CHÚNG TA CÒN CÓ THỂ PHÁT HIỆN RA NGUYÊN TỐ
MỚI TRÊN THẾ GIỚI KHÔNG?
Vạn vật trên thế giới đều do các nguyên tố cấu tạo nên. Các nguyên tố đã biết ngày nay đã là 109, vậy trên thế giới còn có thể phát hiện ra nguyên tố mới nữa hay không?
Lịch sử phát hiện các nguyên tố tương đối gập ghềnh và lâu dài. Năm 1869, khi nhà hóa học người Nga - Mendeleev viết bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học, người ta phát hiện tổng cộng mới có 63 nguyên tố.
Thời cận đại, cùng với sự xuất hiện của kỹ thuật phân tích quang phổ, đã dấy lên một phong trào tìm kiếm các nguyên tố mới. Nước biển, nước sông, các loại quặng đá, đất đai ở mọi nơi trên. thế giới đều bị đặt dưới máy phân tích quang phổ để phân tích, những nguyên tố mới liên tiếp được phát hiện như nấm mọc sau cơn mưa vậy. Đến trước thập niên 40 của thế kỷ 20, trên bảng tuần hoàn các nguyên tố đã xuất hiện 92 loại nguyên tố, ngoài 4 ''chỗ'' là số 43, 61, 85, 87 vẫn còn trống ra thì bảng chu kỳ đã xếp chật chỗ rồi. Thế là có người nghĩ rằng có lẽ nguyên tố thứ 92-Urani đã là loại nguyên tố cuối cùng.
Chính lúc các nhà hóa học đang tìm kiếm khắp nơi và cảm thấy đã đến điểm cuối rồi thì các nhà vật lý học lại liên tiếp tìm ra nhiều loại nguyên tố mới ở trong phòng thí nghiệm. Năm 1937, họ đã tạo ra nguyên tố số 43 - Ternexi; năm 1939, tìm ra nguyên tố số 87 - Franxi; năm 1940 lại tìm ra nguyên tố số 85 - Astatin. Sau khi phát hiện ra Astatin suất một thời gian dài sau đó nguyên tố số 61 vẫn chẳng thấy tăm hơi đâu cả. Mãi đến năm 1945, mọi người mới phát hiện ra nguyên tố này trong các sản phẩm vụn nứt hạt nhân Urani và đặt tên là Prometi Và thế là, bốn chỗ trống đã được lấp kín, hơn nữa chính vào năm 1940, lại tìm ra nguyên tố số 93 - Neptuni và nguyên tố số 94 Plutoni, sau này, cứ cách vài năm là lại có vài nguyên tố được chế tạo ra ở phòng thí nghiệm. Trong 10 năm từ 1944 - 1954, con người tổng cộng đã chế tạo ra 6 loại nguyên tố từ số 95 đến số 100, chúng là Amerixi, Curium, Beccơli, Califo, Enxtêni, Phecmi. Năm l955, đã xuất hiện nguyên tố số 101 Mendelevi, năm 1961 xuất hiện nguyên tố số 103 - Lao rơn, năm 1964, Liên Xô cũ là bước đầu tiên tổng hợp ra nguyên tố thứ 104 - (Ung), năm 1970 đã xuất hiện nguyên tố số 105 (Unp), nguyên tố số 106 (Unh) phát hiện vào năm 1974, năm 1976 lại tổng hợp ra nguyên tố số 107 (Uns); sau đó trên danh sách các nguyên tố lại tăng thêm nguyên tố thứ 108 (Uno) và nguyên tố thứ 109 (Une). Trong những năm gần đây, lại có thông tin về việc bước đầu phát hiện ra nguyên tố thứ 110 và nguyên tố thứ 111 trong phòng thí nghiệm...
Vậy danh sách nguyên tố này cuối cùng thì có hết hay không? Có thể có nguyên tố mới xuất hiện nữa hay không? Thực ra, nguyên tố số 93 và những nguyên tố sau đó đều là những nguyên tố nhân tạo mang tính phóng xạ. Những nguyên tố phóng xạ có một tính rất lạ, đó chính là dễ thay đổi. Trong quá trình lưu giữ các nguyên tố này vừa liên tục phóng ra các tia phóng xạ vừa biến thành nguyên tố khác. Sự thay đổi này có loại nhanh, có loại chậm. Các nhà hóa học liền dùng chu kỳ bán rã để đánh giá chúng. Chu kỳ bán rã là gì?
Bán rã chính là thời gian để nguyên tố mang tính phóng xạ biến thành chất khác. Con người đã phát hiện ra một quy luật, số thứ tự của nguyên tố càng lộn thì chu kỳ bán rã của chúng càng ngắn. Ví dụ chu kỳ bán rã của nguyên tố số 93 có 470 năm, nguyên tố số 99 chỉ có 19,3 ngày, nguyên tố số 100 chỉ có 15 tiếng đồng hồ, nguyên tố số 101 chỉ có khoảng 30 phút, còn nguyên tố số 103 chỉ có khoảng 8 giây, chu kỳ bán rã của nguyên tố thứ 107 chưa đầy 1mm giây(1 giây = 1000 mét giây), còn chu ky bán rã của nguyên tố thứ 110 dự kiến chỉ có khoảng 1/10 tỷ giây. Cho nên muốn phát hiện những nguyên tố mới có chu kỳ bán rã càng ngắn thì tất nhiên sẽ càng khó khăn hơn.
Có điều trong những năm gần đây đã xuất hiện một loại lý luận mới, theo lý luận này, trong số các nguyên tố siêu nặng chưa phát hiện ra, sẽ tồn tại một số nguyên tố ổn định, cô lập, ví dụ như các nguyên tố số 114, 126, 164 chính là những nguyên tố ổn định như vậy. Tuy nhiên, lý luận này cuối cùng có đúng hay không còn phải chờ thực tiễn chứng minh.
