HACKERAY WILLIAM MAKEPEACE (1811 - 1864)
Thackeray William Makepeace (Thackơri Uyliam Mâykơpiơ), nhà văn lớn nước Anh sinh ngày 8 tháng 7 năm 1811, tại Alipua, ngoại ô Calcutta Ấn Độ. Cha làm viên chức thuế vụ Ấn Độ. Lên bốn tuổi, mồ côi cha. Lên bảy tuổi mẹ đi lấy chồng. Thacakeray được gửi về Anh. Học trung học ở Salơtơn, học đại học ở Kembrigiơ, nhưng không tốt nghiệp. Ông say mê văn học và bắt đầu sáng tác trong khi học đại học. Năm 19 tuổi (1930), đi du lịch nước ngoài, đến Đức được tiếp xúc với Goethe(Gớt), Schiller... học luật, học họa, cuối cùng làm báo, viết văn. Năm 1823, được thừa hưởng gia tài của cha, ông quyết định ra một tờ báo văn học. Nhưng đến đầu năm 1834, tờ báo phải đình bản, và ông bị phá sản. Từ đây, ông lao vào sáng tác để kiếm sống. Năm 1840, vợ ông bị điên, gia cảnh sa sút, ông phải gửi con cho người khác trông lom để có thời giờ viết văn, vẽ tranh thuê cho các báo sau khi công bố tiểu thuyết Hội chợ phù hoa (1848), ông trở thành một trong những nhà viết tiểu thuyết nổi tiếng nhất nước Anh. Từ đây, ông có thể sống một cách đầy đủ bằng nghề viết văn của mình, và tiếp tục sáng tác những tác phẩm được dư luận đề cao. Ông mất ngày 23 tháng 11 năm 1864, khi mới 53 tuổi tại London trong một trận cảm đột ngột.
Cùng với Dickens, Thackeray được xem như người đại diện ưu tú nhất của tác giả tiểu thuyết hiện thực phê phán Anh thế kỷ XIX. Tiểu thuyết của ông chứa đầy yếu tố hài hước, dí dỏm, dễ gây xúc cảm. Ngòi bút của ông đã góp phần phơi bày sự thật của xã hội thượng lưu quý tộc và tư sản Anh ích kỷ, tham lam, kiêu ngạo, chuyên quyền, đê tiện và ngu dốt. Mặc dù có thiện cảm với nhân dân, nhưng không hiểu biết sâu sắc về họ, cho nên tác phẩm của ông không trực tiếp phản ánh họ. Nhân vật của ông chủ yếu là thuộc giới thượng lưu, nhưng trong quá trình tìm kiếm những con người tốt đẹp của tầng lớp đó, ông cố gắng bộc lộ tư tưởng điều hòa giai cấp của mình.
Đóng góp chủ yếu của Thackeray là về nghệ thuật thể loại tiểu thuyết, vừa có thiên hướng tình cảm, vừa chứa đựng tư tưởng phê phán thực tại xã hội. Cuốn tiểu thuyết đầu tiên của ông xuất khi ông 33 tuổi (1844) là cuốn Những ký ức của Bari Lynđơn từ Vương quốc Ailen, nhưng không được dư luận chú ý. Chỉ khi tiểu thuyết Hội chợ phù hoa đăng cai trên báo năm 1847, in thành sách năm 1848, ông mới được hoan nghênh nhiệt liệt. Cuốn tiểu thuyết đã phê phán gay gắt thói xấu xa của bọn quý tộc tư sản Anh trong giai đoạn 1812-1832; thông qua câu chuyện về số phận của đôi bạn gái Amêlia và Rêbeca. Tuy có những hoàn cảnh và số phận khác nhau, nhưng họ cũng là nạn nhân đau khổ của Hội chợ phù hoa trong xã hội quý tộc, tư sản Anh. Truyện Penđennis (1849) và Gia đình Niucăm (1856) phản ánh những vấn đề thời đại về mặt tâm lý. Các tác phẩm Henry Edmơn (1852) và Những người Viecgini (1858) là những tiểu thuyết lịch sử miêu tả những biến cố của lịch sử nước Anh thông qua toàn bộ cuộc đời nhân vật Edmơn. Các tác phẩm sau cùng là Những cuộc phiêu lưu của Philippe (1862), Đênis Đuyvan (1864)... Bằng ngòi bút phê phán sắc sảo, giàu chất trữ tình, với chất trào lộng hóm hỉnh, thông minh; Thackeray đã để lại cho nhân loại nhiều tác phẩm bất hủ, xứng đáng là người đại diện ưu tú của văn học Anh thế kỷ XIX.
