Những ứng dụng chính của laser là gì?
Hôm nay bạn đã sử dụng laser bao nhiêu lần. Nếu bạn đã nghe đĩa CD, rút tài liệu trên máy in laser và đi mua hàng trong một siêu thị đang trang bị các két có mã vạch, thì ít nhất đó là ba trường hợp. Những đầu đọc CD có chứa các ống lưỡng cực laser, trong đó chùm tia giao thoa với các chỗ nổi của đĩa. Chùm này biến đổi các chỗ lồi và lõm tí hon của đĩa thành thông tin số và được xử lý sau đó. Ở đây laser được sử dụng vì độ tinh vi và tính dẫn hướng của chùm tia cũng như sự gắn bó của nó. Các ống lưỡng cực được sử dụng hiện nay cho những ứng dụng này thường phát xạ trong miền hồng ngoại. Nhưng việc phát hiện ra những ống lưỡng cực phát xạ ở miền xanh (lam) lại là đối tượng của nhiều công trình nghiên cứu. Đó là nhờ có bước sóng ngắn hơn, nên độ phân giải tinh vi hơn và mật độ thông tin có thể tăng lên. Trên thực tế, khi chia đôi bước sóng thì mật độ thông tin trên một diện tích được nhân lên bốn lần.
Công nghiệp cũng sử dụng nhiều laser. Chùm laser dễ tụ tiêu và tập trung một năng lượng lớn vào một diện tích rất nhỏ. Vì vậy có thể hàn kim loại rất có hiệu quả, vì ngoài một năng lượng nào đó đạt được (ví dụ khi tụ tiêu một laser có công suất vài kilô oat vào một vết chỉ rộng 1/10 mm), kim loại tự hóa hơi một cách cục bộ và năng lượng được giữ ở bên trong kim loại. Laser có thể khắc, chọc thủng hoặc cắt rời kim loại, kể cả cắt nhiều chất liệu khác như vải. Nó cũng được dùng để lau sạch bề mặt, nhất là trong lĩnh vữc vi điện tử: các bề mặt được phủ lên một màng nước mỏng, được laser làm bay hơi đột ngột kéo theo các hạt nhiễm bẩn.
Cuối cùng, tính dẫn hướng của laser trên thực tế là một công cụ quý giá để đo khoảng cách và để định hướng máy móc trong các công trình xây dựng. Đường hầm dưới biển Manche (nối Pháp với Anh) được hưởng lợi chủ yếu từ laser để kiểm soát hướng khoan đào. Laser có phẩm chất tốt đến mức người ta có thể đo khoảng cách Trái đất mặt trăng với độ chính xác vài milimet, nhờ một hệ thống gương để trên Mặt trăng trong chuyến bay của con tàu Apollo 11 năm 1969: vì sự phân ly của laser rất ít, nên một chùm tia 10cm trên Trái đất sẽ tới Mặt trăng với chiều rộng chỉ bằng 2 kilomet. Chỉ cần đo thời gian của quãng đường đi và về của một xung lượng laser để suy ra khoảng cách từ đó, vì đã biết tốc độ của ánh sáng. Để chú giải biểu tượng olympic dài dòng được nhanh hơn, tinh tế hơn và chính xác hơn, hiện nay các nhà khoa học đang phát triển loại laser có xung lượng ngày càng ngắn hơn với các vạch mảnh hơn (tức bước sóng nhỏ hơn) và tần số ngày càng chính xác hơn. Mục tiêu chính của họ là cải tiến hình in (litô) laser của các mạch điện tử, phân tích các phản ứng hoá học, hoặc tăng mật độ thông tin được truyền qua các sợi quang.
