bụi bặm sương mù, sự uốn lượn của đường ray, đồi núi, bụi cây, các công trình kiến trúc, khi tàu hỏa ở cách 5000m thì chúng ta không có cách nào nhìn thấy được. Cho nên, để phán đoán xem tàu hỏa còn chạy ở xa hay không biện pháp đơn giản dễ làm nhất chính là áp tai vào gần đường ray nghe cẩn thận.
