HỘI NGHỊ WASHINGTON
Đây là một cuộc hội nghị của các nước đế quốc nhằm mục đích phân chia lại thuộc địa ở Viễn Đông và Thái Bình Dương, được triệu tập sau khi Đại chiến thế giới lần thứ nhất kết thúc.
Sau đại chiến thế giới lần thứ nhất, Viễn Đông và Thái Bình Dương là khu vực các nước đế quốc tranh chấp nhau kịch liệt. Viễn Đông, nói chung chỉ những vùng phía đông châu Á giáp Thái Bình Dương như Trung Quốc, Triều Tiên... Trong đại chiến thế giới lần thứ nhất châu Âu chìm trong cửa chiến tranh, các nước Anh, Mỹ không có điều kiện nhòm ngó đến Viễn Đông, Nhật Bản thừa cơ ráo riết bành trướng thế lực ở khu vực này và đã giành được ưu thế ở Trung Quốc. Sau chiến tranh, Anh Mỹ quay trở 1ại châu Á, đối đầu với Nhật. Gay gắt nhất là mâu thuẫn Nhật - Mỹ, tập trung trên hai phương diện: giành giật Trung Quốc và trang bị quân sự hải quân, đã có lúc tưởng như chiến tranh có thể bùng nổ ngay. Do liệt cường chưa có sự chuẩn bí tốt cho chiến tranh, cuộc giao đấu buộc phải chuyển lên trên bàn đám phán.
Từ tháng 11 năm l921 đến tháng 2 năm 1922, 9 nước gồm Mỹ, Anh, Pháp, Italia, Nhật, Bồ Đào Nha, Bỉ, Hà Lan và Trung Quốc đã triệu tập một hội nghị quốc tế ở Washington (thủ đô nước Mỹ) để thảo luận vấn đề khu vực Viễn Đông - Thái Bình Dương. Nội dung thảo luận chủ yếu là vấn đề Trung Quốc, cho nên Trung Quốc cũng được mời tham gia, chứ kỳ thực trong hội nghị Trung Quốc chẳng qua cũng chỉ là đối tượng xâu xé của các liệt cường. Hội nghị đã ký kết được 3 điều ước. ''Điều ước bốn nước'' qui định bốn nước Mỹ, Nhật, Anh, Pháp cùng “tôn trọng'' ách thống trị thuộc địa ở khu vực Thái Bình Dương, phế bỏ liên mình Anh - Nhật, khiến Nhật rơi vào thế cô lập; ''Điếu ước hải quân năm nước'' qui định tỷ lệ chiến hạm chủ lực của quân các nước Mỹ, Anh, Nhật (tính theo đơn vị tấn) 1à 5: 5: 3, đã hạn chế thực lực của hải quân Nhật; ''Công ước chín nước bày tỏ sự ''tôn trọng nền độc lập và lãnh thổ toàn vẹn của Trung Quốc” thực tế là nhằm đánh vào dã tâm độc chiếm Trung Quốc của Nhật, thay vào đó là sự chi phối của mấy nước đế quốc.
Hội nghị Washington chẳng qua chỉ là một cuộc chia phần giữa mấy nước lớn đối với khu vực Viễn Đông Thái Bình Dương, đặc biệt là đối với Trung Quốc, có lợi cho nước Mỹ. Nó là sự bổ sung cho Hòa ước Versailles, nó không thể làm tiêu tan được mâu thuẫn giữa Nhật - Mỹ, ngược lại làm sâu sắc thêm những nguyên nhân khiến chiến tranh giữa hai nước tất yếu phải bùng nổ.
