ÁNH SÁNG HỒNG NGOẠI CÓ THỂ CHINH PHỤC MÀN ĐÊM
Dùng các thiết bị tia hồng ngoại có thể nhìn mọi vật trong đêm tối như nhìn bằng mắt thường vào ban ngày. Đó là công dụng đặc thù của tia hồng ngoại.
Tia hồng ngoại do nhà khoa học người Anh là Herschel phát hiện năm 1800. Đây là bức xạ điện từ có bước sóng dài hơn ánh sáng màu đỏ, có hiệu ứng nhiệt rõ rệt, người ta chỉ cảm thấy mà không nhìn thấy tia hồng ngoại. Các nhà khoa học tìm thấy khi chiếu chùm ánh sáng có bước sóng xác định (nhìn thấy hoặc không nhìn thấy) vào một bề mặt kim loại, kim loại có thể phát ra dòng điện tử, đó là hiệu ứng quang điện.
Mọi vật thể trong tự nhiên đều là nguồn bức xạ các tia hồng ngoại không lúc nào ngừng. Lợi dụng hiệu ứng quang điện của tia hồng ngoại người ta chế tạo các thiết bị hồng ngoại nhìn trong đêm tối. Có hai loại thiết bị hồng ngoại vào đêm tối: Loại có nguồn phát bức xạ hồng ngoại (có dùng nguồn phát bức xạ hồng ngoại nhân tạo) và loại không dùng nguồn phát bức xạ hồng ngoại. Thiết bị hồng ngoại nhìn vào ban đêm cho tia hồng ngoại do các vật phát la, mắt người không nhìn thấy, vào vật kính của máy nhìn chiếu vào âm cực của bộ biến đổi quang điện. Do hiệu ứng quang điện sẽ có dòng điện tử từ cực âm của bộ biến đổi phát ra bay về phía cực dương của tấm phát quang. Trên con đường điện tử bay về cực dương, người ta thiết kế một loại ''thấu kính'' điện tử khiến cho các điện tử bay về phía cực dương theo một con đường hẹp nhất định, đồng thời đổi ảnh ngược do vật kính truyền tới thành ảnh thuận. Để dễ quan sát được ảnh thấu được người ta đặt lừa mắt người quan sát và tấm phát quang một thị kính. Như vậy nhờ một kính viễn vọng hồng ngoại, người ta đã có thể nhìn rõ vật trong bóng tối. Dựa vào nguyên lý tương tự người ta cũng đã chế tạo máy chụp ảnh hồng ngoại, máy quay phim hồng ngoại. Các loại máy này không chỉ có thể chụp ảnh, chiếu ảnh vào ban đêm, mà có thể chụp ảnh, quay phim trong sương mù, trong nước, thậm chí có thể chụp được ảnh của người hoặc vật còn lưu lại ở võng mạc. Do nhiệt độ của người so với chung quanh thường cao hơn một chút nên sẽ phát bức xạ hồng ngoại mạnh. Dựa vào đó người ta có thể lợi dụng kỹ thuật hồng ngoại để chẩn đoán bệnh, tìm ra các chỗ hư hỏng của vật liệu, trinh sát địch tình, . . . Ngày nay nhờ các thiết bị hồng ngoại đặt trên máy bay, vệ tinh, người ta có thể phát lộn một đám khói trong rừng sâu qua tia hồng ngoại của các đám khói phát ra. Máy hồng ngoại cảm nhận được khoảng cách xa, có năng suất phân giải cao, có thể làm việc vào ban đêm nên có tác dụng quan trọng trong thăm dò địa chất, bảovệ môi trường, trinh sát quân sự, nên được ứng dụng khá rộng rãi.
