MI KHAIL IURÊVITS LERMON TOV (1814 -1841)
Mikhail Iurêvits Lermontov (Lermôntôv) là nhà thơ, nhà viết kịch, nhà tiểu thuyết Nga nổi tiếng, người kế thừa một cách xuất sắc sự nghiệp văn học vĩ đại của Pushkin. Sinh ngày 15 tháng 10 năm 1814 tại Piatigorsk trong một gia đình quý tộc. Từ nhỏ sống trong trang trại ở Penden, hòa mình trong đời sống dân dã và thiên thiên, yêu thích các bài ca dân ca và truyền thuyết. Từ 1818-1825 cùng gia đình đến vùng Kavkaz, chuyến đi đã để lại dấu ấn sâu đậm trong tâm hồn nhà thơ. Năm 1828 vào học ở học xá quý tộc thuộc Đại học Tổng hợp Moskva hai năm. Chính ở đây đã bắt đầu ra đời các sáng tác đầu tiên của nhà thơ trẻ. Sau đó Lermontov vào học khoa chính trị của Đại học Tổng hợp, lúc bấy giờ là một trong những trung tâm văn hoá tư tưởng của nước Nga. Cùng học trong trường còn có B.V.G.Biêlinski, N.P.Ogariov... Chính môi trường chí thức, cùng với các nhóm chính trị, triết học tiến bộ, các buổi thảo luận về Cách mạng tháng Chạp, các bài thơ cách mạng bí mật... đã hình thành thế giới quan của nhà thơ trẻ. Tại đây, ông viết cuốn tiểu thuyết Vađim. Sau đó, ông vào trường sĩ quan cận vệ Petersbourg, sung vào trung đoàn cận vệ với chức trung úy. Hai lần bị đày xuống các đơn vị chiến đấu ở miền Nam; lần đầu do viết bài thơ Cái chết của nhà thơ (1837), vạch mặt những kẻ gây nên cái chết của Pushkin; lần thứ hai do một cuộc quyết đấu (1840). Sau đó chính ông đã bị sát hại trong một cuộc đấu súng do âm mưu của những kẻ vốn căm ghét nhà thơ. Lermontov là một người tài hoa, ông sáng tác thuộc nhiều lĩnh vực: văn học, hội họa, âm nhạc nhưng đóng góp nổi bật hơn cả là trong văn học. Ông có tư tưởng tự do, chịu ảnh hưởng của phong trào tháng Chạp, có ý thức sâu sắc về sứ mạng của nhà thơ trước vận mạng của nhân dân. Ông đi nhiều, tiếp xúc nhiều với mọi tầng lớp lao động nên vốn sống rất phong phú. Thơ, văn, kịch của ông tràn đầy tinh thần chiến đấu, yêu tự do, chống đối chế độ chuyên quyền, độc đoán, chống lại nước Nga của nô lệ và lãnh chúa. Các bài thơ đầy tinh thần cách mạng của ông gieo hy vọng vào lòng dân tộc và là một bước tiến mới của thơ ca cổ điển Nga: Cái chết của nhà thơ, Cánh buồm, Bôrôđinô, Người tù, Vĩnh biệt nước Nga nhơ bẩn, Trầm tư Tổ quốc… các trường ca Mtxuri, Con quỷ, kịch Cuộc vũ hội giả trang; tiểu thuyết Nhân vật chính của thời đại chúng ta.
Lermontov sáng tác trong giai đoạn thoái trào của phong trào cách mạng, khi Nga hoàng đang thi hành một loạt chính sách phản động thù hằn với nhân dân. Nhà tù và giá treo cổ được dựng lên ở khắp nơi, tự do bị bóp nghẹt. Thế hệ Lermontov lớn lên trong không khí khủng bố ngột ngạt. Họ dư thừa tài năng sức lực, khát vọng mà không được sử dụng, mất phương hướng, thành con người thừa. Lermontov đã phản ánh hình tượng con người tiêu biểu của thế hệ mình trong tiểu thuyết nổi tiếng Nhân vật chính của thời đạii chúng ta - đỉnh cao của văn xuôi miêu tả tâm lý của ông với nhân vật chính Petsorin điển hình cho lớp thanh niên thời đại. Cảm thông với Petsorin, thông qua hình tượng Petsorin nhà văn đã phê phán xã hội Nga thời Nhicôlai 1 đã giết chết những khát vọng cao đẹp của lớp trẻ. Nhà thơ đau khổ, giận dữ, hoài nghi, trăn trở, lớn trong phê phán xã hội phi nhân tính biến con người thành hèn kém, nô lệ. Nối tiếp truyền thống can đảm, không chịu khuất phục cường quyền của các nhà văn Nga đi trước; Lermontov nung nấu trong lòng niềm khát khao đấu tranh, không chịu cúi đầu trước chế độ chuyên chế, đấu tranh cho một xã hội tự do, một nước Nga của nhân dân. Thơ văn Lermontov cháy bỏng lời hiệu triệu đấu tranh đem lại niềm tin và tình thương yêu nhân loại. Thơ của ông là một trong những tiếng thơ cồi điển vĩ đại và trường tồn của nước Nga.''
