Khi nào một ngôi sao châm ngòi cho động cơ hạt nhân của nó?
Vào cuối thời là phân đoạn, phần mây có liên quan vẫn còn dạng đĩa dày và lúc này cũng do lực ly tâm. Nhưng từ khi đó vòng quay không đủ để hãm dòng khí chảy như thác xuống tâm để: tạo ra một sao gốc, nghĩa là một phôi sao. Mật độ và nhiệt độ ở đây tăng lên theo tỷ lệ chưa từng có. Kiểu nóng lên cũng giống như khi người ta nén khí trong chiếc bơm xe đạp. Trong khoảng thời gian ấy, cái đĩa cũng có giờ phút vinh quang của nó. Trong trường hợp này, chính những sự cọ xát giữa các vùng bên trong đang quay nhanh với các vùng bên ngoài quay chậm hơn làm nó nóng lên tạm thời. Nhưng dần dần khi to ra, thì ngôi sao gốc cũng cạn chất trong đĩa. Các hành tinh cũng có thể có thời gian hình thành ở đây nhờ tách bụi và khí thành các nhân ngày càng to. Đến một lúc nào đó (có thể sau vài triệu năm) các đĩa sẽ chỉ còn khí rất loãng. Nhưng chỉ sau mười vạn năm, vỏ sao gốc mới trở nên trong suốt. Và từ lúc này, các nhà thiên văn có thể thấy ở tâm của nó, một ngôi sao sáng lấp lánh thoát khỏi vỏ bụi.
Thật ra, vào giai đoạn lịch sử này, ngôi sao được xét đã là một hòn khí lớn nóng. Nhưng nó chưa đạt được điểm cân bằng. Khí cấu tạo nên nó tiếp tục co lại. Và chính hiện tượng co rút này vẫn chịu trách nhiệm sản xuất năng lượng. Toàn bộ giai đoạn chập chững đầu tiên này trong lịch sử của một ngôi sao tương ứng với điều mà các nhà thiên văn gọi là giai đoạn T Tauri. Một T Tauri là một vật còn rất không ổn định. Nó có quan hệ với những biến đổi ánh sao đột ngột. Tuy nhiên, dần dần sự thỏa hiệp giữa sức hút và mức nén khí có thể chống lại tác dụng của lực này sẽ đạt được. Chính vào lúc đó trong những vùng sâu của sao có một nguồn năng lượng mới tiếp sức cho hiện tượng nóng lên do khí bị nén: sự tổng hợp nhiệt hạch của các nhân hydro. Phản ứng nhiệt hạch (hạt nhân) bắt đầu khi nhiệt độ ở tâm thiên thể vượt quá 10 triệu độ. Các proton tạo nên nhân nguyên tử hydro không còn tránh được sự va đụng nhau dữ dội. Những hạt mang điện dương này bình thường vẩn đẩy nhau. Nhưng ở đây sự va chạm mạnh đến nỗi các hạt vượt qua được rào cản của sức đẩy và hợp lại. Thế là hàng loạt phản ứng dây chuyền diễn ra. Trong 90% số sao tồn tại, những phản ứng này sẽ có liên quan với thành phần chính của chúng là hydro trong đó các nhân tổng hợp kèm theo tỏa ra nhiều nhiệt để tạo thành các nhân he li.
