TÌM HIỂU BÍ MẬT CỦA LỰC - HỆ THỐNG LÝ LUẬN THỐNG NHẤT.
Trong vật lý học, lực là khái niệm cổ xưa, đơn giản nhưng cũng là khái niệm có đầy đủ bí ẩn. Đây là khái niệm vật lý ít tốn bút mực nhất, chỉ nghe nói đến mọi người đều hiểu, nhưng cũng từ hàng trăm, hàng nghìn năm nay các nhà vật lý học tốn không ít tâm lực với nó.
Các vật trên mặt đất cho dù bất kỳ hình dạng, to nhỏ như thế nào, cuối cùng đều có tính chất chung là rơi từ trên cao xuống. Vì sao vậy? Trái Đất chuyển động trên quĩ đạo quanh mặt trời, Mặt Trăng chuyển động quạnh Trái Đất. Nguyên nhân do đâu? Nhà khoa học Newton trải qua nhiều nghiên cứu gian khổ đã đề ra một học thuyết thống nhất đó là định luật vạn vật hấp dẫn. Không kể là các vật thể trên Trái Đất hay là các thiên thể bay trên không trung, đều có thể giải thích bằng định luật vạn vật hấp dẫn về sự chuyển động của chúng. Về các hiện tượng điện từ người ta đã tổng kết và đưa ra học thuyết về nhiệt học. Về các hiện tượng điện từ người ta đã tổng kết và đưa ra học thuyết về điện từ trường. Các nhà vật lý học từ các nội dung riêng, tổng kết và đưa ra các học thuyết về qui luật của hình thức chuyển động đó. Nhưng từ các qui luật này liệu có thể tổng kết, đưa ra các qui luật cơ bản, giải thích được các nội dung rộng lãi hơn, đó là vấn đề mà các nhà vật lý học luôn quan tâm.
Ngày nay người ta đã tìm thấy giữa các hạt vi mô có tồn tại các loại lực tương tác lẫn nhau: Đó là lực vạn vật hấp dẫn, lực điện từ, lực tương tác mạnh, lực tương tác yếu. Các hiện tượng trong không gian vũ trụ cũng có thể giải thích bằng bốn loại lực tác dụng này. Tiến thêm một bước nữa thống nhất mối liên hệ với nhau của bốn loại lực tương tác này, tìm một lý luận chung nhất để thuyết minh thống nhất về lý luận của bốn lực tương tác này.
Sau khi Einstln đưa ra học thuyết tương đối, từ năm 20 trở đi, ông bắt đầu ra sức tìm một loại lý luận thống nhất để giải thích các lực tương tác, cũng đế tìm cách giải thích mọi hiện tượng vật lý và đến năm 1955 ông qua đời. Trải qua mấy chục năm nỗ lực nhưng Einstin chưa đạt được thành công, nhưng điều đó cũng khích lệ những người đi sau. Vào năm 1960 Sheldon, Glashow và Salam, ba nhà bác học đã thống nhất học thuyết về tương tác yếu, thống nhất lý thuyết về tương tác yếu và tương tác điện từ. Với sự thống nhất này có thể giải thích tương tác yếu và tương tác điện từ bằng một lý thuyết cũng như đưa ra dự báo về một số loại hạt mới. Về những cống hiến đó các ông đã nhận được giải thưởng Nobel về vật lý năm 1979. Đến năm 1983 người ta đã tìm được các hạt đã dự báo bằng thực nghiệm. Điều đó một lần nữa chứng minh tính chính xác của lý thuyết vừa đưa ra.
Vào năm 1970, người ta lại tiến thêm một bước là đã thống nhất ba loại tương tác mạnh tương tác yếu và tương tác điện từ thành một học thuyết thống nhất. Sự thống nhất thành lý thuyết thống nhất đưa đến dự đoán là Proton có thể bị phân rã, điều này có mâu thuẫn với thực nghiệm...Việc thu được một lý luận thống nhất toàn thể còn chưa đạt được thành công nhưng việc thống nhất được bốn loại tương tác vẫn còn chưa kết thúc và người ta đang đứng trên đỉnh cao.
