LOGIC CÓ THỀ DÙNG ĐỂ BIỂU ĐẠT TRI THỨC KHÔNG?
Bạn đã bao giờ nghe thấy ''máy tính cũng có tri thức'' chưa? Tri thức trong máy vi tính được biểu thị như thế nào?
Bởi vì quá trình hoạt động trí óc chính là một quá trình thu nhận và ứng dụng tri thức, cho nên phạm vi nghiên cứu của hoạt động trí óc bao gồm: thu nhận tin tức, biểu đạt tri thức, ứng dụng tri thức. Những tri thức nhất định phải có hình thức biểu đạt thích hợp, mới tiện cho việc nhớ, tra tìm, sử dụng, sửa chữa trên máy tính.
Dùng một phương pháp có hệ thống để biểu đạt một sự thật nào đó của thế giới khách quan cùng với những tri thức về thế giới khách quan mà con người nhận thức được, đó chính là ''vấn đề biểu đạt tri thức'' mà con người thường nói, tức biểu đạt thông tin như thế nào, hoặc làm thế nào để máy tính ''hiểu'' và xử lý thông tin, và dùng cách con người có thể hiểu được để thông báo kết quả đã xử lý được cho con người.
Sau nhiều năm nghiên cứu, các nhà khoa học máy vi tính đã có rất nhiều cách biểu đạt tri thức không giống nhau, nổi tiếng nhất trong số đó là cách biểu đạt bằng công thức logic, logic mà chúng ta nói ở đây là logic toán học, nó bao gồm hai bộ phận là mệnh đề tính toán và vị từ tính toán.
Nhà toán học, triết học Đức thập kỷ 70 của thế kỷ 17 Laibunici đã nêu lên một ý tưởng vô cùng lớn lao: chế tạo một loại máy xử lý, cơ giới hoá những kết luận và suy luận thuộc về lý tính của con người. Laibunici đã cống hiến cả cuộc đời mình cho việc này. Ông đã đặt nền móng cho logic toán học. Ông thử biểu thị logic thành một loại tính toán, từ đó có thể biểu đạt được quá trình tư duy dùng kí hiệu tính toán.
Dùng công thức logic để biểu đạt trí thức, nhất thiết phải ký hiệu hoá toàn bộ tri thức và tính toán logic. Ví dụ, dùng P biểu thị ''tuyết là màu hồng”, Q biểu thị ''hôm nay trời mưa'', R biểu thị ''mai mưa'' thì ''tuyết không phải là màu hồng'' có thể biểu thị là: ơP. Còn ''hôm nay mưa và ngày mai cũng mưa'' có thể biểu thị là: Q^R. “^,ơ” ở đây đều là từ liên kết của tính toán logic. Lại ví dụ, Human (x) biểu thị: x là người, Mortal (x) biểu thị x sẽ chết, thì ''đối với tất cả x, x là người, và x có thể chết'' có thể biểu thị là: Vx (Human (x) ^Montal (x)). Ở đây, Human (x) và Mortal (x) được gọi là vị từ, còn được gọi là lượng từ toàn xưng.
Đặc trưng của quá trình biểu đạt logic là kết quả suy luận là đảm bảo được tính chính xác trong một phạm vi nhất định, còn những phương thức biểu đạt tri thức khác thì cho đến nay vẫn chưa đạt được điều này. Đó chính là một nguyên nhân mà logic được dùng rộng rãi để biểu đạt tri thức. Một nguyên nhân khác để logic được áp dụng rộng rãi trong nghiên cứu trí thông minh nhân tạo đó là phương pháp suy luận từ tri thức sẵn có sang tri thức mới có thể được cơ giới hoá.
Logic được biểu thị ở rất nhiều lĩnh vực khoa học máy tính như kho dữ liệu hệ thống chuyên ngành, chương trình phần mềm và tự động chứng minh thí nghiệm . . .và đều rất hiệu quả.
