Sumo - sân chơi của những người khổng lồ
Sumo gắn liền với những nghi lễ tôn giáo của người Nhật Bản. Xuất hiện từ năm 23 trước Công nguyên, những Sumotori (võ sĩ Sumo) vốn là những người có nhiệm vụ hành quyết và đe dọa quân địch đầu hàng. Sumo gắn liền với nghi thức thần đạo Sinto. Võ đài Sumo phải được tẩy uế trước cuộc đấu bằng cách tung muối. Những võ sĩ Sumo vỗ tay để kêu gọi sự chứng kiến của các vị thần.
Trận đấu Sumo đầu tiên được tiến hành năm 642. Năm 858, Nhật hoàng Seiwa đã chiến thắng trong những trận đấu Sumo năm đó và ông đã góp công lớn trong việc thúc đẩy sự phát triển của Sumo. Thời vua Edo (1603 - 1868), các cuộc thi đấu Sumo đã được diễn trong các ngôi đền thiêng nhưng vẫn mang nặng tính tôn giáo. Đến thời Minh Trị (1868 - 1912), Sumo mới được coi là môn thể thao dân tộc.
Sumo hiện đại xuất hiện từ năm 1500. Năm 1680, việc tổ chức thi đấu Sumo và phân biệt đẳng cấp trong những Sumotori được hoàn thiện. Những đấu sĩ Sumô càng có trọng lượng lớn càng được tôn trọng, thường bắt đầu từ cân nặng 130 ki lô gam. Họ tăng trọng bằng chế độ ăn đặc biệt với nhiều chất béo gọi là chankonabe kết hợp với những bài tập haragei. Những Sumotori muốn trở thành Sumo phải gia nhập Sumobeya (trường đào tạo Sumo) từ tuổi 15 và theo chế độ tập luyện khắc nghiệt. Hàng năm sẽ có 6 giải đấu Sumo (basho) kéo dài 15 ngày nhằm phân biệt đẳng cấp của các Sumotori. Những võ sĩ Sumo phải luyện sự tĩnh tâm bằng cách ngồi trầm mặc trước bàn thờ Sinto và loại bỏ những tạp niệm.
Thứ bậc của các Sumotori được phân thành 9 hạng. Những thứ hạng cao nhất của Sumo gồm Komusubi, Sekiwake, Ozeki và trên cùng là Yokozuna. Trong thế kỉ XX, Sumo đã trở thành môn thể thao toàn cầu. Năm 1993, giải đấu Grand Sumo Tournament tổ chức ở Honolulu, Hawaii. Những võ sĩ được phong tước hiệu Yokozuna cao quý nhất cũng dần xuất hiện những người nước ngoài.
Trong mỗi trận đấu ở thời hiện đại, những võ sĩ Sumo được phép nhận tiền của người xem nhưng trước khi nhận, họ phải viết chữ tâm lên không trung thể hiện tinh thần thượng võ. Giải thưởng của một giải đấu Sumo là 3 triệu yên. Giá vé xem Sumo cũng rất đắt.
Tuy là môn thể thao đặc biệt nhưng do những quy chế đào tạo quá nghiêm ngặt và kết quả của quá trình tập luyện luôn là một thân hình quá khổ, Sumo đã dần không thu hút được sự tham gia của giới trẻ. Hiện nay chỉ còn 386 võ sĩ chuyên nghiệp và khán giả xem cũng đã Giảm nhiều.
