TIÊU CHUẨN TỐT XẤU CỦA HIỆU QUẢ KINH TẾ
Con người tiến hành các hoạt động kinh tế là nhằm thu được thành quả kinh tế. Hiệu quả kinh tế là sự so sánh giữa đầu tư lao động và kết quả làm ra, giữa tiêu hao lao động và thành quả trong hoạt động kinh tế. Nếu đầu tư lao động như nhau, mà sản xuất được nhau hơn, tiêu hao lao động như nhau mà thành quả lại lớn hơn; hoặc giả sản xuất ra như nhau, nhưng đầu tư lao động ít hơn; thành quả như nhau nhưng tiêu hao lao động ít hơn, đều biểu hiện cái tất xét về hiệu quả kinh tế, nếu ngược lại, chứng tỏ hiệu quả kinh tế tồi.
Trong hoạt động kinh tế, đầu tư và sản xuất, tiêu hao và thành quả đều có thể được biểu thị thông qua những chỉ tiêu khác nhau. Ví dụ đầu tư và tiêu hao bao gồm việc chiếm dụng tiền vốn, tư liệu sản xuất và người lao động và việc tiêu hao tiền vốn, tư liệu sản xuất và thời gian lao động; sản xuất và thành quả cũng bao gồm các chỉ tiêu như tổng sản phẩm xã hội, tổng giá trị sản phẩm xã hội, tổng giá trị sản xuất quốc dân thu nhập quốc dân lợi nhuận v.v. . . Cho nên, tiêu chuẩn đánh giá sự tốt xấu về hiệu quả kinh tế không giống nhau. Nói chung, tiêu chuẩn số một để đánh giá hiệu quả kinh tế tốt là với một đầu tư lao động và tiêu hao lao động nhất định mà sản xuất ra được nhiều sản phẩm có ích; tiêu chuẩn số hai của hiệu quả kinh tế tốt là với một đầu tư lao động và tiêu hao lao động nhất định mà thu nhập quốc dân nhiều; tiêu chuẩn số ba của hiệu quả kinh tế tốt là với một đầu tư lao động và tiêu hao lao động nhất định mà thu được lợi nhuận nhiều.
Ngoài ra, phạm vi hoạt động kinh tế của mọi người khác nhau. Nó vừa có thể trong phạm vi cả nước, lại vừa có thể trong phạm vi khu vực, cũng có thể chỉ trong phạm vi xí nghiệp, do đó hiệu quả kinh tế tốt hay xấu cũng có thể có sự phân biệt ở tầm vĩ mô và vi mô. Một hoạt động kinh tế có thể có hiệu quả kinh tế tốt đối với một xí nghiệp hoặc một khu vực, nhưng lại có thể là không tốt nếu xem xét khía cạnh phát triển kinh tế cả nước; ngược lại, một hoạt động kinh tế mà hiệu quả kinh tế có thể là tốt đối với cả nước, nhưng lại có thể là không tốt đối với một khu vực hoặc xí nghiệp nào đó. Trong xã hội xã hội chủ nghĩa, địa phương và xí nghiệp đều có lợi ích kinh tế riêng của mình, nhưng kinh tế xã hội là một chỉnh thể hữu cơ, chỉ tính đến lợi ích kinh tế của địa phương hoặc cơ sở mà làm tổn hại sự phát triển của nền kinh tế quốc dân thống nhất là sai lầm, là không được phép. Cho nên, cần có sự thống nhất giữa lợi ích kinh tế vĩ mô với lợi ích kinh tế vi mô. Khi giữa hai lợi ích đó nảy sinh mâu thuẫn thì bộ phận phải phục tùng toàn thể, đặt hiểu quả kinh tế vĩ mô lên trên.
Hiệu quả kinh tế tốt hay xấu là biểu hiện cụ thể năng suất lao động cao hay thấp, mà năng suất lao động cao hay thấp trực tiếp liên quan đến trình độ khoa học kỹ thuật. Cho nên, phát triển khoa học kỹ thuật là con đường cơ bản để nâng cao hiệu quả kinh tế.
