Đường huyết là gì?
Đường huyết chỉ tỷ lệ đường trong máu và được biểu thị bằng số gam glucose trong một lít máu. Ở người, đường huyết dao động trung bình xung quanh 1g/l. Khi đói, nghĩa là không được bổ sung thực phẩm đường, đường huyết giảm xuống còn khoảng 0,8 g/l và được gọi là giảm đường huyết. Ngược lại, ngay sau bữa ăn hoặc ăn thêm, đường huyết tăng lên nhanh nhưng không quá 1,2 g/l ở người khỏe mạnh. Đó là hiện tượng tăng đường huyết, nhưng chỉ duy trì được vài giờ sau bữa ăn và sau đó lại trở về đường huyết bình thường. Như vậy, cơ thể chúng ta phải chịu những thay đổi đột ngột và không đều của lượng đường mà chúng ta hấp thụ và kiểm soát đường huyết một cách chặt chẽ. Nhiều hocmon thực hiện sự kiểm soát này, nhưng chỉ insulin là có thể làm giảm đường huyết.
Insulin đã được hai nhà khoa học Canada là Frederick Banting và Charles Best phát hiện ra lần đầu tiên vào năm 1921 ở loài chó. Đó là một protein được tổng hợp từ các tế bào beta của tuyến tụy. Trong trường hợp tăng đường huyết, insulin được tiết vào máu và kích thích việc sử dụng glucose tuần hoàn của các cơ, dự trữ glucose này ở gan dưới dạng glyeogen và biến đổi đường thành triglyxerit là mỡ dự trữ. Vì vậy những cơ chế này giúp khôi phục đường huyết bình thường. Các hocmon khác có vai trò ngược lại là chống giảm đường huyết: glucagon và ađrenalin tác động trong tình hình khẩn cấp bằng cách kích thích sự phân giải glycogen được tích trữ ở gan và giải phóng glucose; cortisol và hocmon sinh trưởng có tác dụng chậm hơn, giúp làm tăng đường huyết ngược lại với vai trò làm giảm đường huyết của insulin.
