GEORGES BOOLE (1815 - 1864)
Georges Boole sinh ngày 2 tháng 11 năm 1815. Boole là con một người bán tạp hóa, thuộc tầng lớp bị xã hội thời bấy giờ khinh rẻ. Boole chỉ được học trong trường học của con nhà nghèo, trong đó người ta không dạy tiếng La tinh và Hy Lạp mà thời bấy giờ được coi là của quý. Vì thế Boole đã phải bỏ rất nhiều công sức tự học và trở nên rất giỏi hai thứ tiếng này. Mới 12 tuổi, Boole đã dịch được những bài trường ca tiếng La tinh sang tiếng Anh. Ông còn học giỏi các thứ tiếng Đức, Pháp và Italia nữa.
Những hiểu biết đầu tiên của Boole về toán do chính cha ông truyền cho vì cần cho công việc buôn bán của gia đình. Do nhà nghèo, từ năm 16 tuổi Boole đã phải kiếm việc làm lấy tiền đỡ đần cha mẹ. Từ đó, ông vừa dạy học vừa ra sức tự học. Năm 20 tuổi ông mở trường tư dạy toán. Trong quá trình này, toán học đã thức tỉnh ông và ông bắt đầu để tâm đến toán học. Đầu tiên ông nghiên cứu các phép toán đại số, quy tắc của từng phép toán và mối liên hệ giữa chúng. Công trình của ông theo hướng này rất lý thú và hấp dẫn. Nhưng rồi ông đã bị lôi cuốn vào một công trình khác to lớn hơn. Đó là sự phát minh ra một hệ thống tinh giản mang tính chất thực dụng về lôgic hình thức (hay là lôgic toán).
Để tự học, Boole đã phải đọc những bộ sách rất khó: Cơ học thiên thể cổ điển của Laplace, cơ học giải tích của Lagrange... Boole bắt tay vào nghiên cứu và chẳng bao lâu những công trình nghiên cứu đầu tiên đã ra đời, lý thuyết về tính biến phân, lý thuyết về những bất biến mà không có nó thì không thể có lý thuyết tương đối.
Thời ấy, ở Anh, muốn công bố những công trình khoa học, tác giả phải có chân trong vài Hội Bác học có tạp chí xuất bản thường xuyên. Mặc dù không có chân trong một hội Bác học nào cả nhưng Boole vẫn công bố được những công trình của mình do ông có quan hệ mật thiết với nhiều nhà Bác học lớn. Năm 1848, ông cho xuất bản tập Giải tích toán học của logic. Đây là cống hiến đầu tiên của ông về lôgic và từ đó ông bắt đầu nổi tiếng. Quyển sách nhỏ ấy đã làm cho De Morgan (1806 - 1879) một nhà Toán học lớn thời bấy giờ, phải khâm phục.
Nhờ nổi tiếng bởi những công trình nghiên cứu xuất sắc và độc đáo, năm 1849 Boole được chỉ định làm Giáo sư toán học tại trường Đại học của Nữ hoàng. Cuộc đời của ông chuyển sang một giai đoạn mới, thoát khỏi cảnh nghèo khó, bần cùng. Từ thời gian này, ông cho xuất bản nhiều công trình và dành nhiều công sức cho tác phẩm chủ yếu của mình: Các định luật của tư duy, xuất bản năm 1854. Công trình này đã là nguồn gốc cho lý thuyết toán học mang tên ông ''Đại số Boole'' sau này.
Một năm sau khi xuất bản tác phẩm lớn của mình, Boole (Bun) lấy vợ. Về sau vợ ông trở thành học trò trung thành của ông và sau khi ông mất, chính bà đã vận dụng một số quan điểm của ông vào những tác phẩm về giáo dục của mình. Con gái của Boole là nữ văn sĩ ETen Lilian Boole, tác giả cuốn Ruồi Trâu nổi tiếng rất quen thuộc với chúng ta.
Boole mất ngày 8 tháng 12 năm 1864, thọ 49 tuổi. Cuộc đời và sự nghiệp của Boole là tấm gương sáng về tinh thần khắc phục khó khăn, kiên trì và nhẫn lại học tập và say mê nghiên cứu sáng tạo.
