ĐẢNG NAZI
Nazi là chữ viết tắt ''Đảng công nhân quốc gia xã hội chủ nghĩa Đức'', sau này trở thành tên của Đảng này (chữ thập ngoặc) là huy hiệu của đảng Nazi. Đảng Nazi là phiên bản của chủ nghĩa phát xít ở Đức. Để hiểu gốc gác của nó, phải ngược trở lại năm 1919. Tháng 9 năm đó, trong một quán bia tồi tàn ở Munich (tiếng Đức: Munchen), một đám quân nhân thoái ngũ nghèo kiết cùng với một bọn du thủ du thực không nghề nghiệp thành lập ra một đoàn thể nhỏ gọi là ''Đảng công nhân Đức''. Hitler là thành viên thứ 55 của đảng này, và trở thành người thứ bảy cũng là ủy viên đứng cuối cùng trong ban lãnh đạo.
Một năm sau, đảng này đổi tên thành ''Đảng công nhân quốc gia xã hội chủ nghĩa Đức'' (gọi tắt là Quốc xã), năm 1921 Hitler trở thành người cầm đầu. Tháng l1 năm 1923, Hitler âm mưu cướp chính quyền. Cuộc bạo động mà cuối cùng đã bị thất bại này được dấy lên từ cái quán bia ồn ào ở Munich kia, vì thế lịch sử đã mỉa mai gọi nó là ''Cuộc bạo động quán bia''. Bạo động thất bại, Hitler bị tống ngục. Trong nhà tù, Hitler đã viết cuốn sách nổi tiếng tồi tệ - Cuộc chiến đấu của tộc.
Chủ nghĩa phát - xít Đức là một mớ hổ lốn giữa chủ nghĩa cực đoan, chủ nghĩa bài Do Thái, chủ nghĩa quốc gia với những khẩu hiệu xã hội chủ nghĩa. So với chủ nghĩa phát - xít Italia, nó nhấn mạnh hơn nhân tố chủng tộc, cổ xuý cho cái gọi là “Huyết chủng tộc ưu việt của người Arian”, phản đối sự pha tạp chủng tộc. Sau khi bọn Nazi lên cầm quyền, mớ lý thuyết này biến thành hành động tiêu diệt người Do Thái trên qui mô lớn.
Trong thời kỳ kinh tế phát triển tương đối ổn định sau đại chiến thế giới lần thứ nhất, đảng Nazi chưa được nhiều người chú ý đến nó. Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới bắt đầu từ năm 1929 đã tạo bước ngoặt cho sự phát triển của đảng Nazi. Trong những năm khủng hoảng, rất nhiều thợ thất nghiệp gia nhập đảng này, khiến nó giành được đa số trong cuộc bầu cử năm 1932, trở thành đảng lớn nhất trung Quốc hội. Ngày 30 tháng 1 năm 1933, Hitler sau khi thỏa thuận được với bọn chủ xí nghiệp lớn đã được Tổng thống đương thời là Hindienburg bổ nhiệm làm Thủ tướng. Rốt cuộc, y đã giành được chính quyền một cách hợp pháp. Sau khi leo được lên ghế Thủ tướng, Hitler không ngần ngại dùng những thủ đoạn đê tiện để xây dựng và củng cố nền thống trị độc tài của y, và đã lôi cuốn nước Đức cùng toàn thế giới vào vực thẳm của cuộc đại chiến thế giới lần thứ hai. Mãi tới năm 1945, cùng với sự thất bại thảm hại của nước Đức trong chiến tranh, đảng Nazi mới bị diệt vong.
