LÀM THẾ NÀO ĐỂ BIẾT ĐƯỢC VỆ TINH NHÂN TẠO
VẬN HÀNH THEO ĐÚNG QUỸ ĐẠO ĐÃ ĐỊNH?
Vệ tinh nhân tạo và các loại tàu không gian khi làm việc trong không trung đều vận hành trên quỹ đạo đã định. Nó giống như khách bộ hành và các loại xe cộ đi lên đường ray, đều có quỹ đạo vận hành của mình. Dù cho quỹ đạo của chúng không giống nhau, nhưng cũng giống như chúng ta phải tuân thủ những quy tắc giao thông, cần phải tuân thủ kỷ luật, ở đây chính là mặt phẳng vận hành quỹ đạo của nó, cần phải đi qua trung tâm trái đất.
Nếu như quỹ đạo của nó có hình tròn thì tâm trái đất chính là tâm vòng tròn đó. Nếu quỹ đạo của nó là hình bầu dục thì tâm trái đất vị trí tiêu điểm của hình bầu dục đó.
Phần lớn các vệ tinh khi được phóng vào quỹ đạo, tốc độ lớn hơn một chút so với tàu vũ trụ, bởi vậy quỹ đạo của chúng phần lớn là hình bầu dục giống như điểm cận nhật và điểm viễn nhật giữa trái đất và mặt trời. Khoảng cách giữa vệ tinh và trái đất cũng có lúc xa lúc gần. Người ta gọi điểm quỹ đạo cách mặt đất gần nhất là ''Độ cao điểm cận trái đất'', phần mặt phẳng trái đất xa quỹ đạo tạo nhất là ''Độ cao điểm viễn trái đất''.
Vệ tinh nhân tạo ngoài quỹ đạo cố định là vận hành quanh trái đất còn có một tham số quan trọng khác, đó chính là góc nghiêng quỹ đạo. Nó là góc giữa mặt phẳng quỹ đạo vệ tinh với mặt xích đạo trái đất. Căn cứ vào độ lớn nhỏ của góc này, điểm gần trái đất và điểm xa trái đất của quỹ đạo, đài thiên văn các nước trên thế giới có thể bám sát và tính toán sự vận hành của vệ tinh nhân tạo. Nó cho chúng ta biết vệ tinh đó thời gian này đang ở vị trí nào? Xem xem liệu nó có vận hành theo đúng quỹ đạo đã dự tính không?
Góc nghiêng quỹ đạo của vệ tinh càng lớn thì hình chiếu của nó lên trái đất càng lớn. Ví dụ, vệ tinh nhân tạo đầu tiên do Trung Quốc phóng lên chọn góc nghiêng là 68,5o, điểm quan trắc của vệ tinh này có thể đến vòng cực Bắc Nam. Tất các vùng có cư dân sống trên địa cầu thì vệ tinh này đều quan sát được. Những vệ tinh mà có góc nghiêng quỹ đạo lớn như trên thì năng lượng và phí tổn cần dùng khi phóng lên càng lớn.
Bởi vậy, vệ tinh nhân tạo vận hành theo quỹ đạo định trước là nhờ ở sự tính toán tỉ mỉ và thận trọng của các nhà khoa học, là kết quả của một chuỗi các tính toán kỹ thuật, tiến hành chọn lựa quỹ đạo và bố trí sắp đặt nguồn năng lượng.
