ĐỀN ĐÀI Ở ARLES
Arles là một thành phố rất cổ hình thành từ một thương cục hải ngoại do người Hy Lạp lập nên. Đến thời Hoàng đế Caius Julius Caesar (La Mã năm 46 Tr.CN) nó trở thành một trung tâm quan trọng của xứ La Mã. Từ Thế kỷ IV nó có vai trò lớn về tôn giáo và là nơi có nhiều tôn giáo nghị hội mà quan trọng nhất là cuộc họp lên án đa thuyết đối với Cơ đốc giáo.
Arles lại liên tiếp bị những người Vyđigốt rồi Saradanh xâm chiếm và đến năm 879 là Kinh đô của Vương quốc Arles. Sang Thế kỷ XII - XIII nó thuộc Vương triều các Bá tước Cađalăng, Arles có quyền tự trị khá rộng lớn kéo dài đến năm 1251. Đó là thời gian nó cũng như những thành phố khác của Provence thuộc sự thống trị của dòng họ Aijon.
Arles còn giữ được nhiều đền đài cổ kính giá trị. Nhà thờ Thánh Prôphime rất cổ (Thế kỷ XI) với cửa kính là tác phẩm của Thế kỷ XII theo trường phái La Mã Provence, hành lang nổi tiếng Thế kỷ XII – XIV với các đầu cột chạm trổ kiểu La Mã rất giá trị.
Nhà thờ cổ Thánh Annơ có cả một bảo tàng. Thị sảnh Thế kỷ XVII do Mansa vẽ kiểu. Đáng kể nữa là di tích thành cổ La Mã, nhà hát cổ Thế kỷ thứ I (đã bị phá hủy), mộ địa thời kỳ La Mã, cuối thời Trung cổ là một trong những khu mộ phần phương Tây nổi tiếng nhất. Đấu trường Thế kỷ XI, xây hình tròn, có bậc ngồi từ cao xuống thấp, xung quanh có những công trình xây khá đồ sộ.
HOÀNG GIANG
