TỪ 1-1-1851 ĐẾN 1899:
1-1-1851:
Hồng Tú Toàn tuyên bố thành lập Thái Bình Thiên Quốc và tổ chức lực lượng vũ trang là Thái Bình Quân ở Quảng Tây, Trung Quốc.
4-1851:
Mongkut lên ngôi Vua nước Xiêm, hiệu là RamIV, trị vì trong 17 năm (1851-1868), có xu hướng cải cách, mở cửa tiếp xúc và ký nhiều hiệp ước buôn bán với phương Tây.
10-1852:
Vụ án xử những thành viên của Đồng minh những người cộng sản.
1852-1853:
Cuộc chiến tranh xâm lược lần thứ hai của thực dân Anh vào Myanmari chiếm toàn bộ các tỉnh phía Nam của đất nước này.
2-12-1852:
Louis Bonaparte (Luy Bonapactơ), Tổng thống nền Cộng hòa thứ hai ở Pháp (1848-1852) tuyên bố thành lập Đế chế thứ hai, lên ngôi Hoàng đế, hiệu Napoléon III.
1853-1856:
Chiến tranh Crưm giữa Nga và Anh - Pháp.
18-3-1853:
Ngày sinh Budolf Diesel (Diêđen 1853-1913). Kỹ sư người Đức đã chế tạo ra động cơ đốt trong (động cơ Diésel).
3-1853:
Nghĩa quân Thái Bình Thiên Quốc chiếm Nam Kinh và lấy đó làm kinh đô, gọi là Thiên Kinh.
6-1853:
Perry chỉ huy 4 tàu chiến Mỹ vào Vịnh Edo đưa thư của Tổng thống Mỹ gửi chính quyền Mạc Phủ đòi mở cửa biển Nhật Bản.
31-3-1853:
Hiệp ước Nhật - Mỹ được ký kết: Nhật Bản mở 2 cửa biển Simoda và Hakodaté để tàu Mỹ lấy lương thực, nước ngọt, và đặt lãnh sự ở đó. Tiếp theo, Nhật ký những Hiệp ước tương tự với Anh , Nga , Pháp, Hà Lan.
6-7-1854:
Thành lập Đảng Cộng hòa ở Hoa Kỳ.
6-5-1860:
Ngày sinh R. E.Piri, nhà nghiên cứu địa cực Mỹ, người đầu tiên đến Bắc cực (mất 1920).
1856-1860:
Cuộc chiến tranh thuốc phiện lần thứ hai buộc nhà Thanh phải ký Hiệp ước Thiên Tan (1858) và Hiệp ước Bắc Kinh (1860) Trung Quốc phải mở thêm cửa biển, bồi thường chiến phí, cho phép tự do truyền đạo, nước ngoài được thiết lập sứ quán ở Trung Quốc.
11-5-1857:
Mở đầu cuộc khởi nghĩa nhân dân ở Ấn Độ do binh lính nổi dậy chống thực dân Anh ở gần Thủ đô Đêli lan ra nhiều vùng trong nước. Thường được gọi là khởi nghĩa Xi-pay, thể hiện tinh thần yêu nước, chống xâm lược của nhân dân Ấn Độ. Bị đàn áp dữ dội, chấm dứt vào năm 1859.
8-8-1858:
Hi'ệp ước Mỹ-Nhật được ký kết: Nhật mở 5 hải cảng Yokohama, Nagazaki, Nigata, Kobe, Hacodaté và người nước ngoài được quyền thuê đất ở đó; quan thuế do hai bên thỏa thuận, người Mỹ được quyền trị ngoại về pháp luật, được hưởng tối huệ quốc.
Sau đó, Nhật ký tiếp với Anh, Pháp, Nga, Hà Lan những hiệp ước tương tự.
18-3-1859:
Ngày sinh Alexand Popov (PôpốvS 1859-1 906), kỹ sư Nga, người sáng chế rađiô:
29-4-1859:
Bùng nổ chiến tranh Italia - Áo (4 - 1859 - 3- 1860) nhằm giải phóng các Vương quốc Italia khỏi ách thống trị của áo thống nhất lãnh thổ miền Bắc và miền Trung Italia.
10-1859:
Cuộc khởi nghĩa của lãnh tụ da đen John Brown (Giôn Brao) chống chế độ nô lệ ở Mỹ.
4-1-1860:
Khởi nghĩa bùng nổ ở Palermo, lan sang Đảo Sicilia (Italia).
5-1860:
Garibaldi chỉ huy đội quân ''Một ngàn" gồm những dũng sĩ áo đỏ rời Genova đổ bộ lên Sicilia. Giành được thắng lợi, ông trở thành Vị chấp chính của đảo, thực hiện nhiều biện pháp cải cách dân chủ: chia ruộng đất của quý tộc cho nông dân, bãi bỏ nhiều thứ thuế, khuyến khích tự do buôn bán…
Năm 1960:
Phát minh ra máy làm lạnh.
13-1-1861:
Vua nhà Thanh là Hàm Phong ra chỉ dụ thừa nhận phong trào Dương Vụ, khuyến khích tự lực tự cường làm theo phương Tây để tăng cường quyền lực và phát triển kinh doanh. Phong trào kéo dài từ 1860 đến 1895 nhưng không đạt được kết quả.
19-2-1861:
Nga hoàng Alexandre II phê chuẩn sắc luật giải phóng nông nô, cho phép họ được quyền tự do thân thể, có sở hữu riêng và tự do kinh doanh nhưng phải trả cho chúa đất những khoản tiền chuộc rất lớn nên đa số vẫn không thoát khỏi thân phận nông nô. Có ý nghĩa như một cuộc cải cách tư sản không triệt để, nhằm tránh cuộc cách mạng nổ ra.
4-3-1861:
Abraham Lincoln (A. Lincôn) nhậm chức Tổng thống Hoa Kỳ, tiến hành thắng lợi cuộc chiến tranh chống ly khai, giải phóng nô lệ ở các bang miền Nam (1861-1864). Ngày 14-4-1865 ông bị ám sát.
12-4-1861:
Bùng nổ cuộc nội chiến ở Mỹ giữa 2 miền Bắc - Nam (4-1861 - 4-1865) nhằm xóa bỏ chế độ nô lệ và trừng phạt các bang miền Nam đòi ly khai khỏi Liên bang Hoa Kỳ.
1861:
Thành lập Vương quốc Rumania, giải phóng khỏi ách thống trị của đế quốc Thổ Nhĩ Kỳ.
1-1-1863:
Tổng thống Hoa Kỳ A. Ltncoln tuyên bố giải phóng nô lệ ở các bang thuộc nước Mỹ. Họ được vĩnh viễn tự do.
2-1863:
Tàu chiến Anh và Pháp chiếm Cảng Yokohama ở Nhật làm quân cảng (1863-1875).
5-1863:
Thành lập Liên minh công nhân toàn nước Đức do Ferdinand Lasalle (Fecđinăng Latxan) lãnh đạo.
2-1864 – 10 – 1864:
Liên minh Phổ - Áo tiến hành chiến tranh chống Đan Mạch, giành thắng lợi. Hiệp ước Wien (10-1864) quy định Đan Mạch cắt cho Phổ và Áo hai vùng Holstein (Hônxtanh) và Schleswig (Siêvich).
28-4-1864:
Thành lập Hội chữ thập đỏ Quốc tế theo Công ước Geneva.
28-9-1864:
Thành lập Hội liên hiệp lao động Quốc tế - Quốc tế thứ nhất (1864-1876), hoạt động dưới sự chỉ đạo của K. Marx và F. Engels
18-12-1865:
Quốc hội Hoa Kỳ thông qua Điều bổ sung số 13 vào Hiến pháp, hoàn toàn thủ tiêu chế độ nô lệ trên toàn lãnh thổ nước Mỹ.
1866:
Xuất hiện tổ chức phân biệt chủng tộc 3K (Ku Klux Klan) ở Hoa Kỳ.
2-1866 – 10-1866:
Chiến tranh Áo - Phổ buộc Áo phải rút khỏi Liên bang Đức, thừa nhận Phổ đứng đầu tổ chức mới là Liên bang Bắc Đức (1867).
12-1866:
Mutsuhito (1852-1912) lên ngôi Thiên Hoàng, hiệu Meeiji Tenno (Minh Trị) mở ra thời đại Duy Tân ở Nhật Bản.
17-4-1867:
Thông qua Hiến pháp của Liên bang Bắc Đức gồm 1.8 Quốc gia Bắc Đức và ở thành phố tự do Hamburg, Bremen, Liubeck (Hambua, Brêmen, Liubêch). Một bước quan trọng tiến đến thống nhất nước Đức.
9-1867:
Các công Quốc theo phái Đảo Mạc (chống Mạc Phủ) tập trung binh lực theo lệnh Thiên Hoàng đi trừng phạt Mạc Phủ, tuyên bố Vương chính phục cổ (phục hồi quyền lực Thiên Hoàng), xóa bỏ chế độ Mạc Phủ.
2-1867:
Đế quốc áo đổi thành Đế quốc Áo - Hung
1867:
Cuộc tiến quân của Garibaldi vào Roma.
1867:
Cuộc cải cách Nghị viện lần thứ hai ở Anh.
1867:
Phát minh ra bê tông cốt thép.
3-1-1868:
Quân Mạc phủ bị quân của Thiên Hoàng đánh tan ở Kyoto, người cầm đầu Mạc Phủ là Yoshirobu bị bắt, chính quyền Tokugawa bị lật đổ,kết thúc 265 năm thống trị của dòng họ Tokugawa (1603-1 868).
1868:
Chulalonglorn lên ngôi Vua nước Xiêm, hiệu là Rama V trị vì 1868-1910 thực hiện thành công công cuộc duy tân đất nước, bãi bỏ hoàn toàn chế độ nô lệ, tăng nhanh xuất khẩu gạo và gỗ, khuyến khích công thương nghiệp, cải cách bộ máy hành chính và quân đội, thiết lập quan hệ ngoại giao với nhiều nước Âu Mỹ.
3-1868:
Nhật Hoàng Meiji (Minh Trị) công bố Năm lời thề và Chính thể thư là những văn bản có tính chất cương lĩnh của công cuộc duy tân ở Nhật Bản.
18-7-1868:
Quốc hội Hoa Kỳ thông qua Điều bổ sung số 14 vào Hiến pháp cho phép người da đen được làm công dân ở bang họ cư trú và được hưởng mọi quyền như những người dân Mỹ. Nhưng tình trạng phân biệt chủng tộc vẫn tước đoạt nhiều quyền lợi của người da đen ở Mỹ.
1869:
Zenobe Gramme (Dênốv gram 1826-1901) nhà điện học người Bỉ chế tạo máy phát điện một chiều (dynamo) mang tên ông. Năm 1871 ông phát minh ra động cơ điện.
1869:
D. L. Mendeleev (1834-1907) nhà hoá học Nga phát minh Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học mang tên ông.
7-8-1869:
Thành lập Đảng công nhân xã hội dân chủ Đức, dưới sự lãnh đạo của A.Bebel (Bêben) và Wilhelm Liebneckt (Vinhem Liêpnêch)
17-11-1869:
Khai thông Kênh đào Suez (Xuyê) trên lãnh thổ Ai Cập nối liền Địa Trung Hải với Hồng Hải dài 161km.
30-3-1870:
Quốc hội Hoa Kỳ thông qua Điều bổ sung số 15 quy định quyền tuyển cử phổ thông của các công dân Mỹ không phân biệt vì lý do chủng tộc, màu da hoặc vì trước đây người đó là nô lệ. Tuy vậy, nhiều bang đưa ra điều kiện về tài sản và trình độ văn hóa để tước quyền bầu cử của người da đen và dân nghèo.
22-4-1870:
Ngày sinh V. I. Lénine, lãnh tụ giai cấp vô sản Nga và phong trào công nhân Quốc tế, nhà lãnh đạo cuộc cách mạng Tháng Mười Nga 1917, đứng đầu Đảng Cộng sản và Nhà nước Xô Viết, sáng lập Liên bang Xô viết. Mất năm 1924.
2-9-1870:
Hoàng đế Pháp Napoléon III bị quân Đức vây hãm ở Sédan (Xê đăng) buộc phải đầu hàng.
4-9-1870:
Cách mạng ở Paris chấm dứt Đế chế thứ II, thành lập Chính phủ vệ quốc (9-1870 - 1-1871) do Trochu (Trôsuy) đứng đầu, thiết lập nền Cộng hòa thứ ba (1870-1940).
18-1-1871:
Lễ thành lập Đế chế Đức tại cung Điện Versailles (Pháp) Vua Phổ Wilhelm I lên ngôi Hoàng đế nước Đức thống nhất gồm 22 bang và ba thành phố tự do.
1-1871:
Otto von Schonhaussen Bismarck (O. Bitxmac 1815-1898) giữ chức Thủ tướng nước Đức, vốn là Thủ tướng kiêm Bộ trưởng ngoại giao Vương quốc Phổ, người lãnh đạo cuộc đấu tranh thống nhất nước Đức.
28-1-1871:
Ký hiệp ước đình chiến Pháp – Đức. Nước Pháp phải bồi thường 5 tỷ Franc và cắt nhượng cho Đức hai tỉnh Alsace và Lorrainne (Andat, Lôren).
17-2-1871:
A. Thiers (Chi-e 1797-1877) nhậm chức Tổng thống Chính phủ Cộng hòa Pháp (1871- 1873).
7-3-1876:
Alexandr Goalam Bell(Ben 1877-1922 nhà vật lý học Mỹ phát minh ra máy điện thoại đơn giản truyền tiếng nói đi xa.
18-3-1871:
Cách mạng ở Paris do ủy ban Trung ương Vệ quốc quân lãnh đạo, Chính phủ bỏ chạy về Versailles.
26-3-1871:
Nhân dân Paris tiến hành cuộc bầu cử phổ thông đầu tiên để bầu ủy viên của Hội đồng công xã, cơ quan lãnh đạo cuộc cách mạng.
28-3-1871:
Thành tập Hội đồng công xã Paris. Đây là Nhà nước đầu tiên của giai cấp vô sản
2-4-1871:
Công xã Paris tổ chức chiến đấu chống sự phản công của Chính phủ Versailles, bảo vệ Thành phố cách mạng. (4-1871-5-1871).
28-5-1871:
Công xã Paris bị tiêu diệt sau 72 ngày chiến đấu ngoan cường chống quân đội của Chính phủ Versailles.
5-1871:
Hội nghị Gotha (Đức) thành lập Đảng công nhân xã hội chủ nghĩa Đức trên cơ sở hợp nhất Liên minh công nhân toàn Đức (Lassal) và Đảng công nhân xã hội dân chủ Đức (Bebel - Liebneck).
1871:
Quốc hội Đức thông qua Luật đặc biệt do Thủ tướng Bismarck khởi xướng nhằm đặt phong trào công nhân ra ngoài vòng pháp luật, khủng bố công nhân và các lực lượng dân chủ tiến bộ.
1873:
Phát minh ra máy chữ.
1-1-1874:
Nữ hoàng Anh Victoria làm lễ đăng quang Nữ hoàng Ấn Độ đánh dấu việc hoàn thành công cuộc chinh phục Ấn Độ thành thuộc địa của đế quốc Anh.
1875:
Hiệp ước Yên Đài (Trung - Anh) cho phép người Anh hoạt động ở Vân Nam, Tứ Xuyên, Tây Tạng, Cam Túc, Thanh Hải; được vào buôn bán ở hải cảng vùng Đông Bắc Trung Quốc...
3-1-1876:
Ngày sinh Vithelm Pick (1876-1960), nhà hoạt động của phong trào cộng sản Đức và Thế giới, Chủ tịch đầu tiên nước Cộng hòa dân chủ Đức.
1876:
Quốc tế thứ nhất họp ở Philadelphia (Mỹ) tuyên bố giải tán, kết thúc 12 năm hoạt động (1864-1876) trong phong trào công nhân Thế giới.
1879:
Thomas Edison (Eđixơn 1847-1931 ) nhà điện học Mỹ phát minh bóng đèn điện.
1879:
Nhà Bác học Pháp Louis Pasteur (Luy Paxtơ 1822-1895) khám phá những nguyên lý về vắcxin.
25-10-1881:
Ngày sinh Pablo Picasso (Picaso 1881- 1973),họa sĩ và nhà điêu khắc Tây Ban Nha. Các tác phẩm của ông đánh dấu tiến trình phát triển của ngành hội họa hiện đại: thời kỳ Xanh (1901-1904), thời kỳ Hồng (1905-1907), siêu hiện thực (1926- 1936), ấn tượng (1937)... Picasso có ảnh hưởng lớn đối với những hoạt động nghệ thuật ngày nay.
1882:
Thành lập Đồng minh ba nước Đức - Áo Hung - Italia nhằm chống lại Nga và Pháp.
18-6-1882:
Ngày sinh George Dimitrov (Đimitrôv 1882-1949) nhà hoạt động nổi tiếng trong phong trào cộng sản Quốc tế, Chủ tịch đầu tiên của Nhà nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Bungaria.
14-2-1883:
Karl Marx, lãnh tụ của giai cấp vô sản Quốc tế, nhà tư tưởng của học thuyết chủ nghĩa xã hội khoa học từ trần tại London (Anh).
1884:
T.Edison Xây dựng nhà máy điện đầu tiên ở New York cung cấp năng lượng để thắp sáng 10164 bóng đèn.
24-4-1884:
Thủ tưởng Bismarck tuyên bố thành lập thuộc địa Tây Nam Phi thuộc Đức (nay tà Namibia).
11-5-1884:
Hiệp ước Thiên Tân (Trung - Pháp): Nhà Thanh thừa nhận việc Pháp chiếm đóng và cai trị Việt Nam.
17-6-1884:
Hiệp ước Pháp - Campuchia chính thức đặt ách thống trị của thực dân Pháp lên đất nước Campuchia.
Năm 1885:
Thí nghiệm thành công chiếc ô tô đầu tiên.
2-1885:
Thủ tướng Bismarck tuyên bố thành lập thuộc địa Đông Phi thuộc Đức.
6-1885:
Hiệp ước Thiên Tân (Trung - Pháp) thừa nhận Pháp đô hộ Việt Nam, Pháp được buôn bán ở Vân Nam.
28-12-1885:
Đại hội thành lập Đảng Quốc dân đại hội Ấn Độ (Quốc Đại) ở Bom Bay, một bước ngoặt trong phong trào giải phóng dân tộc ở Ấn Độ. Đảng Quốc Đại trở thành chính Đảng lãnh đạo cuộc đấu tranh giành độc lập và xây dựng đất nước Ấn Độ.
1885-1886:
Cuộc khởi nghĩa chống Pháp ở Kampot do một số quan lại yêu nước ở Campuchia tiến hành.
2-1886:
Thực dân Anh hoàn thành việc xâm lược Miến Điện do một Tổng đốc người Anh cai trị, và đặt dưới quyền của Phó vương Anh ở Ấn Độ.
1886:
Thực dân Anh hợp nhất các tiểu quốc đã chinh phục trên Bán đảo Malacca thành Liên bang Mã Lai gồm Perak, Selangor, Sembilan, Pahang do một Công sứ Anh cai trị.
1-5-1886:
Công nhân Chicago (Mỹ) tiến hành bãi công đòi thực hiện chế độ ngày làm việc 8 giờ với khẩu hiệu: Hãy thực hiện 8 giờ làm việc, 8 giờ nghỉ ngơi, 8 giờ học tập! Công nhân cả nước Mỹ hưởng ứng cuộc đấu tranh này Quốc tế thứ hai lấy ngày 1-5 được coi là ngày Quốc tế lao động.
2-1889:
Công bố Hiến pháp Nhật Bản, xác định chế độ quân chủ lập hiến. Thiên Hoàng có quyền hạn rất lớn. Quốc hội gồm hai Viện, nhấn mạnh nghĩa vụ của thần dân đối với Thiên Hoàng và Tổ quốc.
14-7-1889:
Đại thành lập Quốc tế thứ hai ở Paris.
7-1889:
Xây dựng Tháp Eiffel ở Paris mang tên tác giả là công trình sư Gustave Eiffel (G.Epfen), cao 300m, Thắng cảnh nổi tiếng của nước Pháp.
3-1890:
O.Bismarck rời khỏi chức Thủ tướng nước Đức, đồng thời, Luật đặc biệt được bãi bỏ.
1891:
Phong trào đấu tranh chống Pháp ở Campuchia do Hoàng thân Sivotha lãnh đạo.
1893:
Patric Laval (Patơric Lavan) Giáo sư trưởng Đại học Stockholm (Xtôckhôm - Thụy Điển hoàn thành máy tuyabin hơi nước đầu tiên có công suất 5 mã lực (sức ngựa). Năm 1900, ông chế tạo tuyabin hơi nước có công suất 30 mã lực (tương đương 280 kilôoát).
3-10-1893:
Hiệp ước Pháp – Xiêm quy định Chính phủ Xiêm từ bỏ mọi quyền lực đối với lãnh thổ Lào ở bờ Tây Sông Mê Kông và các đảo trên sông. Từ đó, Pháp chính thức đặt nền thống trị ở Lào.
1894:
Thành lập Tổ chức Liên Germain (Giécmanh), nhằm gieo rắc tư tưởng dân tộc hẹp hòi, đề cao thành siêu việt của nòi giống Đức, kích động tinh thần xâm lược và bành trướng để giành địa vị bá chủ Thế giới.
1-8-1894:
Bùng nổ chiến tranh Trung - Nhật (8-1894 - 5-1895).
1895:
Hai anh em người Pháp Lumière (Luymie) thực hiện thành công buổi chiếu phim đầu tiên, mở đầu nền điện ảnh Quốc tế.
17-5-1895:
Hòa ước Simonoseki Trung - Nhật, Trung Quốc thừa nhận thế lực của Nhật ở Triều Tiên , cắt nhượng cho Nhật Đài Loan, Bành Hồ và bồi thường chiến phí.
5-8-1895:
F.Engels, lãnh tụ của phong trào cộng sản và công nhân Quốc tế, người đồng chí và người bạn của K.Marxt từ trần (1820 -1895).
23-1-1896:
Nhà bác học Đức wrontgel (Rơnghen 1845-1923) trình bày kết quat phát hiện tia X. Năm 1901 ông nhận giải thưởng Nobel.
1-3-1896:
Nhà bác học Pháp Henri Becquerel (Hăngri Beccơren 1852-1908) phát hiện ra tính phóng xạ có Urani. Được giải thưởng Nobel năm 1903. Cha là Edmon Becquerel (1802-1891) phát minh ra phép ghi quang phổ và ông nội là Antoine Becquerel (1788-1878) tác giả nhiều công trình về pin, điện hóa và điện tín.
15-1-1896:
Hiệp ước London Anh - Pháp về vấn đề Xiêm, phân chia khu vực ảnh hưởng, vùng phía Tây Sông Chao Phraya thuộc ảnh hưởng của Anh. Vùng phía Đông thuộc Pháp, Xiêm được tự chủ vùng thung lũng của dòng sông.
24-3-1896:
Alexandre Popov (Pôpốv) dùng vô tuyến điện truyền đi xa 250 m dòng chữ ''Heinrich Hertz”.
3.1898:
Đại hội lần thứ nhất Đảng công nhân xã hội Dân chủ Nga. Tuyên bố thành lập nhưng chưa đề ra chính cương và điều lệ.
28-4-1898:
Chính phủ Hoa Kỳ tuyên chiến với Tây Ban Nha nhằm giành lấy những thuộc địa của Tây Ban Nha ở Mỹ Latinh và Thái Bình Dương. Sau 4 tháng, ngày 10-12-1898, chiến tranh kết thúc, Mỹ giành phần thắng. Đây được coi như sự kiện mở đầu những cuộc chiến tranh đế quốc chủ nghĩa giành giật thuộc địa.
11-6-1898:
Vua Quang Tự (Trung Quốc) hạ chiếu ban hành một số cải cách do Khang Hữu Vy và Lương Khải Siêu đề xưởng: Cải cách năm Mậu Tuất. Bị phái thủ cựu do Thái Hậu Từ Hy chống lại.
21-9-1898:
Thái Hậu Từ Hy ra lệnh bắt giữ Vua Quang Tự. Kết thúc 103 ngày cải cách: Bách nhật duy tân.
10-12-1898:
Hiệp định Pan về cuộc chiến tranh Mỹ - Tây Ban Nha quy định Hoa Kỳ được quyền làm chủ đối với Cua, Puerto Rico, Guam, Philippines và được bồi thường 20 triệu đô la. Từ đây, Tây Ban Nha hoàn toàn bị đẩy ra khỏi những thuộc địa ở Châu Mỹ Latinh và Thái Bình Dương.
1898:
Nổi lên phong trào khởi nghĩa nông dân Nghĩa Hòa Đoàn (1898-1 900), lan rộng từ Sơn Đông Trực Lệ, Sơn Tây đến Bắc Kinh. Các nước đế quốc câu kết với Mãn Thanh đàn áp phong trào.
1898-1902:
Nhà bác học Pháp Pierre Curie (Pin Quyri 1859- 1906) cùng vợ là Marie Sklodowska (1867-1934) đã phát hiện radium, hai lần được giải Nobel vào năm 1903 và 1911.
1899:
Xuất bản cuốn Những tiền đề của CNXH và những nhiệm vụ của Đảng xã hội dân chủ Đức của (Bernstaine - Becxtainơ), trình bày những luận điểm chính về chủ nghĩa xét lại, 1899.
Ngoại trưởng Mỹ John Hay kêu gọi thực hiện chính sách mở cửa ở Trung Quốc, theo đó các nước đế quốc bảo đảm sự bình đẳng về quyền lợi và tự do thương mại cho công dân các nước trong những khu vực ảnh hưởng của họ ở Trung Quốc. Nhờ vậy, Mỹ có thể len chân vào thị trường rộng lớn đã bị các đế quốc xâu xé ở Trung Quốc.
1899:
Phát minh ra tàu ngầm.
