VÌ SAO ĐIỀN KỴ DÀNH CHIẾN THẮNG TRƯỚC
TỀ VƯƠNG TRONG CUỘC THI ĐẤU NGỰA?
Thời Chiến Quốc còn lưu truyền lại chuyện kể về cuộc đấu ngựa giữa Tề Vương và Điền Kỵ. Luật chơi như sau: Mỗi bên đều có ba loại ngựa: Thượng Đẳng, Trung Đẳng và Hạ Đẳng, thi đấu 3 hiệp. Bên nào dành thắng lợi sẽ được thưởng 1000 lượng vàng.
Lần thi đấu thứ nhất; 2 bên cho cùng một loại ngựa xung trận nhưng ngựa của Điền Kỵ yếu hơn, không chọi nổi với ngựa cùng loại của Tề Vương, Điền Kỵ đành chịu thua hiệp một.
Lúc đó, bạn bè của Điền Kỵ mới bày cho một một kế. Dùng ngựa hạ đẳng đấu với ngựa thượng đẳng của nhà vua, dùng ngựa thượng đẳng chọi lại với ngựa trung đẳng, cuối cùng cho ngựa trung đẳng đấu với ngựa hạ đẳng. Như vậy cho dù Điền Kỵ thua ở hai hiệp đấu đầu nhưng sẽ thắng 2 trận còn lại. Điền Kỵ y lời. Quả nhiên dành chiến thắng 2 - 1 trước Tề Vương.
Phương pháp chọn ngựa thi đấu ở trên chính là một trong những nội dung nghiên cứu của toán học. Sở dĩ Điền Kỵ thắng là do ông đã tìm ra lời giải đúng trong bài toán đấu ngựa.
Ngày nay, nếu muốn dành chiến thắng trong các giải thi đấu thể thao hay giao chiến, quân sự không những cần phải có những đối sách thích hợp mà cần phải biết tính toán khoa học. Phương pháp nghiên cứu lĩnh vực mới mẻ này trong toán học được gọi là ''phương pháp luận về đối sách''.
