HALLEY NGƯỜI ĐẦU TIÊN DỰ ĐOÁN VỀ SAO CHỔI
Vào tháng 12 năm 1758 các đài Thiên văn ở châu Âu rộn rịp hẳn lên, các tầng lớp thị dân cũng sôi nổi tranh luận. Đó là do 16 năm trước giáo sư Hal1ey (1656 - 1742) quá cố đã tiên đoán là vào năm 1758 người ta sẽ có thể quan sát thấy một sao chổi. Vào thời gian trước đó, sao chổi còn xem là một hiện tượng thần bí, thậm chí người ta gắn sao chổi với các tai hoạ. Liệu tiên đoán của Halley có đúng không? Mọi người hồi hộp chờ đợi. Cuối tháng 12 năm 1758 quả nhiên xuất hiện một sao chổi đuôi rất dài, và cho đến đầu năm 1759 còn trông thấy được sao chổi này. Sao chổi định kỳ xuất hiện là một sự kiện làm chấn động thế giới. Để ghi nhớ người đầu tiên dự đoàn về sao chổi, người ta đặt tên sao Chổi này là ''Sao chổi Halley''.
Halley là người hiếu học từ bé, khi học ở bậc trung học, việc ông đã dùng la bàn tự chế đo được độ từ thiên của Lon don là 2030 là một giai thoại thời bấy giờ. Năm 20 tuổi Halley tốt nghiệp trường Đại học Hoàng gia Oxford. Ông bỏ qua cơ hội nhận được học vị mà đi về hoang đảo Saint Helène ở Nam bán cầu và lập nên một đài thiên văn đầu tiên ở đó nhằm lập bản đồ sao ở bầu trời phương Nam.
Vào thời đó, người ta đã lập được bầu trời sao phương Bắc nhưng còn chưa có bầu trời sao ở gần Nam cực. Halley đã bỏ ra hơn một năm, và đến năm 1678 đã cho xuất bản bản đồ sao đầu tiên thuộc bầu trời phương Nam, trên bản đồ này có nêu lên vị trí của 341 ngôi sao.
Bản đồ sao này đã' bổ sung các ngôi sao mà trên bản đồ sao thuộc bầu trời phương Bắc còn đang thiếu. Nhờ công trình này mà nhà thiên văn trẻ tuổi Halley mới 22 tuổi đã được mệnh danh là Tycho của bầu trời sao phương Nam. Đó là một sự đánh giá rất cao.
Halley bắt đầu nghiên cứu sao chổi vào năm 1680. Ông đã so sánh 24 ngôi sao chổi từng được ghi chép trong lịch sử thiên văn học. Ông phát hiện 4 ngôi sao chổi xuất hiện vào các năm 1456, 1531, 1607, 1682 có quĩ đạo hét sức giống nhau. Do vậy ông đã mạnh dạn tính toán và thấy thực ra 4 sao chổi nêu trên chỉ là một. Ông dùng định luật Newton để tính toán thì thấy chu kỳ chuyển động của sao chổi này quanh Mặt Trời là 76 năm, do đó ông dự đoán ngôi sao chổi này sẽ lại xuất hiện vào năm 1758. Lời dự đoán của Halley đã được chứng nghiệm, do đó người ta dự đoán ngôi sao chổi này lại còn xuất hiện vào những năm 1834, 1910, 1986 và sự thực sau này đã chứng minh dự đoán là chính xác.
