HỘI NGHỊ PARIS VÀ HÒA ƯỚC VERSAILLES
Thủ đô paris của nước Pháp có tòa cung điện Versailles nổi tiếng thế giới. Năm l919, năm kết thúc cuộc Đại chiến thế giới lần thứ nhất, tại cung điện này, các nước chiến thắng đã triệu tập một cuộc hội nghị ký kết hòa ước với nước Đức bại trận, và trong cuộc hội nghị đó đã diễn ra những màn kịch xấu xa của một vài “cường quốc chiến thắng” về việc phân chia ''chiến lợi phẩm''.
Tham gia hội nghị có hơn một nghìn người, đại biểu cho ba mươi hai quốc gia và khu vực, nhưng toàn bộ hội nghị chỉ thao túng trong tay ba “ông trùm'' đó là Thủ tướng Anh Zloyd George, Thủ tướng Pháp Clémenceau và Tổng thống Mỹ Wilson. Họ thường xuyên có những cuộc gặp gỡ, tiến hành những cuộc bàn bạc bí mật tự ý quyết định mọi chuyện. Hội nghị tuy lấy “Mười bốn điểm nguyên tắc” của Wilson làm cơ sở, song mấy nước lớn nước nào cũng có tính toán riêng, tranh cãi liên miên, khiến hội nghị cứ phải kéo dài mãi. Bắt đầu từ tháng 1 kéo dài đến tháng 6, sau một cuộc mặc cả suốt hơn năm tháng trời, các nước lớn tạm thời đạt được một thỏa hiệp đã ký kết “hòa ước với Đức” hay còn gọi là “hòa ước Versail1es”.
Hội nghị Paris thực chất là một cuộc cướp đoạt đối với nước Đức bại trận. Hòa ước Versailles qui định những điều khoản hết sức nghiệt ngã. Nước Đức phải cắt một phần lãnh thổ cho các nước Pháp, Đan Mạch, Bỉ... tổng cộng mất l/8 lãnh thổ trước đây, l/10 số dân vốn có. Nước Đức còn phải bồi thường chiến tranh trước ngày 1 tháng 5 năm 1921 phải giao nộp trước 20 tỷ Mác vàng, việc này quả là một gánh quá nặng cho nhân dân Đức. Ngoài ra, Hòa ước còn tiến hành việc hạn chế đối với quân bị của Đức, Theo Hòa ước, nước Đức phải từ bỏ các thuộc địa trước đây, và các thổ địa này sẽ do các nước chiến thắng phân chia lại.
Căn cứ vào đề nghị của Tổng thống Wilson, hội nghị Paris thông qua ''Minh ước liên minh quốc tế”, được coi như là một bộ phận của Hòa ước, quyết định thành lập Liên minh quốc tế để bảo vệ “hòa bình thế giới”.
Hội nghị Paris danh nghĩa là một hội nghị hòa bình, nhưng thực ra là một hội nghị chia của ăn cướp được, nó làm tăng thêm mâu thuẫn giữa các nước chiến thắng với các nước chiến bại, giữa các nước đế quốc với các nước thuộc địa, giữa các nước chiến thắng do chuyện ăn chia không công bằng đã gieo mầm cho mối họa lớn sau này – cuộc đại chiến thế giới lần thứ hai.
