KIẾN TRÚC SƯ MICHELANGELO
Sau khi Bramante qua đời năm 1514, Giáo hoàng giao cho Raphael tiếp tục công việc thiết kế Nhà thờ Saint Pierre. Họa sĩ trẻ Raphael được chính Bramante tiến cử 11 năm trước đó, trẻ hơn Bramante 39 tuổi bấy giờ rất được sùng ái.
Nhưng cả Raphael (1483-1520) lẫn Balthazar Peruzzi (1481-1536) và Antonio de San Gallo (con) (1485-1546) sau này, do mất sớm và phương án có những chỗ chưa nhất trí được với nhà cầm quyền nên việc xây dựng Nhà thờ đều dẫm chân tại chỗ.
Phải đợi đến một trong những người toàn diện nhất của những tài năng lỗi lạc nhất của thời đại Phục hưng thịnh kỳ là Michelangelo Buonarotli (1475-1564), ngôi Nhà thờ lớn Saint Pierre mới được định hình.
Khi thiết kế nhà thờ này, Michelangelo đã mang hoài bão lớn làm cho “Kiến trúc Hy Lạp, La Mã phải mờ nhạt”, mong muốn vượt lên trên nghệ thuật kiến trúc cổ điển.
Trước Nhà thờ Saint Pierre ở Roma, ông đã có kiệt tác Nhà thờ Medicis ở Florence với các pho tượng danh bất hư truyền và kiệt tác Quảng trường Capitole ở Roma. Kiến trúc và điêu khắc của ông nhuần nhuyễn, lưu chảy, mạnh mẽ, đầy sức sống. Nhưng tác phẩm hùng vĩ nhất, đồ sộ nhất của ông phải đợi đến Nhà thờ Saint Pierre (bắt đầu chấp bút 1547).
Michelangelo đã thỏa thuận với Giáo hoàng dành cho mình quyền quyết định toàn bộ. Ông khôi phục và điều chỉnh lại thiết kế mặt bằng kiểu tập trung của Bramante, làm sống lại vẻ sáng sủa và sự hài hòa. Tuy vậy, công trình của ông có sức mạnh hơn do nhấn mạnh chữ thập Hy Lạp và tăng cường độ lớn của hệ thống kết cấu. Michelangelo cũng bỏ nhiều công sức nghiên cứu chiếc vòm mái bầu đục đồ sộ vô song trong lịch sử kiến trúc, có đường kính 41,9 mét, chiều cao 52 mét (nếu tính từ mặt nền công trình đến đỉnh vòm, kích thước toàn bộ là 137,8 mét).
''Mái vòm này phải hòa nhập làm một với cả tòa nhà, thành biểu tượng về cái đầu của Thế giới Cơ đốc giáo và của vòm trời bao trùm một cách lý tưởng toàn bộ Trái đất (Julio Carlo Argan). Michelangelo hoạt động vào giữa thời đại Phục hưng thịnh kỳ, nhưng kiến trúc của ông có một sự năng động, một sự vận động nội tại, một vẻ trong sáng với dấu ấn đặc biệt nhất định.
Ông qua đời vào tuổi 89. Theo di chúc để lại, người ta đưa ông về Toscane, Florence, chôn tại Nhà thờ Santa Croxe, miếu Vạn Thần của các danh nhân.
