MỸ THUẬT PHỤC HƯNG
Vào thế kỷ XIII đầu XIV ở Italia xuất hiện những người có tư tưởng tiến bộ, đã đi tiên phong dọn đường về mặt tư tưởng cho phong trào Phục Hưng. Đó là thi sĩ Dante (1265 – 1321), triết gia kiêm thi sĩ Petracca (1304 - 1374) và nhà văn Boccaccio (1313 - 1375). Mặt khác ở Italia xuất hiện nhiều “Mạnh Thường Quân” cho nghệ thuật. Đặc biệt nhiều vị Giáo Hoàng và nhiều người thuộc dòng họ Medicis nổi tiếng đã khích lệ và ủng hộ nhiệt thành các văn nghệ sĩ. Dòng họ Medicis với những đóng góp hiếm có trong khoảng 300 năm, từ thế kỷ XV đến thế kỷ XVIII, hơn 80 người thuộc dòng họ này đã được ghi danh Đại Bách khoa toàn thư của Pháp (La Grande Encyclopedie). Phong trào Phục Hưng đã bùng nổ mạnh mẽ ở Italia và phát triển chưa từng thấy suốt 300 năm với những kỳ tích vĩ đại về nhiều lĩnh vực, đặc biệt là mỹ thuật. Mỹ thuật Phục Hưng có khuynh hướng chống lại những giáo lý quá nghiêm khắc của nhà thờ Trung cổ, quay về với những chuẩn mực Hy - La Cổ đại vốn vẫn còn tiềm ẩn khắp nơi trên đất nước Italia; và mỹ thuật Phục Hưng trên thực tế còn đi xa hơn làm đảo lộn cả thế giới, không còn lấy Thánh Thần mà lấy chính con người làm trung tâm Vũ trụ. Về kiến trúc đi đầu có Filipo Brunelleschi (1377 - 1446), sau đó là Danoto Bramante (1444 - 1514), Michelangelo (1475 - 1564), Carlo Maderno (1556 - 1 629). Các công trình tiêu biểu như Quảng trường Capitole (1540), Nhà thờ Saint Pièrre (thế kỷ XVI). Về mỹ thuật, xuất hiện màu dầu của họa sĩ kiêm nhà chế tạo vật liệu vẽ người xứ Flamande Van Eyck (1390-1441). Những tác phẩm của những nghệ sĩ phong trào Phục Hưng đi đầu như Giotto (1266 - 1337), Uccello (1397 - 1475), Piero Della Francesca (1416 - 1492), Donatello (1386 - 1466), Angelico (1400-1455), Masaccio (1401 -1 428), Verrochio (1435- 1488), Beltini (1430-1516) ở Italia thực sự là những bản giao hưởng về màu sắc, ngợi ca và đề cao con người. Hình ảnh con người thời kỳ này thực sự đã trở thành khổng lồ, đầy tính cách và bản lĩnh cá nhân qua các tác phẩm của các danh họa tiêu biểu nhất của thời kỳ Phục Hưng Italia như Leonardo Da Vinci (1450 - 1520), Michenlangelo (1475 - 1564), Raphael (1483 - 1520), Titian (1488 - 1576), Giorgione (1477 - 1510), Botticelli (1444 - 1 510), Correggio (1489 - 1534)... Nếu như Michelangelo là một thiên tài toàn năng hội họa, kiến trúc, điêu khắc, thơ ca đã để lại một số lượng tác phẩm đồ sộ; thì Leonardo Da Vinci là một thiên tài tinh thông nhiều lĩnh vực. Giorgio Vasari (1511 - 1574) nhà sử học Phục Hưng Italia đã viết: ''Tạo hóa sinh ra Leonardo da Vinci và đầu thai ông xuống phàm trần để chứng minh sự hoàn thiện của loài người”. Nhiều tác phẩm mỹ thuật đầy tính nhân văn và tâm lý sâu sắc đã trở thành bất tử như: Mona Lisa (La Joconde, 1501 - 1505, Bảo tàng Louvre) của Leonardo Da Vinci; Trường Athènes (1511 - Vatican) và Madonna Sixtine (1512 - 1513, Bảo tàng Dresden) của Raphael họa sĩ số một của nhà thờ thế giới; Tạo thiên lập địa (1508 - 1512), tranh trần nhà thờ Sixtine và các tượng đá cẩm thạch David (1501 - 1504), Pieta (1496-1500) ở Florence của Michelangelo; Venus ngủ (Bảo tàng Dresden) của Giorgione; Venus giáng sinh (Điện Uffzi, Florence) của Botticelli; Saint Sebastian (1570 - Bảo tàng Ermitage) của Titian là những kiệt tác vô giá của nhân loại v.v...
Các danh họa Mantegna (1431-1506), Corrège (1494 - 1534), Tintoretto (1518 - 1594), Caravaggio (1571 - 1610) và họa sĩ Itatia thế kỷ XVIII Tiepolo (1696 - 1770) là những ngôi sao sáng làm rạng rỡ cho nền hội họa Italia. Mỹ thuật Phục Hưng Italia đã ảnh hưởng sâu sắc tới mỹ thuật nhiều nước Châu Âu. Nhiều họa sĩ đã hướng về Italia để nghiên cứu học tập như Albrecht Dyrer (1471 -1528), Lucas Cranach (1472-1553), Frans Hals (1580-1666) ở Đức Nicolas Poussin (1594 - 1665), Valentin de Boulogne (1590-1622), Georges da la Tours (1593- 1652), Claude Lorrain (1600- 1682) ở Pháp. Rembrandt (1606 - 1669), Johannes Vermeer (1632-1675), những ông trùm về sử dụng ánh sáng ở Hà Lan. Paul Rubens (1577 - 1640) ở xứ Flamande (nay thuộc Bỉ), Anton Raffael Mengs (1728 - 1779) ở Áo, Velazquez (1599 - 1660), Francisco de Zurbaran (1598 - 1664) và Francisco de Goya (1746 - 1828) ở Tây Ban Nha...
