KỸ THUẬT PHÂN TÍCH QUANG PHỔ VÀ VIỆC KHẢO SÁT
CÁC NGUYÊN TỐ TRÊN CÁC VÌ SAO.
Các ngôi sao trên trời được tạo từ các nguyên tố hóa học nào? Câu hỏi này đã được con người cố gắng giải đáp từ hơn 100 năm về trước. Các nhà khoa học đã dựa vào một cặp mắt đặc thù - đó là kỹ thuật phân tích quang phổ để khảo sát các vì sao.
Vào năm 1854, Bunsen một người Đức làm việc tại một nhà máy khí than ở Hamburg, đã phát minh ra loại đèn khí mới. Nhiệt độ ngọn đèn khí này đạt đến 2300oC, có ngọn lửa không màu. Đó chính là ''đèn Bunsen''.
Khi sử dụng loại đèn này, Bunsen đã phát hiện một hiện tượng kỳ thú: Khi dùng đồng làm đầu ống, đèn ngọn lửa có màu xanh lam; Nếu dùng ống thủy tinh làm đầu ông đèn ngọn lửa sẽ có màu vàng. Thấy vậy Bunsen dồn hết tâm sức nghiên cứu mới biết rằng các chất khác nhau khi đốt trên ngọn lửa se làm ngọn lửa có màu khác nhau. Điều đó nói lên rằng, với các nguyên tố khác nhau, ngọn lửa sẽ có màu khác nhau. Dưới sự giúp đỡ của bạn ông là Kirehoff, Bunsen đã chế tạo một thiết bị phân tích đầu tiên, đó là máy phân tích quang phổ.
Ban đầu ông nhúng một sợi bạch kim vào muối ăn rồi đưa lên ngọn đèn, ngọn đèn sẽ có màu vàng, Bunsen quan sát ngọn đèn qua máy quang phổ, ông thấy trên nền tối có hai vạch màu vàng. Sau đó, ông lại tẩm muối kali, stronxi, liti, sau đó lại đưa lên đèn Bunsen, qua kính quang phổ ông thấy các vạch màu tím nhạt, màu lam, màu đỏ. Cuối cùng ông trộn bốn loại muối với nhau, rồi đưa vào ngọn lửa, ông cũng thấy vạch sáng rõ ở cùng vị trí khi quan sát chúng riêng rẽ, trong dó rõ nhất là hai vạch vàng natri, vạch tím của kali, vạch màu lam của stronxi, vạch màu đỏ của liti. Cũng giang như chúng ta tìm người trên đường phố, chỉ cần nhìn thấy mặt là nhận biết được người, chúng ta chỉ cần cho một nguyên tố nào đó cho bay hơi trên ngọn lửa, nhìn ánh sáng ngọn lửa phát ra qua kính quang phổ là có thể nhận diện được nguyên tố đó.
Sau này Kirchoff và Bunsen sử dụng kỹ thuật này để tìm các nguyên tố trong đất đá ở trên trái đất, trong nước biển, sữa, nho, máu người, trong cơ bắp của các loài động vật v.v. Lại cũng nhờ đó mà phát hiện được nhiều nguyên tố có trên mặt trời. Từ đó các nguyên tố ẩn náu trên các vì sao đã được các nhà khoa học khám phá.
