THỜI KỲ RA ĐỜI PHÁT TRIỂN CỦA CÁC THÀNH BANG
- Từ Thế kỷ VIII đến Thế kỷ VI Tr.CN, các thành bang ở Hy Lạp lần lượt xuất hiện. Đó là các nhà nước chiếm hữu nô lệ độc lập và đóng vai trò quan trọng về mọi mặt trong lịch sử Hy Lạp. Hai thành bang lớn nhất, có vai trò quan trọng số một trong nền văn minh Hy Lạp là Nhà nước Thành bang Sparte và Nhà nước Thành bang Athènes.
Nhà nước Thành bang Saprte:
Nằm ở Bán đảo Peloponnèse, nơi có nhiều di tích của văn hóa Mycène, Nhà nước này ra đời vào Thế kỷ VII Tr.CN. Đó là Nhà nước chiếm hữu nô lệ. Bộ máy Nhà nước gồm có hai Vua với quyền lực ngang nhau, vừa là thủ lĩnh quân sự, vừa là tăng lữ tối cao và người xử án. Hội đồng trưởng lão gồm 28 người và hai Vua có quyền lực thực tế và quyết định chung. Hội đồng công dân gồm những người từ 30 tuổi trở lên, không có quyền lực thực tế. Bộ máy quân đội, tòa án cũng được thiết lập. Chế độ chính trị ở đây mang tính chất dân chủ chủ nô.
Nhà nước Thành bang Athènes
Ở trung tâm của vùng Đồng bằng Attique ngay từ thời công xã nguyên thuỷ, các hội đồng quý tộc và hội đồng chấp chính đã ra đời sau cải cách của Salon năm 594 Tr.CN. Nhà nước Thành bang Athènes đã ra đời. Năm 590 Tr.CN với những cải cách dân chủ của Clistène, Nhà nước Athènes được xác lập hoàn chỉnh.
Quá trình phát triển của các nhà nước Thành bang ở Hy Lạp:
Quá trình này diễn ra trong bối cảnh chống xâm lược của quân Ba Tư (494-449 Tr.CN). Và cuộc chiến tranh giữa các Thành bang từ đó, những đồng minh quân sự ra đời. Đó là những Thành bang có nền kinh tế nông nghiệp phát triển mạnh, thủ công nghiệp và thương nghiệp hưng thịnh trong mối quan hệ chặt chẽ với nông nghiệp.
Quan hệ chủ và nô lệ là quan hệ xã hội chủ đạo ở Hy Lạp Cổ đại trong các Thành bang. Điều đáng chú ý nhất trong tình hình chính trị ở Hy Lạp là sự đấu tranh dai dẳng giữa hai phe chủ nô dân chủ và chủ nô chuyên chính và cuối cùng, phe chủ nô dân chủ thắng thế. Nền dân chủ chủ nô đạt đỉnh cao ở Athènes dưới thời trị vì của Periclèc.
Quá trình suy sụp của Hy Lạp
Quá trình này diễn ra từ rửa đầu Thế kỷ IV Tr.CN, khi các cuộc khởi nghĩa của nô lệ và dân nghèo diễn ra ở nhiều nơi và các Thành bang lâm vào khủng hoảng. Lợi dụng tình hình đó, Quốc gia bé nhỏ Macédonie ở Đông Bắc Hy Lạp đã dần giành được quyền bá chủ ở Hy Lạp. Sau đó, Macédonie bành trướng sang phương Đông. Dưới thời của viên tướng Alexandros đã xâm chiếm Ba Tư, Tiểu Á, Phénicie, Palestine, Ai Cập, Ấn Độ,...Giai đoạn Hy Lạp hóa các nước phương Đông, giao lưu kinh tế - văn hóa giữa Hy Lạp và các phương Đông đã gây ra nhiều biến đổi quan trong. Những mầm mống kinh tế phong kiến bắt đầu từ Thế kỷ III Tr.CN; nhưng từ giữa Thế kỷ thứ II Tr.CN Hy Lạp bị La Mã thôn tính, nền văn minh Hy tạp chấm dứt.
