Thâm Quyến – sự phát triển hiện đại
Một ví dụ điển hình về các thay đổi nhanh chóng mà các cải cách của Đặng Tiểu Bình mang lại (xem phần trên) là thành phố Thâm Quyến. Thâm Quyến là đặc khu kính tế đầu tiên ở Trung Quốc, được phát triển từ một làng trong châu thổ Châu Giang năm 1980 thành một thành phố sống động và có GDP bình quân đầu người cao nhất ở Trung Quốc năm 2001. Năm 1980, đa số dân cư trong khu vực châu thổ là nông dân, còn khu công nghiệp ngày nay chỉ là một vùng đất chưa được phát triển. Các nguồn cung cấp điện và nước, hệ thống xả nước thải, nhà cửa cho người lao động, các cơ sở hạ tầng đường xá và cầu cảng còn phải được xây dựng.
Thâm Quyến là một đặc khu kinh tế tiềm năng. Địa điểm liền kề với Hồng Kông đã tạo ra cho Thâm Quyến một ưu thế lớn so với các khu vực khác: Hồng Kông là một trung tâm sản xuất quan trọng và nó cần nhiều không gian hơn. Khi các doanh nghiệp Hồng Kông chuyển sản xuất sang Thâm Quyến thì các doanh nghiệp này cũng mang theo các kỹ năng quản lý và đầu tư nhiều tiền vào khu vực. Đổi lại, họ kiếm được nhân công rẻ hơn, không phải đóng thuế trong 3 năm đầu, đóng thuế hải quan thấp hơn và trẻ tiền thuê đất thấp hơn.
Những ngành công nghiệp đầu tiên phát triển ở khu vực này là các ngành công nghiệp nhẹ vốn đòi hỏi nhiều sức lao động những ít kỹ năng lao động, các loại đồ chơi bằng chất dẻo tổng hợp và quần áo rẻ tiền là những sản phẩm điển hình. Nhân công đổ xô đến; và họ không chỉ đến từ vùng nông thôn xung quanh mà còn đến cả từ những vùng cách xa hàng trăm km, như tỉnh Tứ Xuyên, nơi có nhiều lao động nông thôn không có công ăn việc làm. Đa số những người di cư đến Thâm Quyến là lớp người trẻ tuổi, những người bị hấp dẫn bởi tiền lương trong nhà máy được trả cao hơn ba lần so với tiền lương ở nông thôn.
Đến năm 1995, Thâm Quyến bắt đầu sản xuất hàng công nghệ cao và ngày nay thành phố là trung tâm hàng đầu của Trung Quốc về các sản phẩm này. Rất có thể là máy tính của bạn và phần mềm của nó được sản xuất tại đây – 1500 xí nghiệp sản xuất 40 triệu máy tính hàng năm. Các đô thị nhỏ xung quanh cũng tham gia vào ngành này. Ví dụ, trong vòng 60 phút đi khỏi Thâm Quyến, công ty Fuji Xerox có thể kiếm được 95% linh kiện mà công ty cần. Khu vực công nghệ cao sản xuất 47% sản phẩm công nghiệp của đất nước.
Đáng ngạc nhiên là 15% hàng xuất khẩu của Trung Quốc lục địa là của Thâm Quyến. Hiện tại, có 27.000 xí nghiệp đầu tư nước ngoài ở thành phố. Đó là những cơ sở của các công ty nước ngoài như IBM, Compaq, Samsung và các công ty khổng lồ của Trung Quốc là Legend và Kingdee. Không có gì ngạc nhiên khi Thâm Quyến là đặc khu kinh tế lớn nhất ở Trưng Quốc. Thâm Quyến tiếp tục nắm vai trò dẫn đầu ở khu vực công nghệ cao và nổi tiếng về nghiên cứu và phát triển, nền kinh tế của nó vẫn tiếp tục đi lên. Ví dụ, khu vực dịch vụ phát triển nhanh.
Dân số Thâm Quyến cũng tăng từ dưới 25.000 người năm 1980 lên 7 triệu người năm 2003. Hiện nay, Thâm Quyến là thành phố quan trọng nhất ở châu thổ Châu Giang, mà châu thổ này đã trở thành một trong những khu vực sản xuất cơ bản nhất của Trung Quốc. Châu thổ Châu Giang chiếm gần 7% tổng sản phẩm quốc nội, trong khi dân số chỉ chiếm dưới 3% dân số Trung Quốc.
