| KHOÁNG VẬT HỌC MẶT TRĂNG Các cuộc thám hiểm của các nhà du hành vũ trụ Mỹ lên Mặt Trăng (1969 - 1972), sự hạ cánh của các trạm tự động của Liên Xô ''Luna -16, -20 và -21'' (1970 - 1976) đã mang về Trái Đất mẫu đất của Mặt Trăng; những vật thí nghiệm tuyệt vời này đã dẫn đến việc ra đời của một ngành khoa học mới: khoáng vật học Mặt Trăng; Những khoáng vật của Mặt Trăng đã đến tay các chuyên gia và họ có thể so sánh cấu tạo và thành phần của chúng với khoáng vật của Trái Đất và với các thiên thạch. 
Trước tiên theo hàm lượng các chất đồng vị phóng xạ thì có thể xác định được tuổi các nham thạch Mặt trăng. Loại cổ xưa nhất trong số chúng, theo thí nghiệm bằng phương pháp urani chì, đã được hình thành 4,46 tỷ năm trước. Áp dụng phương pháp strônti cũng cho các kết quả tương tự. Nhưng tuổi của đất đá cổ xưa nhất của Trái Đất và của các thiên thạch cũng tương tự như vậy (4,6 tỷ năm). Nghĩa là chính lúc đó, khoảng 4,5 tỷ năm trước, đã hình thành hệ Mặt Trời, trong đó có Trái Đất, Mặt Trăng Và các vật thể mà những mảnh vụn của chúng bay tới Trái Đất chúng ta ở dạng thiên thạch. Phân tích các khoáng vật trên Mặt Trăng cho ta hiểu sự khác nhau của lục địa và biển trên Mặt Trăng là gì. Hóa ra là biển được bao phủ bởi các nham thạch núi lửa, cơ bản là bazan. Chúng có dạng hình tròn, bề mặt bằng phẳng mà tuổi đời tương đối trẻ của chúng bộc lộ không chỉ qua phân tích phóng xạ mà còn qua số lượng tương đối ít các crate được tạo thành bởi sự va đập của các thiên thạch lớn. Tất cả những điều đó cho thấy rằng ''biển'' là kết quả của các lần tuôn dung nham rất lớn từ trong lòng của Mặt Trăng, do sự va đập của những tiểu hành tinh không lớn lắm lên bề mặt Mặt Trăng gây ra. Như vậy nghĩa là ở thời xa xưa nào đó biển trên Mặt Trăng là biển thật, chỉ có điều biển không chứa nước, mà chứa dung nham. Sự phân tích phóng xạ cho thấy rằng phần lớn trong số chúng (Biển Hơi Nước, Biển Trong Sáng, Biển Yên Tĩnh, Đại Dương Bão Táp) đã được hình thành bốn tỷ năm trước. Trẻ hơn một chút là Biển Mưa: từ khi nó hình thành 3,87 tỷ năm đã trôi qua. Có lẽ là trong thời kỳ này các mảnh còn lại của một loạt các vi hành tinh đã bắn vào Mặt Trăng, từ đó hình thành Mặt Trăng và Trái Đất. |
