Ma túy tác động tới nơron như thế nào?
Một số chất ma túy như cannabin và mocphin bắt chước tác dụng của các phân tử thường có ở khớp thần kinh để tái tạo hiệu quả của chúng. Nói ngược lại, điều đó có nghĩa là các phân tử sinh lý tác động giống như một số phát ma túy. Vậy đó là những phân tử nào?
Người ta đã phát hiện ra đủ các họ phân tử được gọi lần lượt là cannabinoit nội sinh và endoocphin (từ endoomocphin). Việc lám rõ chức năng khả dĩ của chúng là một hướng nghiên cứu rất tích cực để hiểu được hoạt động của não.
Một cách tác dụng khác của ma túy (theo nghĩa rộng) là kìm hãm hoạt động của khớp thần kinh. Một số chất chống loạn tâm thần (thuốc chữa tâm thần phân liệt) chẳng hạn, kìm hãm thể nhận của nhiều chất gian thần kinh (dopamin, serotonin…).
Ma túy cũng có thể làm tăng việc phân hủy các chất gian thần kinh ở khe khớp thần kinh, thay đổi tác dụng của một chất gian thần kinh nào đó đến tế bào nhận, hoặc làm tăng lượng phân tử được phóng thích vào khe khớp thần kính. Tuy nhiên, dù các cơ chế phân tử của phần lớn thuốc dưỡng thần hiện nay đã biết khá rõ, vẫn có ít thông tin về phương thức tác dụng của chúng. Ví dụ, Prozac® làm tăng lượng serotonin trong các khớp thần kinh. Nhưng mối quan hệ giữa serotonin và chứng trầm uất là gì? Dù mối quan hệ giữa tác dụng dược lý và tâm lý có thể được nhận thấy hằng ngày, người ta vẫn không giải thích được nhiều.
Đặc biệt, nếu cơ chế tác dụng ngay của ma túy được hiểu tương đối rõ, thì phần lớn thuốc dưỡng thần chỉ có tác dụng sau một, hai, thậm chí ba tuần, rất có thể là làm thay đổi biểu hiện của một số gen. Tác dụng chậm chạp này chỉ mới hiểu được bước đầu.
Cũng kỳ lạ là ma túy thường giết hại người ta vì những hậu quả chẳng có liên quan gì với các chết của tế bào thần kinh. Trong khi trên thực tế, các nơron kiểm soát những chức năng sống chính, và thường những rối loạn các chức năng này dẫn đến tử vong. Chẳng hạn, liều lượng quá mức làm hỏng sự kiểm soát tim, và những trường hợp tử vong thường gắn liền với chứng phình mạnh bắt nguồn từ sốt cao, kéo theo các tai biến về mạch.
